Madde Detay
YÜMNÎ, Ayas Paşa-zâde
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kanuni Sultan Süleyman’ın vezir-i azamı olan Ayas Paşa’nın oğludur. Asıl adı Mehmet olup İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Bu yüzden Ayas Paşazâde olarak tanınır. Doğum tarihi bilinmemektedir. Ahdî, tezkiresinde onun yüce yaradılışlı ve sarayda kabul görmüş kişilerden olduğunu belirtir. Devlet hizmetinde bulunmuş, sancaktarlık görevi yapmıştır. İyi bir eğitim almış olan Yümnî, Arapçayı ve Farsçayı çok iyi derecede tahsil etmiştir. Ahdî, döneminin önde gelen âlimlerinden ders aldığını nakleder. Fakat kimlerden ders aldığı konusunda bir kayıt bulunmamaktadır. Yümnî ilim sahibi kimselerle sohbet etmeyi seven bir kişidir. Kıvrak bir zekâya sahip olup Ahdî onun gazeldeki ve tarih düşürmedeki ustalığından söz eder. 1562 yılının Ağustos ayında meydana gelen ve İstanbul’u yıkan sel ve fırtınaya dair bir tarih şiiri bulunmaktadır: Şairin bu tarihteki olaya tarih şiiri yazmış olması ve babası Ayas Paşa’nın 1539 yılında vefat etmiş olması münasebetiyle bu dönemlerde otuz veya kırk yaşlarında olduğu tahmin edilmektedir. Nerede ve ne zaman öldüğü, mezar yeri bilinmemektedir. Eserleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Kaynakça
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: BÜNYAMİN TANYayın Tarihi: 19.05.2014Güncelleme Tarihi: 22.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
Leb-i şîrîn ile sen Husrevisün gerdûnun
Zülf-i şebdîzüne koşdukca ruh-ı gülgûnun
Dögünüp taş ile nâle işi ben mahzûnun
Hîç işitmez kulagı katı imiş gerdûnun
xxx
Rahm idüp ol mâh çün meyl itdi benden cânibe
Gam yime ey dil ferah yüz tutdı senden cânibe
Can bulursam n’ola sen geldükde benden cânibe
Haşr olınca can gelür dirler bedenden canibe
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
xxx
Bir ‘alâmet zâhir oldı şehr-i İstanbûl’da kim
Halkun efgânı zemînde âsumâne çıkdı yâ
Öyle ifrât ile yagmur yagdı kim nîce evi
Seyl alup hâşâk-veş deryâya anı takdı yâ
Vehm-i ra’d ü berk ile Yümnî târihîni
Yıldırımla seyl Konstantin’i yıkdı yakdı yâ
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 19.05.2014Güncelleme Tarihi: 22.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
Leb-i şîrîn ile sen Husrevisün gerdûnun
Zülf-i şebdîzüne koşdukca ruh-ı gülgûnun
Dögünüp taş ile nâle işi ben mahzûnun
Hîç işitmez kulagı katı imiş gerdûnun
xxx
Rahm idüp ol mâh çün meyl itdi benden cânibe
Gam yime ey dil ferah yüz tutdı senden cânibe
Can bulursam n’ola sen geldükde benden cânibe
Haşr olınca can gelür dirler bedenden canibe
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
xxx
Bir ‘alâmet zâhir oldı şehr-i İstanbûl’da kim
Halkun efgânı zemînde âsumâne çıkdı yâ
Öyle ifrât ile yagmur yagdı kim nîce evi
Seyl alup hâşâk-veş deryâya anı takdı yâ
Vehm-i ra’d ü berk ile Yümnî târihîni
Yıldırımla seyl Konstantin’i yıkdı yakdı yâ
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 22.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
Leb-i şîrîn ile sen Husrevisün gerdûnun
Zülf-i şebdîzüne koşdukca ruh-ı gülgûnun
Dögünüp taş ile nâle işi ben mahzûnun
Hîç işitmez kulagı katı imiş gerdûnun
xxx
Rahm idüp ol mâh çün meyl itdi benden cânibe
Gam yime ey dil ferah yüz tutdı senden cânibe
Can bulursam n’ola sen geldükde benden cânibe
Haşr olınca can gelür dirler bedenden canibe
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
xxx
Bir ‘alâmet zâhir oldı şehr-i İstanbûl’da kim
Halkun efgânı zemînde âsumâne çıkdı yâ
Öyle ifrât ile yagmur yagdı kim nîce evi
Seyl alup hâşâk-veş deryâya anı takdı yâ
Vehm-i ra’d ü berk ile Yümnî târihîni
Yıldırımla seyl Konstantin’i yıkdı yakdı yâ
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Leb-i şîrîn ile sen Husrevisün gerdûnun
Zülf-i şebdîzüne koşdukca ruh-ı gülgûnun
Dögünüp taş ile nâle işi ben mahzûnun
Hîç işitmez kulagı katı imiş gerdûnun
xxx
Rahm idüp ol mâh çün meyl itdi benden cânibe
Gam yime ey dil ferah yüz tutdı senden cânibe
Can bulursam n’ola sen geldükde benden cânibe
Haşr olınca can gelür dirler bedenden canibe
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
xxx
Bir ‘alâmet zâhir oldı şehr-i İstanbûl’da kim
Halkun efgânı zemînde âsumâne çıkdı yâ
Öyle ifrât ile yagmur yagdı kim nîce evi
Seyl alup hâşâk-veş deryâya anı takdı yâ
Vehm-i ra’d ü berk ile Yümnî târihîni
Yıldırımla seyl Konstantin’i yıkdı yakdı yâ
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 82.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Burhan Oğuz | d. 1 Mart 1919 - ö. 17 Şubat 2008 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Tülin Tankut | d. 30 Ağustos 1945 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Burhan Oğuz | d. 1 Mart 1919 - ö. 17 Şubat 2008 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Tülin Tankut | d. 30 Ağustos 1945 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Burhan Oğuz | d. 1 Mart 1919 - ö. 17 Şubat 2008 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Tülin Tankut | d. 30 Ağustos 1945 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Meslek | Görüntüle |
11 | Burhan Oğuz | d. 1 Mart 1919 - ö. 17 Şubat 2008 | Meslek | Görüntüle |
12 | Tülin Tankut | d. 30 Ağustos 1945 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Burhan Oğuz | d. 1 Mart 1919 - ö. 17 Şubat 2008 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Tülin Tankut | d. 30 Ağustos 1945 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Burhan Oğuz | d. 1 Mart 1919 - ö. 17 Şubat 2008 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Tülin Tankut | d. 30 Ağustos 1945 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |