ÇEŞMÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

19. yüzyılda yaşayan ve asıl adı bilinmeyen Çeşmî, Kastamonuludur. Doğum ve ölüm tarihleri bilinmemektedir. Yoksul ve perişan bir hayat sürdüğü ve gezgin bir âşık olduğu bilinmektedir (Şenel 1995: 49). Çeşmî, saz çalan âşıklar arasında yetişti. Rivayete göre bir gün saz şairleri kendisine mahlas vermek için Fuzulî’nin Divanı’ndan beyit açarlar; “Defter-i a’mâlimin hattı hatandır siyâh / Kan döker çeşmim hayal ettikçe hevl-i mahşeri" beyti çıkar. O günden sonra Çeşmî mahlasıyla şiirler söyler (Tan 1985: 95). Güçlü bir saz şairidir. Şairin, örneği verilen cinaslı koşması onun şiir kudretini gösterir (Yücel 1993: 72). 

Kaynakça

Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.

Şenel, Süleyman (1995). "Kastamonu Halk Şairleri Üzerine". Türkiye İş Bankası Kültür ve Sanat Dergisi. 27.

Tan, Nail (1985). "Kastamonu Halk Şairleri". Halk Kültürü Dergisi. 2.

Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÜLŞAH YÜKSEL HALICI
Yayın Tarihi: 27.10.2013
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Derd-i dilim arttı, yarımın derdim,

Seksende, doksanda, yüzde seyreyle!

Gonca güllerini yârımın derdim,

Gerdanda, dudakta yüzde seyreyle!

 

Sen gelince yıkılırmış yar dedim,

Al hançeri, ur sinemi yar dedim,

Yeter cevr ü cefa etme, yâr dedim,

Cism ü bedenimi yüz de seyreyle!

 

Çeşmiya! Bin gazel yazdım divane,

El bağladım yâra durdum divane,

Dedi: Var yıkıl git behey divane,

Aşkın deryasında yüz de seyreyle!

 

Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 395.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEYYİD, Şeyh Seyyid Ahmed Hicâbîd. 1826 - ö. 1888Doğum YeriGörüntüle
2NÂBÎ, Çörekçi-zâde Mehmed Nabîd. 1865 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Vefa Taşdelend. 25 Eylül 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SEYYİD, Şeyh Seyyid Ahmed Hicâbîd. 1826 - ö. 1888Doğum YılıGörüntüle
5NÂBÎ, Çörekçi-zâde Mehmed Nabîd. 1865 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Vefa Taşdelend. 25 Eylül 1966 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SEYYİD, Şeyh Seyyid Ahmed Hicâbîd. 1826 - ö. 1888Ölüm YılıGörüntüle
8NÂBÎ, Çörekçi-zâde Mehmed Nabîd. 1865 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Vefa Taşdelend. 25 Eylül 1966 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SEYYİD, Şeyh Seyyid Ahmed Hicâbîd. 1826 - ö. 1888Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11NÂBÎ, Çörekçi-zâde Mehmed Nabîd. 1865 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Vefa Taşdelend. 25 Eylül 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SEYYİD, Şeyh Seyyid Ahmed Hicâbîd. 1826 - ö. 1888Madde AdıGörüntüle
14NÂBÎ, Çörekçi-zâde Mehmed Nabîd. 1865 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Vefa Taşdelend. 25 Eylül 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle