Madde Detay

Bektaşi şairlerinden olan Âgâhî hakkında Sadeddin Nüzhet Ergun’un Bektaşi Şairleri adlı eserinde şu malumat kayıtlıdır: Âgâhî, Belgrad’lıdır. Asıl ismi Yaşar, mahlası Âgâhî’dir. Kırşehir Bektaşi dergâhının “Kilerevi”ne vakfettiği bir nefes mecmuasında mührünün tarihi “H. 1275”olduğuna göre bundan kırk, elli sene evvel vefat ettiği tahmin olunabilir. Bu tarih Miladi takvimde 1869 yılına tekabül etmektedir (Ergun 1944a: 17).  Turgut Koca’nın, Bektaşi Nefesleri ve Şairleri adlı eserinde de Âgâhî Dede’den bahsedilmektedir. Koca, Âgâhî Dede’nin 19. yüzyıl şairlerinden olduğunu belirtmiştir. Ölüm tarihi konusunda Ergun’un verdiği tarihi vermektedir ancak Hacı Bektaşi Veli dergâhına vakfettiği bir dergisindeki tarihe gönderme yapmaktadır. Koca, yazısının devamında Âgâhî’nin nefeslerini aruz vezni ile yazdığı bilgisine de yer vermiştir (Koca 1990: 373).

Sadeddin Nüzhet Ergun Türk Şairleri adlı eserinde de Âgâhî'den bahsetmiş ve bunun yanı sıra Âgâhî’nin iki manzumesine de yer vermiştir (Ergun 1944b: 15). Aynı manzumelerine Koca da yukarıda geçen eserinde yer vererek ilk manzumenin aruzlu nazım şekillerinden kalenderi diğerinin ise yine aruzlu nazım şekillerinden semai olduğu bilgisini aktarmaktadır (Koca 1990: 373-374).

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1944a). Bektaşi Şairleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi.

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1944b). Türk Şairleri. C. 1. İstanbul: Zaman Kitaphanesi. 

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi ve Matbaası.
 

Nefes

Tevellâsın teberrâsın bilen abdâla aşk olsun
Temennâsın tesellâsın bulan abdâla aşk olsun
 
Hevâ-yi seyr-i fillâh eyleyen dervîşe şeydallah
Fenâfillâh sevdâsın eden abdâla aşk olsun
 
Tecerrüd cür’asın nûşeyleyen abdâla aşk olsun
Hârâbat ehli sevdâsın çeken abdâla aşk olsun
 
Abâsından kabâsından geçüp bu dehr-i fânînin
Fenâ vü fakr dibâsın giyen abdâla aşk olsun

Dilâ bu çille i merdan çıkarmış cana teslîmiz
Bu esmânın müsemmâsın duyan abdâla aşk olsun

Niyâz ile vücûdun eyleyüp mir’ât ı Yezdânî
Gönül âyînesi pasın silen abdâla aşk olsun

Muhibb-i hânedâna sadhezâran âferîn olsun
Olar kim şol ahibbâsın seven abdâla aşk olsun

Erenler tâlib-i esrâra bizden çok niyâz eyleyen
Şarâb-ı aşkın a’lâsın bulan abdâla aşk olsun

Ey Âgâhî yine bir tarz-ı dervîşâne nazm ittin
Hezârân hüsn-i hemtâsın bilen abdâla aşk olsun

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1944b). Türk Şairleri. C. 1. İstanbul: Zaman Kitaphanesi. 15.

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi ve Matbaası. 373-374.

Nefes

Ey sofi bana mescid ü meyhâne de birdir
Savt-ı zühüd ü na’re-i mestâne de birdir

Hak’tan sana irmez ise esrâr-ı hidâyet
Bu zikr ü ibâdet ile peymâne de birdir

Gel geç bu riyâdan hele gör taht-ı cihanla
Bu fânide bir gûşe-i vîrâne de birdir

İllâ başı dünyâya gönül virme dirîga
Ârif olana âkil ü dîvâne de birdir

Âgâhî gibi nûr olıgör ey gözi a’mâ
Bu aşka yanan şem’ile pervâne de birdir

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1944b). Türk Şairleri. C. 1. İstanbul: Zaman Kitaphanesi. 15

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi ve Matbaası. 373-374.