CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sami Baydard. 26 Eylül 1962 - ö. 29 Ekim 2012Doğum YeriGörüntüle
2HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3CA’FER, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebid. Ağustos 1452 - ö. 18 Ağustos 1515Doğum YeriGörüntüle
4Sami Baydard. 26 Eylül 1962 - ö. 29 Ekim 2012Doğum YılıGörüntüle
5HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6CA’FER, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebid. Ağustos 1452 - ö. 18 Ağustos 1515Doğum YılıGörüntüle
7Sami Baydard. 26 Eylül 1962 - ö. 29 Ekim 2012Ölüm YılıGörüntüle
8HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9CA’FER, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebid. Ağustos 1452 - ö. 18 Ağustos 1515Ölüm YılıGörüntüle
10Sami Baydard. 26 Eylül 1962 - ö. 29 Ekim 2012MeslekGörüntüle
11HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12CA’FER, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebid. Ağustos 1452 - ö. 18 Ağustos 1515MeslekGörüntüle
13Sami Baydard. 26 Eylül 1962 - ö. 29 Ekim 2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CA’FER, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebid. Ağustos 1452 - ö. 18 Ağustos 1515Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sami Baydard. 26 Eylül 1962 - ö. 29 Ekim 2012Madde AdıGörüntüle
17HACI ÂLÎ EFENDİ, Âlî b. Halîld. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18CA’FER, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebid. Ağustos 1452 - ö. 18 Ağustos 1515Madde AdıGörüntüle