ÜMMÎ, Şeyh Ahmed Ümmî Efendi

(d. ?/? - ö. 1138/1725-1726)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmed’dir. Halvetiliğin Şabaniye kolu şeyhlerinden olması hasebiyle de Şeyh Ahmed sanlarıyla tanındı. Niğbolu sancağında bir kaza merkezi olan İzlâdi’de doğdu [İzlâdi, bugün Orta Bulgaristan’da yer alan ve Zlatitsa adıyla bilinen küçük bir kasabadır bkz. Kiel 2001]. Daha sonra İstanbul’a gelerek Üsküdar’da Çinili Valide Camii yakınlarında yaptırdığı Şabanî Tekkesinin şeyhliğini yaptı. Çinili Hamam Sokağı ile Çinili Mescit Sokağı arasında yer alan büyük bir bahçe içindeki bu tekke, iki katlı, ahşap semahaneden ve yine iki katlı, ahşap şeyh evinden ibaretti. Bugün yalnızca haziresi ayakta kalan tekkenin semahanesi 1950'li yıllarda, şeyh evi ise 1981 senesinde yıktırıldı (www.uskudaristanbul.com). Şeyh Ahmed Ümmî Efendi, 1138/1725-1726 yılında vefat etti ve adı geçen tekkenin haziresine defnedildi. Kabrin dört köşe ve tarik sikkeli şâhidesi bugün iki parça hâlinde olup yerdedir. Şeyh Lebîb Hüseyin Efendi’nin “Gidip me᾽vâya ahbâba didi yâ hû Şeyh Ahmed” mısraı şairin vefatına tarihtir.

Ümmî mahlasıyla şiirler yazan şairin, bu mahlası almasındaki sebebin okuma yazma bilmediğinden mi kaynaklandığına dair kaynaklarda bir bilgi yoktur. Aynı şekilde şairin eserinin olup olmadığı hakkında da bilgi verilmez.

Kaynakça

http://www.uskudaristanbul.com/firmadetay.asp?id=1779 [erişim tarihi: 14.12.2014]

Kiel, Machiel (2001). “İzlâdi”. İslam Ansiklopedisi. C. 23. İstanbul: TDV Yay. 513-515.

Kurnaz, Cemal, M. Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay. 

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİNUR ATİK GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 02.01.2015
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Sanman ki rüsûm ehli olur vâkıf-ı esrâr
Tâ itmeye sır ehlini ihlâs ile ikrâr

Herkes ki diler mazhar-ı Tevfîk ola Ümmî
Dil-beste olup Hakka rıza gözleye her bâr

Kurnaz, Cemal, M. Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.1234.