Madde Detay
UYÛNÎ, Rahîkî-zâde Şeyh Seyyid Mehmed (Südlüce Şeyhi)
(d. ?/? - ö. 1166/1752-1753)
Divan Şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Rahîkî-zâde Seyyid Ahmed Efendi’nin oğludur. İstanbul’da doğdu. Önce Aydın-zâde Zaviyesi şeyhi A’rec Hasan Efendi’den, onun ölümünden sonra da Koca Mustafa Paşa şeyhi Şeyh Seyyid Nureddin Efendi’den ders aldı (Ekinci 2013: 115). Sütlüce’de Cemâl-i Halvetî Şeyh İshak Efendi yerine Halvetî şeyhi olduğu için Sütlüce Şeyhi adıyla da bilinir. Bursalı Mehmed Tahir, şairin Sümbüliye tarikatı şeyhlerinden olduğunu belirtse de (Yavuz 1972: 213) diğer kaynaklar Halvetî tarikatı şeyhi olduğu hususunda birleşirler. Bunun yanında Kırkçeşme’de bulunan su maksemi civarındaki bir camide vaizlik yaptı, babası yerine İstanbul Sular kâtibi olarak atandı. 1166/1752’de vefat etti ve vaizlik yaptığı caminin haziresine defnedildi (Ekinci 2013: 115). “Hatime-i sülehâ” terkibi vefat tarihini göstermektedir (Özdemir 2011: 594).
Uyûnî'nin, Vâridât adını verdiği sırtında Nahîfî’nin sahh kaydı ve imzası olan Dîvân'ı (Altuner 1989: 592), büyük şeyhlerin hayatları ve eserleri hakkında bilgi verdiği Silsile-nâme-i Meşâyıh-ı İzâm (Tatçı 2003: 128); İstanbul ve çevresindeki tekkeleri anlattığı Tarif-nâme-i Dergâhân (Tatcı 2003: 128) adlı eserleri ile İstanbul’daki su kemerlerini ve yaptıranları anlattığı ismi bilinmeyen bir eseri vardır (Altuner 1989: 592). Ancak yaptığımız katalog taramalarında bu eserlere rastlayamadık. Ayrıca kaynaklarda belirtilmese de aldığı eğitim, mesleği ve elimizdeki şiir örnekleri Uyûnî'nin bir tekke şairi olabileceğini düşündürmektedir.
Kaynakça
Altuner, Nuran (Üzer) (hzl.) (1989). Safâî ve Tezkiresi (İnceleme- Tenkitli Metin – İndeks). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Ekinci, Ramazan (2013). Hafız Hüseyin Ayvansarâyî Vefeyât-ı Ayvansarâyî (İnceleme- Tenkitli Metin). İstanbul: Buhara Yay.
İpekten, Halûk, Mustafa
İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı
İsimler Sözlüğü. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
Özdemir, Fatma (2011). Tuhfe-i Nâilî Metin ve Muhtevâ II. Cilt s. 468-734. Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi
Tatcı, Mustafa (2003). Osmanlı Müellifleri I- II- III ve Ahmed Remzi Akyürek Miftahu'l- Kütüb ve Esami- i Müellifin Fihristi. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. FAZİLE EREN KAYAYayın Tarihi: 14.04.2014Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlâhî
fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün
Halvetîler Ârif’ün bayramına şâd oldılar
Celvetîler Sa’d-ı Zeynî ile âbâd oldılar
Sünbülîler Eşrefî Uşşâk’a sertâc oldılar
Gülşenîler dem çeküp feryâd ile yâd oldılar
Rûşenîler Nûr-bahş’un irtifâ’ı şemsidür
Nakşbendîler gönül zikrine mu’tâd oldılar
Sırr-ı Mevlânâ’ya hem-demdür kudûm-ı Kâdirî
Sikke-i mühr-i Süleymân ile emcâd oldılar
Zikr-i efrâd-ı tarîk rahmet Uyûnî feyzidür
Hep mesâlik Ahmedî’dür cümle münkâd oldılar
Altuner, Nuran (Üzer) (hzl.) (1989). Safâî ve Tezkiresi (İnceleme- Tenkitli Metin – İndeks). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 593.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 14.04.2014Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlâhî
fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün
