Madde Detay

Şuara tezkirelerinde yer almayan bir şairdir. Ömer bin Mezîd’in Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’inde Sâhibî’nin 4 gazeli vardır. Bu gazellerin 3’ü Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’in Londra nüshasında (Canpolat 1995: 43, 200-201, 226), biri ise Atatürk Üniversitesi nüshasında bulunmaktadır (Durkaya 2011: 189-190). Eğirdirli Hacı Kemâl’in Câmiʽu’n-Nezâ’ir’inde ise Sâhibî’nin bir gazeli geçer (Ertek Morkoç 2003: 560-561). Bu gazel Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’de de vardır (Canpolat 1995: 226). Sâhibî’nin Ahmed-i Dâʽî’ye (ö. 1421'den sonra?) nazire yazması ve m. 1436-1437 yıllarında telif edilen Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’de yer alması 15. yüzyıl şairi olduğunu gösterir.

Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’de Sâhibî’nin iki zemin şiirinin yanı sıra Ahmed-i Dâʽî ve Şemsî’ye yazdığı birer naziresi bulunmaktadır. Sâhibî, şiirlerinde daha ziyade sevgilinin güzellik unsurları, sevgiliye kavuşma özlemi ve hayatın geçiciliği üzerinde durmuştur. Şairin “Sâkiyâ mey sun ki câm-ı lâlezâr elden çıkar” dizesiyle başlayan gazeli (Canpolat 1995: 226), Avnî’nin (Fatih Sultan Mehmed) meşhur bir gazeliyle benzerlikler taşır (Doğan ve Sheridan 2014: 218). Bu ayrıntı, Sâhibî’nin söz söylemedeki yeteneğiyle büyük şairleri dahi etkileyebildiğini göstermesi bakımından değerlidir. Ne yazık ki şairin eldeki şiirleri edebî kişiliğinin etraflıca değerlendirilmesi için yeterli değildir.

Canpolat, Mustafa (1995). Mecmû’atü’n-Nezâ’ir Metin-Dizin-Tıpkıbasım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Doğan, Muhammet Nur ve Sheridan, Michael D. (2014). Fâtih Dîvânı ve Şerhi Dîwân of Sultan Mehmed II with Commentary. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.

Durkaya, Hayriye (2011). Mecmuatü’n-Nezair’in Yeni Bir Nüshası. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

Ertek Morkoç, Yasemin (2003). Eğridirli Hacı Kemal’in Câmiü’n-Nezâir’i (Metin ve Mecmua Geleneği Üzerine Bir İnceleme). Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.

Sâhibî-râst

Sâkiyâ mey sun ki câm-ı lâlezâr elden çıkar

Mevsüm-i gül gider eyyâm-ı bahâr elden çıkar

Vaktı fevt itme ganîmet gör bugünki fursatı

Yohsa yarın dâmen-i vasl-ı nigâr elden çıkar

ʽÖmr bir kıymetlü gûherdür bil anuñ kadrini

Nâ-geh ol pâkîze dürr-i şâhvâr elden çıkar

Kaydını gör çünki ol devlet hümâsı oldı sayd

Âşikârâdur ki bir gün ol şikâr elden çıkar

ʽÖmr tâzî gibi gider bir nefes dönmez dahı

Cân-ı şîrîn bigi ol bî-ihtiyâr elden çıkar

Yâr zülfi Sâhibî bahtuñ gibi âşüftedür

Gey hevâyîdür sakın ol bî-karâr elden çıkar

(Canpolat, Mustafa (1995). Mecmû’atü’n-Nezâ’ir Metin-Dizin-Tıpkıbasım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 226.)