ŞEYDÂ, Derviş Şeydâ

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Buhara’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Şeydâ’dır. Derviş Şeydâ olarak tanındı. Öğrenim gördükten sonra birçok yeri dolaştı. İstanbul’a gelip Üsküdar’a yerleşti. Nakşîbendî tarikatına intisap etti. 18. yüzyıl şairlerinden olup vefat tarihine dair bir bilgi yoktur. Derviş olup şiirleri güzeldi ve sözleri beğenilirdi. Tezkirelerdeki (Çapan 2005: 326; İnce 2005: 445) şiir örneğinden Farsçaya hâkim olduğu anlaşılmaktadır.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmayan şairin Safayî (Çapan 2005: 326) ve Sâlim (İnce 2005: 445) tezkirelerinde şiirlerinden örnekler bulunmaktadır. 

Kaynakça

Bağlı, Emine (2007). “Şeydâ”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: AKM Yay. 100. 

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 325-326.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 445.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 482.

Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 524.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1998). “Şeyda (Derviş-Buharalı)”. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 143. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 13.06.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Ve lehû Türkî

Çözdükçe her gece o sanem zülfü bâgını

Bâd-ı sabâ mu‘attar eder cân dimâgını

Harfü’s-sâdi’l-mühmele

Harf-i sâd’ın edip erbâbını yek-ser tahrîr

Eyledik cümlesini yerli yerinde tastîr

Vefk-ı dil-hâh üzere anlara etdik hidmet

Komadık lâzıme-i vasfa mugâyir ta‘bîr

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 445.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EFGAN, Gül Muhammed Beyd. ? - ö. 1813-14 ?Doğum YeriGörüntüle
2HÂLİS, Mirza Abdüssettâr Hâlisd. ? - ö. 1837Doğum YeriGörüntüle
3HANDÂN, Şâh Handân-ı Jülîde-mûyd. ? - ö. 1426-27 ?Doğum YeriGörüntüle
4EFGAN, Gül Muhammed Beyd. ? - ö. 1813-14 ?Doğum YılıGörüntüle
5HÂLİS, Mirza Abdüssettâr Hâlisd. ? - ö. 1837Doğum YılıGörüntüle
6HANDÂN, Şâh Handân-ı Jülîde-mûyd. ? - ö. 1426-27 ?Doğum YılıGörüntüle
7EFGAN, Gül Muhammed Beyd. ? - ö. 1813-14 ?Ölüm YılıGörüntüle
8HÂLİS, Mirza Abdüssettâr Hâlisd. ? - ö. 1837Ölüm YılıGörüntüle
9HANDÂN, Şâh Handân-ı Jülîde-mûyd. ? - ö. 1426-27 ?Ölüm YılıGörüntüle
10EFGAN, Gül Muhammed Beyd. ? - ö. 1813-14 ?MeslekGörüntüle
11HÂLİS, Mirza Abdüssettâr Hâlisd. ? - ö. 1837MeslekGörüntüle
12HANDÂN, Şâh Handân-ı Jülîde-mûyd. ? - ö. 1426-27 ?MeslekGörüntüle
13EFGAN, Gül Muhammed Beyd. ? - ö. 1813-14 ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÂLİS, Mirza Abdüssettâr Hâlisd. ? - ö. 1837Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HANDÂN, Şâh Handân-ı Jülîde-mûyd. ? - ö. 1426-27 ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16EFGAN, Gül Muhammed Beyd. ? - ö. 1813-14 ?Madde AdıGörüntüle
17HÂLİS, Mirza Abdüssettâr Hâlisd. ? - ö. 1837Madde AdıGörüntüle
18HANDÂN, Şâh Handân-ı Jülîde-mûyd. ? - ö. 1426-27 ?Madde AdıGörüntüle