ABDURRAHMAN FEHMÎ

(d. ?/? - ö. 1322/1904)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Manastır'da doğdu. Babası, aynı zamanda ilk hocası da olan Manastır köylerinden Kaytalılı Tâlib Fâ'ikî Efendi'dir. Daha sonra İstanbul'a gelerek tahsilini tamamladı. Mekteb-i Hukuk'ta edebiyat hocalığı yaptı. Elsine-i Selâse'nin yani Arapça, Farsça ve Türkçe'nin edebiyatına vakıftı. Bunların yanında Fransızca da bilirdi. Diyarbakır valiliği yaptı. Bu görevden azledilip İstanbul'a gelirken Urfa'da vefat etti ve oraya defnedildi.

Eserleri şunlardır:

1. Medresetü'l-Arab: Edebiyat tarihi mahiyetinde olan bu eser yazarın "Arap Medeniyeti" dediği bir nevi İslam medeniyeti tarihidir. Eserin Osmanlı Müellifleri'nde (Bursalı 1333: 339) genişletilmiş bir şekilde Fransızca'dan çeviri olduğu yazılıyorsa da aslında birçok kaynaktan yararlanılarak hazırlanmış telif bir eserdir. 1304/1886'da İstanbul'da ilk cildi basılmıştır.

2. Tedrîsât-ı Edebiyye: Edebiyat kaidelerini anlatan bu eser Hukuk Mektebi'nde okutulmak için yazılmıştır. 1302/1885'te İstanbul'da basılmıştır.

3. Tarifat Tercümesi: Seyyid Şerif Cürcânî'nin aynı adlı eserinden açıklama ve ilavelerle genişletilmiş bir şekilde çevrilen bu eserin bir kısmı Tâlib Fâ'ikî-zâde Fehmî imzasıyla Mecmua-i Ebu'z-Ziyâ'da yayımlanmıştır.

Bunlardan başka Abdurrahmân Fehmî, El-Miftâh ve Mekteb-i Hukuk'un ikinci sınıfında okutulmak üzere hazırlanıp basılmakta olduğunu haber verdiği Usûl-i Kitâbet adlı iki eserinin daha olduğunu bildiriyorsa da bunlara ait başka bir bilgiye ulaşılamamıştır. Arapça, Farsçanın yanında Fransızca da bilen Abdurrahmân Fehmî, şairliğinden çok hocalığıyla ve mekteplerde okutulmak üzere yazdığı mensur eserleriyle tanındı. Özellikle ders kitabı mahiyetindeki eserlerinde seçtiği örnekler onun birkaç dildeki bilgisini ve edebî zevkini yansıtmaktadır.

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. II. İstanbul.

Kılıç, Hulusi (1988). "Abdurrahman Fehmi". İslam Ansiklopedisi. C. I. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.

Kılıç-Hançerlioğlu, F. (2002). "Abdurrahman Fehmi". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. I. Ankara: AKM Yay.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). "Abdurrahman Fehmi Efendi". C. I. İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 21.08.2021

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
2KÂTİBÎ, Hasan Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hakkı Süha Gezgind. 1895 - ö. 7 Kasım 1963Doğum YeriGörüntüle
4HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
5KÂTİBÎ, Hasan Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hakkı Süha Gezgind. 1895 - ö. 7 Kasım 1963Doğum YılıGörüntüle
7HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Ölüm YılıGörüntüle
8KÂTİBÎ, Hasan Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Hakkı Süha Gezgind. 1895 - ö. 7 Kasım 1963Ölüm YılıGörüntüle
10HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915MeslekGörüntüle
11KÂTİBÎ, Hasan Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12Hakkı Süha Gezgind. 1895 - ö. 7 Kasım 1963MeslekGörüntüle
13HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KÂTİBÎ, Hasan Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hakkı Süha Gezgind. 1895 - ö. 7 Kasım 1963Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle
17KÂTİBÎ, Hasan Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hakkı Süha Gezgind. 1895 - ö. 7 Kasım 1963Madde AdıGörüntüle