Madde Detay

Asıl adı Ramazan Mengilli olan Âşık Selami, 31 Aralık 1957 tarihinde Kahramanmaraş'ın Türkoğlu ilçesine bağlı Kınılı mahallesinde dünyaya gelmiştir. Aslen bir Avşar göçmeni olan babası Kınılı'dan, annesi ise Kahramamaraş'ın Karamanlı mahallesindendir. İlkokulu Kınılı'da okuduktan sonra maddi yetersizlikler dolayısıyla öğrenimine devam edemeyen Mengilli, ilkokuldan sonra köyünde 1977 yılına kadar çobanlık yapar (www.sairlermaras2.blogspot.com.tr). 1977 yılında babasının vefatı sonrası askere gider. Askerlik dönüşü 27 Ocak 1979 tarihinde evlenir ve bu evlilikten dört çocuğu olur. Eşi, dördüncü çocuğunun doğumu esnasında vefat eder. Eşinin vefatından bir ay sonra gördüğü bir rüyanın etkisiyle ikinci evliliğini gerçekleştirir. Uzun yıllar bir kamu kurumunda mevsimlik işçi olarak çalışan Ramazan Mengilli, Kahramanmaraş Sıtma Savaş Daire Başkanlığında işe girer ve buradan 14 Mart 2003 tarihinde emekli olur (Seven 2013: 355). Mütevazı bir yaşamı olan Mengilli, Kahramanmaraş'ta ikamet etmektedir.

Selamî, usta bir âşığa kapılanarak âşık olmamıştır. Soyunun Avşarlara dayanmasının ve şiire olan merakının Ramazan Mengilli'nin sanatçı olmasında payı olduğu söylenebilir.

2011 yılına kadar irticalen şiir söyleyebilen, âşık meclislerinde bulunarak atışma, deyişme gibi geleneğin pek çok unsurunu yerine getiren Mengilli, musannif olmamakla birlikte halk hikâyesi de anlatabilmektedir (Seven 2013: 356).

Selamî, badeli bir âşık değildir. 1970'li yılların başında saz çalmaya, ortalarında ise şiir söylemeye başlar. Ejder Çiftçi, Duran Morkaya, Ali Karasu, Ejder Bayar, Kılınç Ali ve Osman Salman âşıklık geleneği ile haşır neşir olmasını sağlayan ve ondaki bu kabiliyetin ortaya çıkmasında katkısı olan isimler arasında zikredilebilir. Bunların dışında Kara Ozan, Bahaeddin Karakoç, Andırınlı Öksüz Ozan, Durdu Yoksul ve Abdurrahim Karakoç âşığın tanıdığı ve sanatından etkilendiği ozanlardır (Seven 2013: 355-356).

Şiirlerinde Selamî mahlasını kullanan âşık, 2011 yılının Temmuz ayında gördüğü bir rüyanın etkisi ile saz çalmayı bırakır. Rüyasında Allah'ın ona "Saz çalma, yeter artık bitir!" dediğini ve bu emre uyduğunu belirtir. Saz çalmayı bıraktıktan sonra eşi ile hacca gider (Seven 2013: 356).

Kültür Bakanlığı'na kayıtlı olan Âşık Selamî'nin resmî ozanlık belgesi vardır. Bugüne kadar pek çok etkinliğe katılarak birçok plaket ve ödül almıştır. Selçuk Üniversitesi tarafından düzenlenen Konya Âşıklar Bayramı'nda aldığı birincilik ödülü bunlardan biridir (Seven 2013: 357). Mengilli'nin Şecaat, Şiirler ve Hikmetler adını taşıyan bir cep kitabı da yayımlanmıştır (Mengilli 2001). Kendisi ile ilgili tek müstakil çalışma ise Yaşar Alparslan ve Serdar Yakar imzalı Âşık Selamî (Ramazan Mengilli) Hayatı ve Şiirleri ismini taşımaktadır (Alparslan ve Yakar 2012).

Şiirlerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanmıştır. Memleket meseleleri, vatan ve bayrağın önemi gibi millî duygularla pek çok şiir kaleme almıştır. Koçaklama, taşlama, dertlenme ve öğütleme en çok kullandığı nazım şekilleridir.

Şiirlerinin tamamında hece ölçüsünü kullanmıştır. 11'li hece ölçüsü en çok başvurduğu hece kalıbıdır. Dörtlük nazım birimini tercih eden âşığın şiirleri, tek ayaktan ziyade döner ayaklıdır. Kullandığı nazım şekillerine bakıldığında koşma, semai ve destan nazım şekilleri ile karşılaşılmaktadır. Selamî'nin şiirleri teknik olarak genel anlamda başarılıdır.

Ramazan Mengilli'ye göre âşıklık geleneğinin geleceği için gençlere ve medyaya büyük görevler düşmektedir. Ona göre medyanın ve iletişim araçlarının dikkatlerinin âşıklar ve ozanlar üzerinde daha çok durması gerekir. Gençlerin de âşıkları, ozanları ve halk şairlerini daha yakından tanıyıp eserlerini sahiplenmelerinin önemli olduğunu belirtir (Seven 2013: 357).