Madde Detay
Hakkı Tarık Us
(d. 1889 / ö. 21 Ekim 1956)
Gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
Asıl adı İsmail Hakkı olup Hacı Hasan Hulusi Efendi ile Sıdıka Hanım’ın oğlu olarak Manisa Gördes’te doğdu. İlk ve orta öğrenimini burada tamamladı. 1900’de Gördes’e kaymakam olarak atanan Şair Eşref tarafından şiirleri beğenilince bunları İzmir ve İstanbul gazetelerine göndererek basın hayatına ilk adımını attı. 1906’da Gördes Belediyesi’nde sandık eminliği ve Evkaf Komisyonu kâtipliği görevine getirildi. Ağabeyi Mehmet Asım’ın isteğiyle İstanbul’a giderek Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu ve ağabeyinin yardımıyla Tanin’de çalışmaya başladı. Tercüman-ı Hakikat ve Tasvir-i Efkâr’da da çalışan Hakkı Tarık, 1911’de Hukuk Fakültesi’ni bitirince İttihat ve Terakki tarafından Hakikat gazetesini yönetmesi için Eskişehir’e gönderildi. Bir yıl kaldığı Eskişehir’den Hakikat’i Anadolu’da çıkan en etkili gazetelerden biri haline getirmiş olarak İstanbul’a döndü. Tedavi için İsviçre’ye gitmesi gereken ağabeyi Mehmet Asım’ın Dârülmuallimîn-i Âliye’deki derslerini üstlendi. Kısa süren bu görevinin ardından İstanbul Sultanisi’ne Türkçe öğretmeni olarak atandı ve burada 1923’te milletvekili seçilinceye kadar çalıştı. Bu görevinin yanında İstanbul Mercan Lisesi ve Galatasaray Lisesi’nde de öğretmenlik yaptı.
Hakkı Tarık, 1917’de Ahmet Emin Yalman ve Mehmet Asım Us’un çıkarmaya başladığı Vakit gazetesinde siyasi ve edebi konularda yazılar yazmıştır. Muallimler Cemiyeti, Matbuat Cemiyeti, Türk Basın Birliği ve Türk Dil Kurumu başkanlıklarında bulunmuştur. Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte 1923-1936 arasında dört dönem Giresun milletvekilliği yapmıştır. 1943’te yazı hayatında elli yılını dolduran yazarlar için düzenlediği jübilenin ardından 1944’te Ahmed Midhat Efendi için de bir jübile düzenlemiştir. Kitap, dergi ve gazete gibi çeşitli kaynaklardan oluşan koleksiyonu bugün Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri, O. Koloğlu (1996). Gazeteci Bir Aile Mehmet Asım, Hakkı Tarık, Hasan Rasim Us’lar. Ankara: ÇGD Yayınları.
ERSOY, Tuğba (2011). Vakit Gazetesinde Edebî Ve Kültürel Hareketlilik. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Işık, İhsan (2004). “US, Hakkı Tarık”. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 3.Ankara: Elvan Yayınları. 1836.
Us, Asım(2012). Gördüklerim Duyduklarım Duygularım. hzl. İ. Dervişoğlu . İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Uysal, Zeynep (1991). Us Kardeşler ve Vakit Gazetesi. İstanbul: İstanbul Basın Kurumu Tesisleri Yayını.
(1998) “US, Hakkı Tarık”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. VIII. İstanbul: Dergah Yay. 462 .
(2001) “US, Hakkı Tarık”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II. İstanbul: YKY Yay. 1027.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. AYŞE AŞIRYayın Tarihi: 23.10.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 23.10.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Meclis-i Mebusan I | Vakıt Gazete Matbaa / İstanbul | 1940 | Derleme |
50 Yıl (Son Asır Türk Muharrirlerinin Jübile Merasimi Hatırası) | - / İstanbul | 1943 | Derleme |
CHP Kurultay Üyelerine Bu Toplantıda Düşen Büyük Vazifeler | ? / ? | 1947 | Diğer |
Ahmed Mithat Efendi ile Şair Fıtnat Hanım | Vakıt Matbaası / İstanbul | 1948 | Mektup |
İzmit Körfezinde Bir Gezinti | ? / İstanbul | 1952 | Diğer |
İstanbul Fethinin 500. Yıldönümünde Fatih | Vakıt Matbaası / İstanbul | 1953 | Diğer |
Meclisi Mebusan II | Vakıt Matbaası / İstanbul | 1954 | Derleme |
Bir Jübilenin İntibâları: Ahmed Midhat’ı Anıyoruz | Vakıt Matbaası / İstanbul | 1955 | Derleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Yusuf Atılgan | d. 27 Haziran 1921 - ö. 9 Ekim 1989 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HAMDÎ, Ahmed Hamdî Bedreddin-zâde | d. ? - ö. Ekim-Kasım 1711 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Hüsnan Şeker | d. 23 Temmuz 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Kadircan Kaflı | d. 1889 - ö. 1969 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Reşat Nuri Güntekin | d. 26 Kasım 1889 - ö. 7 Aralık 1956 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Faik Şemsettin Benlioğlu | d. 1889 - ö. 1949 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Halil İbrahim Akçam | d. 1885 - ö. 5 Eylül 1956 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Ahmet Semih Mümtaz | d. 1879 - ö. 28 Nisan 1956 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Cahit Sıtkı Tarancı | d. 2 Ekim 1910 - ö. 12 Ekim 1956 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ayşegül Kocabıçak | d. 06 Temmuz 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Özlem Binel | d. 11 Nisan 1978 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Cemal Süreya Seber | d. 1931 - ö. 09 Ocak 1990 | Meslek | Görüntüle |
13 | İsmail Hakkı (Alişanzade) | d. 1871 - ö. 13 Mart 1944 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Edip Ali Bakı | d. 1896 - ö. 1958 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Ahmet Rasim | d. 1865 - ö. 21 Eylül 1932 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | HAKKI YORGANSIZ/YORGANSIZ HAKKI/YORGANSIZ/BAYRAKTAR HAKKI ÇAVUŞ/HAKKI ÇAVUŞ/BAYRAKTAROĞLU/YORGANSIZOĞLU/YORGANSIZ HAKKI ÇAVUŞ/ÇAVUŞ, Hakkı Bayraktar | d. 1894 - ö. 17.02.1964 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HAKKI BEY, Yek-çeşm, Üsküdarlı | d. 1823 - ö. 1895 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | DELİ HAKKI | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |