HAMDÎ, Hamdullah Çelebi

(d. ?/? - ö. 1095/1683-84)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Şeyhî’ye göre Hamdî, Safâyî’ye göre Hamdullah’tır. (Özcan 1989: 666; Çapan 2005: 157) Doğum tarihi bilinmeyen şair, İstanbul’da dünyaya geldi. Hayatı hakkında bilinenler oldukça sınırlıdır. İyi bir eğitim alarak medrese tahsilini tamamladı. Devrinin önde gelen ulemâsından Şeyhülislâm Bâlî Efendi’den mülâzım oldu. Önce küçük derecedeki medreselerden birine müderris tayin edildi. Daha sonra kırk akçe yevmiyeli bir medresede görevlendirildi. Belli bir süre sonra bilinmeyen bir sebepten görevinden azledildi. Bundan sonra hayatının sonuna kadar Rûmeli’nin çeşitli kazalarında kadılık yaptı. Şair ayrıca meşhur Şehnâmehânlardan biridir.1095/1683-84 senesinde vefât etti. Şiirlerinde Hamdî mahlasını kullandı. Eserleri hakkında herhangi bir bilgi yoktur. Kütüphane kayıtları ve kataloglarda yapılan taramalarda, bazı şiir mecmuaları içinde Hamdî mahlaslı şairlere ait şiirler tespit edilmiştir. Ancak bu şiirlerden hangilerinin Hamdullah Hamdî’ye, hangilerinin Hamdî mahlaslı diğer şairlere (İstanbullu Hamdî, Kastamonulu Hamdî, Tireli Hamdî, Ahmed Hamdî, Bursalı Hamdî, Diyarbakırlı Hamdî) ait olduğu tespit edebilmek güçtür. Hamdullah Hamdî’ye ait olduğu kesin şekilde bilinen iki gazel ve iki beyit günümüze intikal etmiştir. Devrinin kaynakları şairin edebî şahsiyetiyle alâkalı övgü dolu sözler sarfetmişlerdir. Maarif meydanının yiğit bir bahadırı; emsâli bulunmayan, temiz ifâdelere sahip bir şair olarak zikredilmiştir. (Çapan 2005: 157)

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş‘âr. Ankara: AKM Yay.  70.

Çapan, Pervin, (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 157-58.

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB. Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay. 924.

Özcan Abdülkadir (hzl). (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyiü’l-Fuzalâ. C.1. İstanbul: Çağrı Yay. 666.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 24.03.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

O şûh eylemede tâze tâze nâz bana

Aceb mi ola müsellem reh-i niyâz bana

Cihân cihân sitem-i bî-nihâye var dilde

Ne çâre olmadı dil-dâr çâre-sâz bana

Şarâb-ı nâz ile ser-mest tîg-i gamze be-dest

O şûhdan hele lâzımdur ihtirâz bana

Neler ider sana gör Hamdiyâ o gamze-i mest

Nigâhı itdi fi’l-cümle keşf-i râz bana

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 158.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Doğum YeriGörüntüle
2SERVET/HANÎF, Pazarbaşı-zâde Osmand. ? - ö. 1766-67Doğum YeriGörüntüle
3HAKKI, Kıbrısî-zâde Şeyh İsmâil Hakkı Efendid. 1785 - ö. 1862Doğum YeriGörüntüle
4Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Doğum YılıGörüntüle
5SERVET/HANÎF, Pazarbaşı-zâde Osmand. ? - ö. 1766-67Doğum YılıGörüntüle
6HAKKI, Kıbrısî-zâde Şeyh İsmâil Hakkı Efendid. 1785 - ö. 1862Doğum YılıGörüntüle
7Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Ölüm YılıGörüntüle
8SERVET/HANÎF, Pazarbaşı-zâde Osmand. ? - ö. 1766-67Ölüm YılıGörüntüle
9HAKKI, Kıbrısî-zâde Şeyh İsmâil Hakkı Efendid. 1785 - ö. 1862Ölüm YılıGörüntüle
10Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964MeslekGörüntüle
11SERVET/HANÎF, Pazarbaşı-zâde Osmand. ? - ö. 1766-67MeslekGörüntüle
12HAKKI, Kıbrısî-zâde Şeyh İsmâil Hakkı Efendid. 1785 - ö. 1862MeslekGörüntüle
13Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SERVET/HANÎF, Pazarbaşı-zâde Osmand. ? - ö. 1766-67Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HAKKI, Kıbrısî-zâde Şeyh İsmâil Hakkı Efendid. 1785 - ö. 1862Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Madde AdıGörüntüle
17SERVET/HANÎF, Pazarbaşı-zâde Osmand. ? - ö. 1766-67Madde AdıGörüntüle
18HAKKI, Kıbrısî-zâde Şeyh İsmâil Hakkı Efendid. 1785 - ö. 1862Madde AdıGörüntüle