Halvetîler Ârif’ün bayramına şâd oldılar
Celvetîler Sa’d-ı Zeynî ile âbâd oldılar
Sünbülîler Eşrefî Uşşâk’a sertâc oldılar
Gülşenîler dem çeküp feryâd ile yâd oldılar
Rûşenîler Nûr-bahş’un irtifâ’ı şemsidür
Nakşbendîler gönül zikrine mu’tâd oldılar
Sırr-ı Mevlânâ’ya hem-demdür kudûm-ı Kâdirî
Sikke-i mühr-i Süleymân ile emcâd oldılar
Zikr-i efrâd-ı tarîk rahmet Uyûnî feyzidür
Hep mesâlik Ahmedî’dür cümle münkâd oldılar
Altuner, Nuran (Üzer) (hzl.) (1989). Safâî ve Tezkiresi (İnceleme- Tenkitli Metin – İndeks). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 593.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlâhî
fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün
Halvetîler Ârif’ün bayramına şâd oldılar
Celvetîler Sa’d-ı Zeynî ile âbâd oldılar
Sünbülîler Eşrefî Uşşâk’a sertâc oldılar
Gülşenîler dem çeküp feryâd ile yâd oldılar
Rûşenîler Nûr-bahş’un irtifâ’ı şemsidür
Nakşbendîler gönül zikrine mu’tâd oldılar
Sırr-ı Mevlânâ’ya hem-demdür kudûm-ı Kâdirî
Sikke-i mühr-i Süleymân ile emcâd oldılar
Zikr-i efrâd-ı tarîk rahmet Uyûnî feyzidür
Hep mesâlik Ahmedî’dür cümle münkâd oldılar
Altuner, Nuran (Üzer) (hzl.) (1989). Safâî ve Tezkiresi (İnceleme- Tenkitli Metin – İndeks). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 593.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
İlâhî
fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün
Halvetîler Ârif’ün bayramına şâd oldılar
Celvetîler Sa’d-ı Zeynî ile âbâd oldılar
Sünbülîler Eşrefî Uşşâk’a sertâc oldılar
Gülşenîler dem çeküp feryâd ile yâd oldılar
Rûşenîler Nûr-bahş’un irtifâ’ı şemsidür
Nakşbendîler gönül zikrine mu’tâd oldılar
Sırr-ı Mevlânâ’ya hem-demdür kudûm-ı Kâdirî
Sikke-i mühr-i Süleymân ile emcâd oldılar
Zikr-i efrâd-ı tarîk rahmet Uyûnî feyzidür
Hep mesâlik Ahmedî’dür cümle münkâd oldılar
Altuner, Nuran (Üzer) (hzl.) (1989). Safâî ve Tezkiresi (İnceleme- Tenkitli Metin – İndeks). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 593.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KUDSİ, Arap-zâde | d. ? - ö. 1561-62 Ocak / Şubat | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | CEMÂL/CEMÂLÎ Mehmed Cemâleddîn, Karslı-zâde | d. ? - ö. 1845 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KUDSİ, Arap-zâde | d. ? - ö. 1561-62 Ocak / Şubat | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | CEMÂL/CEMÂLÎ Mehmed Cemâleddîn, Karslı-zâde | d. ? - ö. 1845 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KUDSİ, Arap-zâde | d. ? - ö. 1561-62 Ocak / Şubat | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | CEMÂL/CEMÂLÎ Mehmed Cemâleddîn, Karslı-zâde | d. ? - ö. 1845 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | KUDSİ, Arap-zâde | d. ? - ö. 1561-62 Ocak / Şubat | Meslek | Görüntüle |
12 | CEMÂL/CEMÂLÎ Mehmed Cemâleddîn, Karslı-zâde | d. ? - ö. 1845 | Meslek | Görüntüle |
13 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | KUDSİ, Arap-zâde | d. ? - ö. 1561-62 Ocak / Şubat | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | CEMÂL/CEMÂLÎ Mehmed Cemâleddîn, Karslı-zâde | d. ? - ö. 1845 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | KUDSİ, Arap-zâde | d. ? - ö. 1561-62 Ocak / Şubat | Madde Adı | Görüntüle |
18 | CEMÂL/CEMÂLÎ Mehmed Cemâleddîn, Karslı-zâde | d. ? - ö. 1845 | Madde Adı | Görüntüle |