MERAL ÇELEN

(d. 2 Ocak 1934 / ö. -)
Öykü Yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Diyarbakır’da doğan Meral Çelen, ilkokulu Adana İsmet Paşa İlkokulu’nda tamamladı. Kastamonu Kız Ortaokulu’nu bitirdikten sonra çalışmak zorunda olduğundan okuluna ara verdi (https://www.nesinyayinevi.com/marka/meral-celen). Çorum Lisesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü kazandı. Üniversiteden sonra Varlık, Karikatür gibi dergilerde ve Düşün Yayınevi’nde çalıştı. 1955 yılında Aziz Nesin’le evlendi (Kabacalı, 1990: 10).  Aziz Nesin’le uzun yıllar evli kaldı, 1968 yılında boşandı. Balıkesir Ören’de yaşamaktadır (https://www.nesinyayinevi.com/marka/meral-celen.

İlk şiiri 16 yaşında çıkmasına rağmen şiir yazmaktan vazgeçerek öykü denemelerine başladı. 1959’dan sonra Varlık ve Türk Dili dergilerinde öyküleriyle görünür. Varlık dergisindeki ilk öyküsü, 15 Şubat 1959’da “Tek veya Çift” adıyla (s. 19); Türk Dili dergisindeki ilk öyküsü ise Kasım 1959’da “Bir Günbay Vardı” (s. 131-132) adıyla çıktı. Söz konusu dergilerde çeviri ve röportajlarıyla da yer aldı.

Kadın sorunlarına odaklandığı ilk ve tek öykü kitabı olan Güllü Güzel’i 1961 yılında yayımladı.  Meral Çelen, bu kitaba adını veren “Güllü Güzel” öyküsünü yazarken kimden, nasıl etkilendiğini anılarında anlatır:

Bir süre sonra ilk ve son öykü kitabım olan Güllü Güzel yayınlanmıştı. Güllü Güzel, kocasını öldürdüğü için Eminönü Meydanında asılan ve benim ipin ucunda sallanırken gördüğüm, her gece rüyalarıma giren Sivaslı Durdu Sarıkaya’nın öyküsüydü (Çelen, 2017: 477).

Meral Çelen’in öyküleri için denebilir ki “Gözlemci, izlenimci bir kadın duyarlığıyle Anadolu kadınlarının sorunlarını işler” (Karaalioğlu, 1982: 150). Bir Küçük Kadın adlı hikâyesiyle Sinema-Tiyatro dergisinin düzenlediği yarışmada üçüncülük elde etti (Kurdakul, 1999: 205). 1967 yılında kurduğu Keloğlan Yayınevi’nden Charles Dickens, Victor Hugo’dan çevirdiği eserleri yayımladı. Uzun yıllar edebî faaliyetlerine ara veren Meral Çelen, 2008 yılında çocukluk, ilk gençlik dönemlerini ve Aziz Nesin’le evlendikten sonraki yıllarını Meral Çelen’in Anıları adıyla iki cilt halinde yayımladı. 

Kaynakça

Çelen, Meral (Kasım 1959). “Bir Günbay Vardı”, Türk Dili, S. 98, s. 101-103.

Çelen, Meral (2016). Meral Çelen’in Anıları (Çocukluk ve İlkgençlik Yıllarım/Aziz Nesin’li Yıllar). İstanbul: Nesin Yayınevi.

Çelen, Meral (Temmuz 1975). “Öykü Anlayışınızı Anlatır mısınız?”, Türk Dili, S. 286, s. 130-131.

Çelen, Meral (15 Şubat 1959). “Tek veya Çift”, Varlık, S. 496, s. 19.

Kabacalı, Alpay (1990). Yetmiş Beşinci Yaşında Aziz Nesin. İstanbul: TÜYAP.

Karaalioğlu, Seyit Kemal (1982). Resimli Türk Edebiyatçılar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap ve Aka Yayınları.

Kurdakul, Şükran (1998). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Yayınları.

Meral Çelen biyografisi, Erişim Adresi: (https://www.nesinyayinevi.com/marka/meral-celen).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: Dr. Erol Gökşen
Yayın Tarihi:
Güncelleme Tarihi: 25.12.2023

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Güllü GüzelEkin Basımevi / İstanbul1961
Ekmekçi KadınKeloğlan Yayınevi / İstanbul1967Çeviri
SefillerKeloğlan Yayınevi / İstanbul1967Çeviri
İki Şehrin HikâyesiKeloğlan Yayınevi / İstanbul1968Çeviri
Meral Çelen’in AnılarıNesin Yayınevi / İstanbul2008Anı

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NEVCİVAN, Nevcivan Özmerihd. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
2Şükrü Algınd. 01 Temmuz 1934 - ö. 10 Mayıs 2020Doğum YılıGörüntüle
3DESTANCI VAHAP/VAHAP/ABDULVAHAP, Abdulvahap Kocamand. 1934 - ö. 14.08.2005Doğum YılıGörüntüle
4NEVCİVAN, Nevcivan Özmerihd. 1934 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
5Şükrü Algınd. 01 Temmuz 1934 - ö. 10 Mayıs 2020Ölüm YılıGörüntüle
6DESTANCI VAHAP/VAHAP/ABDULVAHAP, Abdulvahap Kocamand. 1934 - ö. 14.08.2005Ölüm YılıGörüntüle
7NEVCİVAN, Nevcivan Özmerihd. 1934 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Şükrü Algınd. 01 Temmuz 1934 - ö. 10 Mayıs 2020MeslekGörüntüle
9DESTANCI VAHAP/VAHAP/ABDULVAHAP, Abdulvahap Kocamand. 1934 - ö. 14.08.2005MeslekGörüntüle
10NEVCİVAN, Nevcivan Özmerihd. 1934 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Şükrü Algınd. 01 Temmuz 1934 - ö. 10 Mayıs 2020Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DESTANCI VAHAP/VAHAP/ABDULVAHAP, Abdulvahap Kocamand. 1934 - ö. 14.08.2005Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13NEVCİVAN, Nevcivan Özmerihd. 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Şükrü Algınd. 01 Temmuz 1934 - ö. 10 Mayıs 2020Madde AdıGörüntüle
15DESTANCI VAHAP/VAHAP/ABDULVAHAP, Abdulvahap Kocamand. 1934 - ö. 14.08.2005Madde AdıGörüntüle