ŞEVKET GÜHERİ

(d. 1945 / ö. -)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Güherî’nin asıl adı Şevket Güheri’dir. 1945 yılında Adana'nın Feke ilçesinde dünyaya gelir. Âşığın iki eşi, dört çocuğu vardır. Okula hiç gitmemiştir, ama kendi imkanlarıyla okuma yazmayı öğrenir. Geçimini bir fabrikada çalışarak sağlar. Tüm yaşamını geçim sıkıntısıyla geçirir. Âşık Güherî, şiirlerini herhangi bir tarikat ya da zümreye bağlı kalmadan, içinden gelerek ve taraf tutmadan yazdığını belirtir. Askerliği, sanatını olumlu etkiler ve kendisini geliştirmesini sağlar. Âşıklığa, rüyasında gördüğü güzel bir kızın etkisiyle başlar. Saz çalabilen bir âşıktır. Saz çalmayı herhangi bir eğitim almadan veya bir usta âşığın yanında çıraklık yapmadan kendi kendine öğrenir. Güherî, âşık fasıllarında yer alarak halkla bir araya gelir. Şiirlerini hiçbir sanatsal kaygı gütmeden irticalen söyler (Koç 2002: 3-4).

Şiirlerinde maddi aşkın yanı sıra tasavvuf kültürüyle ilgili kavramlar da yer alır. Ayrıca peygamberlerle ve cennetle ilgili kavramlara da rastlanır. Maddi aşkla ilgili şiirlerinde sevgilinin güzelliğinin yanı sıra eziyetini de dile getirir. Ölümü, doğayı, sigarayı ve öğretmeni konu edinen birçok şiiri vardır. Felekten, hayattan yakındığı şiirleri de vardır (Koç 2002: 5-8).

Âşık Güherî, şiirlerinde genellikle 7 (4+3 duraklı), 8 (4+4 duraklı) ve 11’li (6+5 duraklı) hece kalıplarını koşma nazım biçimi içerisinde kullanır. Güherî’nin şiirlerinde genellikle yarım uyak bulunur. Çoğunlukla güzelleme söylemesine rağmen ağıt, ilahi ve öğütleme türlerinde de şiirleri vardır. Halk söyleyişleri ve yerel dili ustaca kullanan âşık; nasihat, hitap, tahkiye, karşılıklı soru-cevap üslubuyla şiirler söyler. Birçok edebi sanatı başarıyla kullandığı şiirlerinde deyimler ve atasözleri de yer alır (Koç 2002: 5-8).

Kaynakça

Koç, Derya (2002). Âşık Güherî. Lisans Bitirme Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. İSMAİL ŞENESEN
Yayın Tarihi: 27.03.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Rıza Polat Akkoyunlud. 1 Temmuz 1911 - ö. 20 Ekim 1970Doğum YeriGörüntüle
2Ahmet Adad. 20 Mayıs 1947 - ö. 19 Mart 2016Doğum YeriGörüntüle
3MUSTAFA DEMİRd. 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hamdullah Köseoğlud. 1 Ocak 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5YETKİN, Hacı Yetkind. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ŞAHSENEM/ŞAHSENEM BACI/OZAN ŞAHSENEM/SENEM BACI, Şahsenem/Senem Akkaşd. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MEHMED ARİFd. 1846 - ö. 1898MeslekGörüntüle
8SEYYAHÎ/SEFİL SEYYAHÎ Nihat Muratoğlud. 17.07.1944 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ABDULLAH YURTSEVERd. 1920 - ö. ?MeslekGörüntüle
10TAŞDELEN, Abdullah Taşdelend. 18.04.1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11MIRIK, Fatmad. 1870 - ö. 1940Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12CEMİLE, Cemile Açıksöz Kamburd. 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KUL SEMAÎ, Muharrem Oylumd. 1933 - ö. 10.10.1995Madde AdıGörüntüle
14FETULLA EBDÜLEZİM OĞLU ALİYEVd. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MAHMUT ERDALd. 1938 - ö. 07.07.2010Madde AdıGörüntüle