EMÎR ŞEYHİM SÜHEYLÎ

(d. ?/? - ö. 896’dan sonra/1491’den sonra)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Çağatay)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Emîr Şeyhim Süheylî, Mecâlisü’n-Nefâyis’in “şiir söylemekle de tanınmış ünlü bilginlerin” anlatıldığı üçüncü meclisinde yer alan şairlerdendir. Horasan mülkünün ileri gelenlerindendir. Güzel bir ahlaka sahiptir ve beğenilen tavırları bulunmaktadır. Beğenilen hasletlerinin belirtileri küçük yaşlarından itibaren görülmektedir. Şairi uzun süredir tanıyan Nevâyî, onun uygun olmayan bir işi ve beğenilmeyen bir davranışı olmadığını söylemektedir. Emîr Şeyhim Süheylî, Sultân Ebû Sa‘îd Mîrzâ’nın hizmetine girerek hususî mülazımı olmuştur. Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis’in kaleme alındığı 896/1491 yılında, şairin yirmi yıldan beri Hüseyin Baykara’nın hizmetinde bulunduğunu, yüce mansıplarla ve yüksek mertebelerle şereflendiğini belirtmektedir. Mal, mülk ve belki de saltanatın bütün işlerine hâkim olması dolayısıyla bu işlerde kendisine itimat edilen bir kişidir. Yöneticilerden gördüğü ilgi sayesinde mertebesi gibi şiirinin değeri de yücelmiştir. Farsça ve Türkçe şiirler yazan Emîr Şeyhim Süheylî, Türkçe şiirle daha az meşgul olmuştur. Leylâ vü Mecnûn mesnevisi kaleme almıştır (Eraslan 2001: 76, 77-79; 393, 394-396, 641).

Kaynakça

Eraslan, Kemal (hzl.) (2001). Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis, I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MEHMET GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 11.11.2016
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Matla’

Zühd ili tesbîh dip hayrân kalur evbâş ara

Rişte-i cismimni körse katre katre yaş ara

(Eraslan, Kemal (hzl.) (2001). Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis, I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 79; 396.)

Leylâ vü Mecnûn mesnevisinden

كوی ذقنش ز حال كشته

مانندهٴ سیب سال كشته

(Çenesinin çukuru geçen yılın elması gibi pörsümüş.)

(Eraslan, Kemal (hzl.) (2001). Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis, I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 78; 395.)

Iydiyye kasidesinden

Matla’

شكر ای دل كه دكربار بصد زیب و جمال

كردن شاهد عیدست در آغوش هلال

(Ey gönül, sevgilinin boynu yüz güzellikle yeniden hilâlin kucağında olduğu için şükürler olasun!)

(Eraslan, Kemal (hzl.) (2001). Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis, I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 78; 395.)