Madde Detay
MURAT, Murat Kaya
(d. 1946 / ö. -)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Murat Kaya, 1946 yılında Çorum'un Alaca ilçesine bağlı Karamahmut köyünde doğmuştur (Dokgöz 2013: 372-380). İlkokul mezunudur (Çelebi 2010: 282-284). Çok erken yaşta babasını kaybetmiştir. Yaşadığı zorluklar sebebi ile eğitimine devam edememiştir (Dokgöz 2013: 372-380). Dört çocuk babasıdır. Çiftçilik yaparak geçimini sağlamaktadır (Dokgöz 2013: 372-380). Geleneğin icrası ile ilgili pek çok ödül almıştır (Deveci 2006: 92-93).
Murat Kaya'nın belli bir ustası yoktur. Adına Âşık sıfatını ekleyerek mahlası olarak kullanmıştır (Çelebi 2010: 193). Âşıklığa bade içerek değil; Âşık Süleyman, Âşık Ali ve Âşık Mehmet (Çelebi 2010: 199) gibi köyünde bulunan ustalara özenerek başlamıştır (Deveci 2006: 92-93). Bade içme ve rüya görme geleneğine inanmayan âşık, bir dönem şiir söylemeye ara verdiğini fakat gördüğü bir rüyanın etkisi ile tekrar başladığını ifade etmiştir (Deveci 2006: 92-93). Saz çalmada ustası Şevket Usta'dır. Murat Kaya, Derya Aydın ve Satı Kara adında iki kadın çırak yetiştirmiştir (Dokgöz 2013: 372-380). Âşıklık geleneği hakkında bilgi sahibi olan Kaya, eserlerini deftere yazmaktadır. Eserlerinde beğenmediği yerleri zaman içinde değiştirmektedir (Dokgöz 2013: 372-380). Sanatını cemlerde, aşure günlerinde ve evine gelen misafirlerin isteği doğrultusunda icra etmektedir. Bazı eserleri yakın çevresi tarafından dinlenmek üzere kaydedilmiştir (Deveci 2006: 92-93). Kaya, teknolojinin âşıklık geleneğini ve âşıkları tanımak açısından önemli olduğunu vurgulamaktadır (Dokgöz 2013: 372-380). Şiirlerinin konusu: Allah, Hz. Muhammed, Hz. Ali ve On iki İmam'ın vasıfları gibi dini-tasavvufi konulardır (Deveci 2006: 92-93). Hacı Bektaş-ı Veli üzerine yazdığı şiiri en bilinen eseridir.
Kaynakça
Çelebi, Ebru (2010). Çorum' da Tekke Tarzı Şiir Gelenekleri ve Temsilcileri. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Deveci, Arzu (2006). "Âşık Murat". 2006 Yılında Çorumda Yaşayan Âşık Sanatı. Ed. M. Öcal Oğuz ve Selcan Gürçayır. Ankara: Çorum Belediyesi Yay. 92-93.
Dokgöz, Tuğba (2013). "Murat Kaya (Âşık Murat)". Sazın ve Sözün Sultanları IX. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi. 372-380.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ZEYNEP GÜLVERENYayın Tarihi: 12.04.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 12.04.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirî | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Osman Çeviksoy | d. 3 Ocak 1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | KEDERÎ, Abuzer Yılmaz | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Zülfü Livaneli | d. 20 Haziran 1946 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Doğan Ümit Aksel | d. 1946 - ö. 3 Nisan 2008 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | CİHANÎ, Ferit Cihanî | d. 23.03.1946 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÖZGÜR/TÜRKÜYÜREKLİ, Özgür Akbaba | d. 1982 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | KARANİ, Mustafa Karakılçık | d. 1947 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | SELMANİ/GİRYANİ, Selman Arız | d. 1945 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | TUFAN GÜVEL | d. 1923 - ö. 1946 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | AYŞE ÖKSÜZ | d. 1908 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | FİGANÎ, Faik Yılmaz | d. 1938 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | MAHCÛBÎ, Hovhannes | d. 1844 - ö. 1898-1899 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ELVİZ ESGEROV, Elviz Kiyas Oğlu Esgerov | d. 1961 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ETO/DİDARİ, Ekvtime Davlaşeridze | d. 1907 - ö. 1987 | Madde Adı | Görüntüle |
