Madde Detay
HÂVERÎ, Acem
(d. ?/? - ö. 971\'de sağ/1563\'te sağ)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Sultaniye’dendir. Hakkında bilgi bulunan tek kaynak olan Ahdî Tezkiresi’ne göre ümmî bir şairdir. Ahdî Tezkiresi’nin yazılmasından (971/1563) otuz yıl önce (941/1534/35) Acem’den geldi ve Anadolu şairleriyle ve özellikle kendisi gibi Acem diyarından gelen şairlerle yakın münasebetler kurdu, onlarla şiir üzerine görüş alış verişlerinde bulundu. Satranç ve tavla oyunlarında da usta idi. Ümmî olmasına rağmen hem Farsça hem Türkçe güzel şiirleri vardır. Ahdî, eski şairlerden birçoğunun biyografilerinin ve şiirlerinin Hâverî’nin ezberinde olduğunu, bunların hepsine durumlarına uygun lakaplar taktığını sohbet esnasında yeri geldikçe kendilerine de bunları ilettiğini, hatta Ahdî kendisinin bunlara Tezkire-i Erbâb-ı İrfân dediğini bu anlattıklarının anlatılamayacak kadar garip ve aynı zamanda müthiş haz verici hoş şeyler olduğunu zikreder ki, buradan tezkire yazarı Ahdî ile şairin bizzat görüştüğünü anlıyoruz. Ahdî’nin, şairin öldüğüne dair bir bilgi vermediğine göre Gülşen-i Şu’arâ’nın yazıldığında (1563) Hâverî’nin hayatta olduğunu söyleyebiliriz.
Kaynakça
“Hâverî (Acem)” (1981). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 164.
Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]
Köksal, M. Fatih (2004). “Hâverî-i Acem”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 427.
Kurnaz, Cemal (1997). Anadolu’da Orta Asyalı Şairler. Ankara: KB Yay. 89.
Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No.406, vr. 1a, 3a, 144a…
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı. Ankara: AKM Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 09.09.2013Güncelleme Tarihi: 03.11.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Eyledi zülf-i perîşânuñ beni âşüfte-hâl
Kaldum ayakda kara topraga oldum pây-mâl
Ben bu gurbet-hânede uryân kaldum dûstlar
Dûd-ı âhum egnüme geydürmese bir kara şal
Yâra bildürsem n’ola mihr ü mahabbet gencini
Begüñ olur her ne yirde kim kaçan bulınsa mâl
Gitme diyü pâyine yüz sürerem gitdükçe yâr
Gerçi kim câyiz degül durur namâz irse zevâl
Hasret-i la’lüñle cân virür cân alur Hâverî
Olmayanlar sâhib-i vecd ü fenâ zevk-i visâl
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 1546.)
Yayın Tarihi: 09.09.2013Güncelleme Tarihi: 03.11.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Eyledi zülf-i perîşânuñ beni âşüfte-hâl
Kaldum ayakda kara topraga oldum pây-mâl
Ben bu gurbet-hânede uryân kaldum dûstlar
Dûd-ı âhum egnüme geydürmese bir kara şal
Yâra bildürsem n’ola mihr ü mahabbet gencini
Begüñ olur her ne yirde kim kaçan bulınsa mâl
Gitme diyü pâyine yüz sürerem gitdükçe yâr
Gerçi kim câyiz degül durur namâz irse zevâl
Hasret-i la’lüñle cân virür cân alur Hâverî
Olmayanlar sâhib-i vecd ü fenâ zevk-i visâl
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 1546.)
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Eyledi zülf-i perîşânuñ beni âşüfte-hâl
Kaldum ayakda kara topraga oldum pây-mâl
Ben bu gurbet-hânede uryân kaldum dûstlar
Dûd-ı âhum egnüme geydürmese bir kara şal
Yâra bildürsem n’ola mihr ü mahabbet gencini
Begüñ olur her ne yirde kim kaçan bulınsa mâl
Gitme diyü pâyine yüz sürerem gitdükçe yâr
Gerçi kim câyiz degül durur namâz irse zevâl
Hasret-i la’lüñle cân virür cân alur Hâverî
Olmayanlar sâhib-i vecd ü fenâ zevk-i visâl
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 1546.)
Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Eyledi zülf-i perîşânuñ beni âşüfte-hâl
Kaldum ayakda kara topraga oldum pây-mâl
Ben bu gurbet-hânede uryân kaldum dûstlar
Dûd-ı âhum egnüme geydürmese bir kara şal
Yâra bildürsem n’ola mihr ü mahabbet gencini
Begüñ olur her ne yirde kim kaçan bulınsa mâl
Gitme diyü pâyine yüz sürerem gitdükçe yâr
Gerçi kim câyiz degül durur namâz irse zevâl
Hasret-i la’lüñle cân virür cân alur Hâverî
Olmayanlar sâhib-i vecd ü fenâ zevk-i visâl
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 1546.)