YOKSUL, Can Yoksul

(d. 1949 / ö. -)
âşık, öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1949 yılında Çorum'un Tolamehmet köyünde doğdu. Çocukluğu ve ilk gençlik yılları köyünde çobanlık ve çiftçilikle geçti. İlkokulu Çorum'da, ortaokul ve liseyi ise Ankara ve Diyarbakır'da öğretmen okullarında okudu. 1968-1978 yılları arasında öğretmenlik yaptı. Tarımsal amaçlı Köy Kalkınma Kooperatiflerinde ve Çorum Köy-Koop'ta yöneticilik yaptı. İlk yazılarını 1965 yılında yazan Can Yoksul'un pek çok ülkede değişik konularda yazıları ve şiirleri yayımlandı. Avrupa'nın birçok ülkesinde yüzlerce kültürel programa katıldı. Tohum ve Allıturna dergilerini çıkardı. Yedi yıla yakın bir zaman Çorum Haber Gazetesi'nde köşe yazarlığı yapan Yoksul'un yedi kitabı yayımlanmıştır (Nazlı 2014: 177).

Uzun süre Avrupa’da yaşayan Can Yoksul’un gerek Türkiye’de gerekse diğer ülkelerdeki bir çok gazete ve dergilerde şiirleri, yazıları yayınlandı. Avrupa ülkelerinde birçok kentlerde kültürel programlara katıldı. Aynı zamanda bir şiir yorumcusu olarak da tanınan Can Yoksul’un ilk şiir kitabı “Selahattin Koçak imzasıyla” 1970 yılında yayımlandı. Avrupa’da “Akturna” dergisini kurarak uzun zaman yönetti (Yoksul 2013: IV).

Mustafa Aydınlı, Can Yoksul'un edebi kişiliği hakkında genel bir değerlendirmede bulunduğu "Umut ve Uyanışın Şairi" başlıklı yazısında şunları ifade eder: "Can Yoksul, Çorum’un yetiştirdiği az sayıda kültür adamlarından biridir. Ömrünü halkın duygusuna, coşkusuna ve kültürel gelişimine vermiştir.. dersek yeridir. “Çorum Yöresi Sözlü Kültürü” kitabı ise başlı başına bir kültür hazinesidir. Gençlik yıllarında duygulu ve coşkulu şiirleri, Bozkırların Çocuğu, Deli, Gündönümü gibi şiir kitaplarına yansımıştır. Yapıtlarında her fırsatta umudu ve uyanışı akıcı bir dille anlatmıştır. Onun şiirlerinde umutsuzluğa ve yılgınlığa yer yoktur. Mutlak her gecenin sonu aydınlık, savaşın sonu kazanmak ve barış, derin kış uykusundan nasıl uyanırsa doğa; İnsanlık da sömürüye, zulme ve emperyalizme karşı öyle uyanacak ve kazanacaktır. Bu felsefe onun temel rotasını oluşturmaktadır. Can Yoksul doğal olarak 68 kuşağından gelmektedir. Gençlik yıllarının şiirlerinde bu etkileşimden esinlenmemesi düşünülemez. Ancak geçen yıllar ve olgunluk evresi, uzun yıllar yurt dışında, yurt özlemiyle yanıp tutuşması yanında kültürel gelişmişliği ve birikimleri ona bilge bir kişilik ve nitelik kazandırıyor. Bunu, değerli Ozan Ozani’nin “Yarın Üstüne” başlıklı şiirine yazdığı bilimsel bir değerlendirmede hiçbir yoruma yer bırakmayacak biçimde net olarak görüyoruz." (2015). Can Yoksul'un şiir ve araştırma kitapları, onun kalemi güçlü bir yazar olduğunun bir göstergesidir. Şairin kaleme aldığı eserlerden bilinenler şunlardır: Bozkırların Çocuğu, Deli, Gündönümü, Zulada Kalan Türküler, Seni Unutur muyum Seni, Panzerler Postallar Daraağaçları, İnsanlığın Türküleri, Ozani ve Şiirleri üzerine, Çorum Sözlü Kültürü.

Kaynakça

Aydınlı, Mustafa (2015). "Umut ve Uyanışın Şairi; Can Yoksul". http://ahmetsaltik.net/2015/03/23/umut-ve-uyanisin-sairi-can-yoksul/ [Erişim Tarihi: 21.12.2018].

Nazlı, Atiye (2014). Sözden Dizeye Çorum Şiiri (Çorum Şiir Antolojisi). Çorum: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yay.

Yoksul, Can (2013). Çorum Yöresi Sözlü Kültürü. Çorum: Çorum Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ALTUĞ ORTAKCI
Yayın Tarihi: 30.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.03.2023

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Bozkırların ÇocuğuBilinmiyor / Bilinmiyor1970İnceleme
DeliBilinmiyor / Bilinmiyor1974İnceleme
GündönümüBilinmiyor / Bilinmiyor1980İnceleme
Zulada Kalan TürkülerBilinmiyor / Bilinmiyor1983İnceleme
Seni Unutur muyum SeniBilinmiyor / BilinmiyorBilinmiyorİnceleme
Panzerler Postallar DaraağaçlarıBilinmiyor / BilinmiyorBilinmiyorİnceleme
İnsanlığın TürküleriBilinmiyor / Bilinmiyor1986İnceleme
Ozani ve Şiirleri üzerineKÜLTÜR AJANS YAYINLARI / Çorum2011İnceleme
Çorum Sözlü KültürüÇorum Belediyesi Kültür Yayınları / Çorum2013İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ELİHAN ABBASKULU OĞLU NİFTALİYEVd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ASLANÎ, Aykut Asland. 15.12.1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SADIK, Sadık Metind. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4LÜTFÜ GÜLTEKİNd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5AHMET RAHİMİd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Günerkan Aydoğmuşd. 1 Eylül 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Dilek Yazard. 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Cevdet Perind. 1914 - ö. 10 Kasım 1994MeslekGörüntüle
9Kadircan Kaflıd. 1889 - ö. 1969MeslekGörüntüle
10ZEKİ/HAYALÎ/HAYALOĞLU, Zeki Altunayd. 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FATMA PINARBAŞId. 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ÂŞIK BABA, Muhittin Tekmend. 07.01.1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13GÜLÇINAR, Ayten Çınard. 1960 - ö. 05.03.2018Madde AdıGörüntüle
14HOCADEDE, Recep Çalışkand. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15FETULLA EBDÜLEZİM OĞLU ALİYEVd. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle