Madde Detay

Eğridirli’dir. Asıl adı Mehmed olup Seyyid Mehmed Efendi diye tanınmaktadır. Şerîfî’nin doğum yeri hakkında ittifak eden kaynaklar, onun doğum tarihi hakkında kesin bir şey söylememişlerdir. Şerîfî, 1542 tarihlerinde evlendiğine göre, 1520 civarında doğduğu düşünülebilir. Babası Şeyh Burhaneddin'dir ve 1494’te doğmuştur.

Kaynaklarda, Şerîfî’nin öğrenimi ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. İyi derecede Arapça ve başlangıç seviyesinde Farsça bilmektedir. Anadolu'nun çeşitli yerlerinde ve İstanbul'da müderrislik ve kadılık yaptı. Şair, “Fetihnâme-i Kıbrıs” adlı eserinde kendisiyle ilgili bilgi verdiği bölümde yüz otuz akçe ile Menzile kazasından ma’zul olduğunu, bir medrese ve yedi kazada müderris ve kadı olarak görev yaptığını ifade etmektedir (Yazar 2007: 1037).

Şairin eldeki divanı, III. Murad’a yazılmış kaside ve gazelleri barındırmaktadır.

Eserleri şunlardır:

1.Dîvân: Şerîfî’nin dîvânının bugüne kadar bir nüshası tespit edilmiştir. Bu nüsha İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Nadir Eserler Bölümünde T.696 no’da kayıtlıdır. Dîvân 78 varaktan oluşmaktadır ve her sayfada ortalama 17 satır bulunmaktadır. Dîvân, harf sırasına göre mürettep olmakla birlikte nazım türlerine göre gayrı mürettep bir yapıya sahiptir. Şair, kaside ve gazel nazım şeklindeki şiirleriyle III. Murad’ın övgüsünü yaptığı bir divan oluşturmuştur (Yazar 2007: 1038).  Eser hakkında bir yüksek lisans çalışması yapılmıştır (Yazar 2006).

2.Fetihnâme-i Kıbrıs: Şerîfî’nin 978/1570-71’de yazdığı bu eser, Kıbrıs’ın 1571 tarihindeki fethini ele alan, edebî değeri yüksek, manzum mensur karışık bir eserdir. 28 varaktır ve her sayfa 9 satırdan oluşmaktadır. Eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 3851 numarada bulunmaktadır (Yazar 2007: 1038).

3.Hilye: Şerîfî’nin söz konusu eserinin tespit edilen 2 nüshası vardır. Bunlardan biri, Fatih Üniversitesi Kütüphanesi, Şefik Can Nadir Eserler bölümünde bulunan 9 varaklık nüshadır. Diğeri de Süleymaniye Kütüphanesi, Murad Buhari 330 numaralı kayıtta bulunmaktadır. Bu nüsha 16 varaktır (Yazar 2007: 1038).

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şuarâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http: //ekitap. kulturturizm.gov.tr /belge/1-83504/ kinalizade-hasan-celebi tezkiretussuara.html (erişim tarihi 11.09.2013)

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf (erişim tarihi 11.09.2013)

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuhfe-i Na’ilî: Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Yazar, Sadık (2006). Seyyid Şerîfî Mehmed Efendi; hayatı, divanı ve hilyesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Fatih Üniversitesi. 

Yazar, Sadık (2007). “Seyyid Şerîfî Mehmed Efendi ve Hilyesi”. Turkish Studies International Periodical For the Languages. Literature and History of Turkish or Turkic 2/4 Fall.

Manzum

Sorarsan nicedür ol sûret-i hûb

Bilinür vasf-ı pâkiyle o mergûb

Müdevver idi re’s-i nâzenîni

Küşâde idi hem meh-veş cebîni

Hilâl-ebrû idi ol mihr-i enver

Çatık kaşlu idi ol ‘âlî server

Siyeh-çeşm idi ol nûr-ı hidâyet

Verâydı çehresindeki safâvet

(Yazar, Sadık (2007). “Seyyid Şerîfî Mehmed Efendi ve Hilyesi”. Turkish Studies International Periodical For the Languages. Literature and History of Turkish or Turkic 2/4 Fall. 1040)

Mensur

… ‘arz-ı hâl-i bende-i dâ’î-efgende oldur ki hâlâ yevmî yüz otuz akçe ile Menzile kazâsından ma’zûl ve evlâd-ı Resûl dâ’înüz merhûm u magfûrun leh Sultân Süleymân -‘aleyhi’r-rahmetü ve’l-gufrân- dâmâdı ve asdak-ı ‘ibâdı merhûm Rüstem Paşa bendenizün imâmı merhûm Seyyid Muhammed du'â-gûyunuzun oglı bende-i güzîn sâbıkâ şeref-i selâtîn-i ‘izâm ve hâliyâ peder-i pâdişâh-ı İslâm olan hazret-i ‘âlî-rütbetün evâmir-i celîletü’l-iktidâr ve ahkâm-ı cemîletü’l-âsârları ile bir medrese ve yedi kazâda müderris ü kâdı olup… (Yazar 2007: 1037)