Madde Detay

Asıl adı Mehmed’dir. Sürmeli-zâde Mehmed Efendi olarak da tanınmaktadır. Onun el yazısını ve imzasını gördüğünü söyleyen Mecdî Efendi’nin verdiği bilgilere göre, Sürmeli-zâde’nin babasının ve dedesinin adı da Mehmed’dir. Mehmed Efendi, eğitimini tamamladıktan sonra bazı vilayetlerde kadılıklarda bulundu. Daha sonra Fâtih Sultân Mehmed Camii’ne hatip oldu ve burada okuduğu hutbeler ile şöhret buldu. Seçkinler ve halk yanında saygıdeğer biriydi. Sürmeli-zâde Mehmed Efendi 3 Zilhicce 920/19 Ocak 1515 Cuma günü vefat etti. Şair, meşhur kıraat âlimi Şeyh Şâtibî’nin (öl. 590/1124) Tetimmetü’l-Hırz min Kurrâ’i E’immeti’l-Kenz adlı kıra’ât-ı seb’a ve şeyhler hakkındaki kasidesini tanzir etti. Naziresinde, Kur’an’ın Hz. Muhammed zamanındaki yedi kıraatine eklenen üç güzel okunuş tarzını anlatarak şeyhlerle ilgili bilgilere ve kimi rivayetlere de yer verdi (Özcan 1989: 514). Kataloglarda bu manzumenin nüshası tespit edilememiştir. Biyografik kaynaklarda Mehmed Efendi’nin kasidesine, başka şiirler yazıp yazmadığına ve nasıl bir şair olduğuna dair de herhangi bir bilgi mevcut değildir.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 

Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmânlı Müellifleri. C. 1. İstanbul.

Çetin, Abdurrahman (2010). “Şâtibî Kasım b. Firrûh”. İslâm Ansiklopedisi. C. 38. İstanbul: TDV Yay. 376-377.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Mehmed Mecdî Efendi, Şakâik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri, Hadâiku’ş-Şakâyık. İstanbul: Çağrı Yay.