ABDÜŞŞEKÜR DİNÇER

(d. 1901-1902 / ö. 12.10.1957)
âşık, imam
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Abdüşşekür Dinçer, Trabzon’un Çaykara ilçesinin Maraşlı köyünde h.1317’de (M.1901-1902) dünyaya gelmiştir (Duman 1995: 78-79; Yüksel 1993: 35; Çakır 2019). Hayat Hikâyesi adlı şiirinde “Tarih 317 annem beni doğurdu” (Yüksel 1993: 36) ifadesinden doğum tarihinin miladi 1901 ya da 1902 olduğu anlaşılmaktadır. Dinçer’in babasının adı Nuri, annesinin adı Fadime’dir. Aile lakabı Hüseyinefendioğlu’dur. Babasından sonrakilere ise Nuriler sülalesi denilir. İki evlilik yapan Dinçer’in ilk eşinin adı Gülhatun’dur ve bu hanımından Mehmet, Mustafa, Mürvet adında üç çocuğu, ikincisi hanımı Gülsüme’den de Rıfkı ve Emriye adında iki çocuğu vardır (Çakır 2019). Öğrenimini Maraşlı köyündeki medresede tamamlayan Dinçer, imamlık diploması alır. Askere gidene kadar imamlık yapar. Askerlik görevini yaptıktan sonra ticarete başlar. Daha sonra ticareti de bırakır ve şiirle uğraşır (Yüksel 1993: 35). Bir süre de Ankara Haymana’da kalıp ticaretle uğraşır, sonra tekrar Çaykara’ya döner. Astım hastalığından dolayı ticari hayatı uzun sürmez, genç yaşta (Çakır 2019) 12 Ekim 1957 tarihinde vefat eden Dinçer’in mezarı Maraşlı köyündeki aile mezarlığındadır (Duman 1995: 78-79; Yüksel 1993: 35; Çakır 2019).

Şiirlerinden bazılarını Altay Yiğit yayımlamıştır. Bu şiirlerinden ikisine Mustafa Duman eserinde yer verir (1995: 78-79). Çaykara Folkloru adlı dergide Dedim Dedili ve Rüyada Aşk Badesini İçiş adlı iki şiirinin yer aldığını belirtir (Duman 1995: 80). Şiirlerinde mahlas kullanmayan Dinçer, çileli ve sıkıntılı bir hayat sürmüştür. “Hayat Hikâyesi” başlıklı şiirinde doğumundan itibaren geçirdiği macerayı, çileli hayatını anlatır. Yüksel, âşığın Hayat Hikâyesi, İlahi, Ölüm, Mezar, Sevgili ile Konuşma (Yüksel 1993: 36-44) adlı şiirlerine eserinde yer verir. Bu şiirlerde âşığın karamsar ruh hâli söz konusudur. Hem dörtlük hem de beyit nazım birimini kullanan âşığın dili sade ve anlaşılırdır. Yaprak destan geleneğinde şiirler de yazmıştır.

Abdüşşekür’ün oğlu Rıfkı’dan olan torunu Adnan Dinçer’in aktardığına göre dedesinin yazdığı piyesler de vardır ve bunlar köy enstitülerinde oynanmıştır, fakat bunlar elde mevcut değildir. Ayrıca dedesinin şiirlerinin bir kısmını kitaplaştırmak üzere o zamanın kaymakamı Özer Türk’ün aldığını fakat şiirlerin akıbeti hakkında bir bilgiye sahip olmadığını belirtir. Adnan Dinçer, dedesinin elinde kalan şiirlerinin de 1957’de evinin yanması üzerine eviyle birlikte yandığı bilgisini paylaşır. Dedesinin şiirlerinin bir kısmını ise o dönem öğretmen olan Osman Osmançelebioğlu’nun da derlediği bilgisini aktarır (Çakır 2019).

Kaynakça

Adnan Dinçer, 1956 Trabzon Çaykara doğumlu, Üniversite mezunu, eski bürokrat, emekli memur [14 Nisan 2019 tarihinde Emine Çakır’ın Abdüşşekür Dinçer’in torunu Adnan Dinçer ile yaptığı sesli görüşme kaydının deşifre metninden alınmıştır].

Duman, Mustafa (1995). Trabzon Halk Şairleri. İstanbul: Anadolu Sanat Yay.

Yiğit, Altay (1981). Çaykara ve Folkloru. Ankara: Kent Matbaa.

Yüksel, Murat (1993). Trabzon Şairleri. C. 2. Trabzon: Yunus Dergisi Yay. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 27.08.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂCÎ, Alaybeyi-zâde Hasan Nâcî Efendid. 1854-55 - ö. 12 Ocak 1920Doğum YeriGörüntüle
2HIZIRd. ? - ö. 1844-45’te hayattaDoğum YeriGörüntüle
3Necmi Çavuşoğlud. 1941 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÂCÎ, Alaybeyi-zâde Hasan Nâcî Efendid. 1854-55 - ö. 12 Ocak 1920Doğum YılıGörüntüle
5HIZIRd. ? - ö. 1844-45’te hayattaDoğum YılıGörüntüle
6Necmi Çavuşoğlud. 1941 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NÂCÎ, Alaybeyi-zâde Hasan Nâcî Efendid. 1854-55 - ö. 12 Ocak 1920Ölüm YılıGörüntüle
8HIZIRd. ? - ö. 1844-45’te hayattaÖlüm YılıGörüntüle
9Necmi Çavuşoğlud. 1941 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10NÂCÎ, Alaybeyi-zâde Hasan Nâcî Efendid. 1854-55 - ö. 12 Ocak 1920MeslekGörüntüle
11HIZIRd. ? - ö. 1844-45’te hayattaMeslekGörüntüle
12Necmi Çavuşoğlud. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
13NÂCÎ, Alaybeyi-zâde Hasan Nâcî Efendid. 1854-55 - ö. 12 Ocak 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HIZIRd. ? - ö. 1844-45’te hayattaAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Necmi Çavuşoğlud. 1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÂCÎ, Alaybeyi-zâde Hasan Nâcî Efendid. 1854-55 - ö. 12 Ocak 1920Madde AdıGörüntüle
17HIZIRd. ? - ö. 1844-45’te hayattaMadde AdıGörüntüle
18Necmi Çavuşoğlud. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle