ŞEYHÎ, Kudsî-zâde Mehmed Şeyhî Efendi

(d. ?/? - ö. 1085/1674-75)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed'dir. Nişancı-zâde Kudsî Mehmed Efendi'nin oğlu olduğu için, Kudsî-zâde diye tanınmıştır. Düzenli bir eğitim görerek ilmiye sınıfında müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunmuş, bu sırada aziller de yaşayarak 1065/1654-55'te Anadolu kazaskerliği görevinden ayrılmış, 1067/1656-57'de nakibüleşrâflık görevine getirilmiş ve 18 yıl bu görevde kalmıştır (Mehmed Süreyya 1308-15/ 1890-97: 4/181). Feyzî Efendi'nin: "Menzili adn ola Kudsî-zâdenün el-Fâtiha" mısraı, vefatına tarih olup bu da 1085/1674-75'e tekabül etmektedir.

Kaynaklar, Şeyhî'den bilgili, cömert ve merhametli bir şair olarak bahseder.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C. I-IV. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekayiü’l-Fuzelâ. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay.

Müstakim-zade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 28.12.2013
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hem-zâd gerek himmet-i erbâb-ı mekârim

Yohsa kişi taklîd ile sâhib-kerem olmaz

 

Tertîb-i sûr eyledi gül mevsimi yine

Zer duhterine hâtem-i lalîn nişân gerek

 

Ellerde gül yerine ney-i ergavân gerek

Meclisde nuklümüz leb-i şekker-feşân gerek

(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 88)

 

Servün çemende kaddüne meyl itmege senün

Ey nev-nihâl-i bâg-ı letâfet ne cânı var

 

Ey dil sakın o çeşm-i siyeh-mest-i işvenün

Destinde hancer-i nigeh-i bî-âmânı var

(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 519).