Madde Detay
Yücel Balku
Balku
(d. 10 Ocak 1969 / ö. 15 Aralık 2003)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Azeri kökenli Gönül ve Safter Balku çiftinin çocuğu olarak Iğdır'da dünyaya geldi. Dedesi Ali Ekber'den masal ve hikâyeler dinlemeyi seven Balku, ilkokul öğretmeni Muzaffer Bey'in ailesini telkini üzerine daha iyi bir eğitim alması için küçük yaşta İstanbul'a, halası Sunay Hanım'ın ve amcası Uğur Bey'in yanına gönderildi. Akranları gibi dışarı çıkmak yerine ya amcasının kitaplarına gömülür ya da satın aldığı resimli kitaplarla vakit geçirirdi. 1970'lerde tırmanmaya başlayan olaylar sebebiyle Uğur Balku evlenip Almanya'ya, halası ise Batman'a akrabalarının yanına gitmeye karar verince Yücel Balku da tekrar Iğdır'a döndü. Kısa bir süre sonra evlenip Sapanca'ya yerleşen Sunay Hanım, Yücel Balku'yu tekrar yanına aldı ve Yücel Balku, ilkokulun son yılından üniversiteye kadar Sapanca'da kaldı. Kendi kendine İngilizce ve İtalyanca öğrenen Balku, Sapanca'da bir İtalyan firmasına otoyol yapımında çevirmenlik yaparak kazandığı parayla dershaneye gitti, 1988'de Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü kazandı ve buraya yerleşti. Aynı okuldan sınıf arkadaşı olan eşi Semra (Balku) ile evlendi. Çiftin 1995 yılında Şeyda ve 1999 yılında da Eylül adında kızları dünyaya geldi. Yücel Balku'nun öyküleri 1996 yılından 2002 yılına, dergi kapanana kadar Hayalet Gemi'de yayımlandı. İlk öykü dosyası "Sükût Ayyuka Çıkar" ile 2000 İnkılâp Öykü Ödülü'nü kazandı ve dosyası bir yıl sonra İnkılâp Yayınları tarafından basıldı. Bir kalp krizi sonucu genç yaşta yaşamını yitirdi. (Budakoğlu, 2016: 17-70).
Yücel Balku, ilk metinlerini Yücel Baloğlu ismiyle üniversiteden arkadaşlarıyla sadece iki sayı çıkarabildikleri Prometheus adlı dergide yayımladı. Küçük yaşlarda dedesinden dinlediği hikâyeler, henüz dokuz yaşında okuduğu Jerzy Kosinski'nin 1965 yılında yazdığı II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Avrupa'da dolaşan bir çocuğun hikâyesini anlatan ve şiddet unsurları barındıran romanı Boyalı Kuş Yücel Balku'nun dünyasına etki etmiştir. Öykülerinde "Yaşamak ve ölmek için" seçtiği şehir Bursa, efsaneler, gerçek-düş arasında kalan karakterler, gerçeküstü, distopik, postmodern unsurlara rastlanmakadır. Özellikle öykülerinin birden fazla sonu olması ve okuru her seferinde şaşırtması, çocukluğundan beri Balku'yu etkilemiş olan sözlü kültürün ve sözlü kültürdeki anlatıcının dinleyicileri gözeterek anlatılagelen hikâyelerin sonlarını değiştirmesi düşünülünce okuru gözeten tavrı daha iyi anlaşılacaktır. "Yücel Balku öykülerinde efsaneler, gündelik hayatın olağan gerçekliklerine, gündelik yaşama alışkanlıkları evvel zamanların hikâyelerine karışır ve önümüzde başka bir ışığın aydınlığı belirir hayata ve insana bakarken." (Barbarosoğlu, 2004: 46). Ayfer Tunç onun yazdıklarıyla ilgili şu değerlendirmeyi yapar: "Yücel'in ilk kitabını onu henüz tanımadan okurken, geniş bir hayalgücüyle, zengin bir imgelemle, efsanelerden, mitlerden, söylencelerden, masallardan beslenmiş, dolu dolu bir yazı dünyasıyla karşılaşınca şaşırmıştım. Bu şahsen tanımadığım yazarın belli ki çok geniş bir ilgi alanı vardı ve bunun içinde şehri yapan kültür katmanları hemen kendini belli ediyordu. Kimi zaman şiirsel kimi zaman ironik bir hal alan üslubu uyumlu ve akıcıydı. Dille usulünce oynuyor ama bunu görün hünerimi demeden yaparak bir kat daha değer katıyordu yazdıklarına. Şaşırtıcı sözcükler kullanıyor, özellikle kültür tarihine derinleşen bir ilgiyle yaklaşıyordu." (Tunç, 2004: 47).
Kaynakça
Barbarosoğlu, Nalan (2004). "Ardından". Varlık. İstanbul: Nisan-Mayıs 2004
Budakoğlu, Tekin (2016).Yücel Balku: Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Danışman: Prof. Dr. Ali Şükrü ÇORUK
Tunç, Ayfer (2004). "Sukut-u Hayat". Varlık. İstanbul: Nisan-Mayıs 2004
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: FATİH KÜLAHÇIYayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 13.11.2020
Yayın Tarihi: 19.12.2018Güncelleme Tarihi: 13.11.2020
Güncelleme Tarihi: 13.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Sükût Ayyuka Çıkar | İnkılâp / İstanbul | 2001 | Hikâye |
Goncanın Üçüncü Günü | Doğan Kitap / İstanbul | 2004 | Hikâye |
Tayfanın Seyir Defteri, Bitmemiş Külliyat: Yücel Balku | Doğan Kitap / İstanbul | 2005 | Derleme |
Sükût Ayyuka Çıkar: Bitmemiş Külliyat | Can / İstanbul | 2011 | Derleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ziya Zakir Acar | d. 6 Kasım 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Tuğrul Keskin | d. 15 Mayıs 1961 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | DEHGAN, Mehemmed Hüseyin Dehgan | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Orhan Tepebaş | d. 29 Mart 1969 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | FİKRİ/TORUN, Fikri Torun | d. 1969 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Arzu Eşbah | d. 7 Temmuz 1969 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Azize Cafer-zâde | d. 29 Ekim 1921 - ö. 4 Eylül 2003 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Hüseyin Batuhan | d. 1921 - ö. 9 Aralık 2003 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | SEFİL SELİMÎ, Ahmet Günbulut | d. 26.08.1933 - ö. 30.12.2003 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Zafer Acar | d. 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Vedat Günyol | d. 16 Mart 1911 - ö. 9 Temmuz 2004 | Meslek | Görüntüle |
12 | Rahmi Duman | d. 1908 - ö. 20 Eylül 1985 | Meslek | Görüntüle |
13 | Burak Turna | d. 20 Ocak 1975 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Murat Başekim | d. 13 Haziran 1975 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Halil Gökhan | d. 17 Temmuz 1967 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Yücel Kayıran | d. 13 Eylül 1964 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Yücel İpek | d. 19 Mayıs 1940 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Uğur Yücel | d. 26 Mayıs 1957 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |