TÂBÎ, Dervîş

(d. ?/? - ö. 1100/1688-89)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmed olup, aslen Afyon Karahisarlıdır. Doğum tarihi belli olmayan şair, önce Afyon’da bulunan Sultân Semâ’iyyü’d-Dîvânî dergâhına intisap ederek Mevleviliğe adım atmıştır. Daha sonra Mustafa Dede ve Seyyah Ebubekir Dede’ye hizmet etmiştir. Tâbî, Seyyah Ebubekir Dede’nin şiir ve inşadaki kudretine şu tarihi düşürmüştür:

Münâsibdür hilâfet Mustafâ’dan sonra Bû Bekre

Tâbî, Yusuf-ı Sîneçâk’ın talebelerinden Günâhî Dede, Şûrî Dede ve Gurbetî Dede gibi şairlerin arkasından gitmiş, dönemin önemli şairlerinden Hayalî Bey’in şiirlerine nazireler yazmıştır. Hayâlî Bey’e olan aşırı ilgisi dolayısıyla Vardar Yenicesi şairleri arasında sayılan Tâbî, 1100 / 1688-89’da vefat etmiştir.

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmanlı Müellifleri ve Ahmed Remzi Akyürek Miftâhu’l-Kütüb Ve Esâmî-i Müellifîn Fihristi. C.2. Ankara: Bizim Büro Basımevi.115-116.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 73-74.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.1. Ankara: Bizim Büro Yay. 125.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
Yayın Tarihi: 16.02.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler

 I

Yanalı âteş-i mihnetde dil-i sûzânum

Tutalı gökyüzini derd-i dil-i nâlânum

Sâki-i bezmün oluup dîde-i hûn-efşânum

Gussa-i derd ü gam-ı hecr olalı dermânum

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

II

Olalı cân u gönül âteş-i mihnetde kebâb

Câmlar dîdelerüm oldı ciğer hûnı şarâb

Şeb-i hecründe senün girmeyeli dideme hˇâb

Çeng olup kâmet-i hum-geşte-i vehm sîne rebâb

 Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 III

Hasret-i la’lün ile dîdelerüm hûn olalı

Fikr-i hattunla senün hâl-i diğer-gûn olalı

Künc-i fürkatde gönül hecr ile mahzun olalı

Leyl-i zülfün ümidi ile Mecnûn olalı

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 IV

Yakalı cân evine şu’le-i hicrân ile od

Âteş-i hasret ile sinemi yakdukaça çü ûd

Çihre-i çarhı siyâh eyleyeli dûd-ı kebûd

Bezm-i agyârda sen nâz ile kıldukça sürûd

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 V

Cür’a-i câmını agyâr-ı denî nûş ideli

Çekeli sineni pehlûya der-âgûş ideli

C3am-ı hecrün içirüp Tâbî’yi bî-hûş ideli

Hâlet-i bâde-i aşkun beni medhûş ideli

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 73-74).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İrfan Ünver Nasrattinoğlud. 18 Aralık 1937 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NİYÂZÎ, Mehmedd. ? - ö. 1871Doğum YeriGörüntüle
3HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Doğum YeriGörüntüle
4İrfan Ünver Nasrattinoğlud. 18 Aralık 1937 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5NİYÂZÎ, Mehmedd. ? - ö. 1871Doğum YılıGörüntüle
6HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Doğum YılıGörüntüle
7İrfan Ünver Nasrattinoğlud. 18 Aralık 1937 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8NİYÂZÎ, Mehmedd. ? - ö. 1871Ölüm YılıGörüntüle
9HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Ölüm YılıGörüntüle
10İrfan Ünver Nasrattinoğlud. 18 Aralık 1937 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11NİYÂZÎ, Mehmedd. ? - ö. 1871Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İrfan Ünver Nasrattinoğlud. 18 Aralık 1937 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14NİYÂZÎ, Mehmedd. ? - ö. 1871Madde AdıGörüntüle
15HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Madde AdıGörüntüle