SENÂYÎ, Sirozî Seyyid Abdülbaki Efendi

(d. ?/? - ö. ?/1694-95)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Abdülbaki’dir. Babasının ismi Ali Efendi’dir. Doğum tarihi bilinmeyen şair Serez’da dünyaya gelmiştir. Babasının isminden dolayı ilk zamanlarında “Ali Efendi-zâde” olarak tanınan şair, tam künyesi Sirozî Seyyid Abdülbaki Efendi’dir. İlk eğitimini aldıktan sonra medrese tahsiline başladı. Eğitimini başarıyla tamamladıktan sonra devrindeki âlimlerin birinden mülazım oldu. Rumeli’deki bazı küçük kasabalarda kadılık görevinde bulundu. Musâhib Mustafa Paşa’nın himâyesine giren şair 1085 yılı Zilhicce’sinde/Şubat-Mart 1675 Solak-zâde Halil Efendi yerine Belgrad kadısı oldu. İki yıl sonra görevinden alındı. 1091 yılı Şevval’inde/Ekim-Kasım 1680 Filibe kadılığına atandı. Buradaki görevi de iki yıl sürdü. Sadrazam Bosnalı Süleyman Paşa Avusturya seferine çıkınca 1097 Muharrem’inde/Kasım-Aralık 1685 Abdülbaki Efendi ordu kadılığına getirildi. 1099 Muharrem’inde/Kasım-Aralık 1687 Edirne kadılığına terfi etti. Yaklaşık bir yıl sonra görevinden ayrıldı. 1106/1694-95 yılında vefat etti. Şiirlerinde Senâyî mahlasını kullandı. Eserleri hakkında kaynaklarda herhangi bir malumat bulunmamaktadır. Dîvân sahibi olup olmadığı bilinmemektedir. Mecmualarda “Senâyî” mahlaslı şairlere ait şiirlere rastlanmaktadır, ancak bunların hangilerinin Senâyî Abdülbaki Efendi’ye hangilerinin diğer Senâyî’lere (Senâyî Ahmed, Senâyî Hasan, Senâyî Şeyh Ali) ait olduğunu tespit etmek çok güçtür. Yaşadığı devrin kaynaklarından Vekâyi‘u’l-fuzalâ şairi bilgin, irfan sahibi, birçok bilim dalında yetkin, akranlarından oldukça üstün biri olarak tanımlamaktadır. Günümüze sadece bir beyti ulaşmıştır. 

Kaynakça

Ekinci, Ramazan (hzl.) (2018). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyi‘u’l-Fuzalâ, Şeyhî’nin Şakâ’ik Zeyli. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yay.





Madde Yazım Bilgileri

Yazar: RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 25.11.2020
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Şöyle ser-mest eylemişdür neş’e-i ruhsâr-ı yâr

Bâde vü mey-hâne vü pîr-i mugân bilmem nedür


(Ekinci, Ramazan (hzl.) (2018). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyi‘u’l-FuzalâŞeyhî’nin Şakâ’ik Zeyli. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yay. 1836).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NİSÂRÎ, Nisârî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SEHÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3CELÂL, Abdullah Celâleddîn Paşad. 1847 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
4NİSÂRÎ, Nisârî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SEHÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6CELÂL, Abdullah Celâleddîn Paşad. 1847 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
7NİSÂRÎ, Nisârî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8SEHÂYÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9CELÂL, Abdullah Celâleddîn Paşad. 1847 - ö. 1903Ölüm YılıGörüntüle
10NİSÂRÎ, Nisârî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11SEHÂYÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12CELÂL, Abdullah Celâleddîn Paşad. 1847 - ö. 1903MeslekGörüntüle
13NİSÂRÎ, Nisârî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SEHÂYÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CELÂL, Abdullah Celâleddîn Paşad. 1847 - ö. 1903Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NİSÂRÎ, Nisârî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17SEHÂYÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18CELÂL, Abdullah Celâleddîn Paşad. 1847 - ö. 1903Madde AdıGörüntüle