Madde Detay
Hasan Akay
(d. 1957 / ö. -)
Şair, Akademisyen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İzmit’te doğdu. İlk ve orta öğrenimini doğduğu şehirde tamamladı. 1981’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. 2004 yılında Yeni Türk Edebiyatı alanında profesör unvanı aldı. İstanbul, Mimar Sinan ve Sakarya Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde öğretim üyesi olarak çalıştı. 2013-2016 yılları arasında TDK Bilim Kurulu Üyeliğinde bulundu. Şu anda Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürüdür ve aynı üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
Deneme ve makaleleri çeşitli ulusal dergilerde yayımlanmış olan Hasan Akay, ilki edebî tenkit (1998), diğeri ise deneme (2015) dalında olmak üzere iki kez Türkiye Yazarlar Birliği Ödülü kazanmıştır.
Akademisyen bir şair ve deneme yazarı olarak hayatını sürdüren Hasan Akay, edebiyata ilk adımı bir şiir kitabıyla attı: Gökkuşağı Alnım (1983). Bu kitabı 1992’de Ay Dervişleri ve 1993’te Savaş Görmüş Çocukların Şiiri takip etti. Akay’ın şiir türünde asıl sesini bulduğu eseri ise Ebrû Şiirleri (2001)’dir. Bu kitapta bir taraftan tasavvufi ve klasik geleneğimize yaslanırken yeni deyişlerin peşine düşen şair, kültürümüzdeki ebru geleneğini farklı açılımlarla derinlemesine ele alırken okurunu mistik bir dünyanın içine çeker. “ebrû”yu merkeze aldığı Ebrû Şiirleri’nde şiir ve ebrû sanatını mezcetmekle kalmaz, bu sanatın doğduğu coğrafyanın kültürel, dinî, felsefî ve edebî yapı taşlarını şiiriyle yeniden inşa etmeye, onları suya yeniden serpmeye çalışır” (Şimşek, 2015: 224).
Hasan Akay’ın şiir üzerine incelemeleriyle şiirde uygulamaya koyduğu teknikler arasında sıkı bir ilinti vardır. Metinlerarasılık, çeşitli ses çağrışımlarına ve kelimelerin farklı kullanımına dayalı çok anlamlılık şiirlerinin hepsinde ön plandadır. Bu sebeple Akay’ın şiirleri okurdan ciddi bir kültür, deneyim ve eserin ruhuna dâhil olmasını sağlayacak bir ön hazırlık ister. Şair, metinlerarasılığı çok zaman anlamı örtmek için değil gizli-açık göndermeler ve anıştırmalar vasıtasıyla anlamı daha da derinleştirmek için kullanır. Poetikası olarak kabul edebileceğimiz şu sözlerinde kendisi şiiri şöyle tanımlamaktadır: “Şiir bir söz sanatı olmakla birlikte, bir davranış, bir tavır alış olarak, hattâ insanı kurtaran bir şey olarak da kabul edilmektedir. Ancak bu kurtuluş, hayatın dışına çıkarak değil, içine girerek, derûnî veya bâtınî bir seyirle gerçekleştirilmelidir. O, hayatın dışına atan bir esrar değildir. Günlük olanda yeni gerçeği, öte gerçeği ve gerçekliği aramayı, görmeyi, göstermeyi temin eden bir değerdir” (2006: 50,51).
Son şiir kitabı Kahire Şiirleri’nde (2018) ise gezdiği gördüğü yerlerde edindiği izlenimleri şiirleştiren Akay, tabiat ve eşyadan doğan imgeleri tarihin derin kökleriyle harmanlayarak okura sunuyor. Bu şiirlerde bir tür şehrengiz yazma çabası içine girdiğini vurgulayan şair, şehirlerin kadim tarihi üzerinden insanlığı ve varlığı sorgulamaya koyuluyor.
Öte yandan şair, düzyazılarında ise tür sınırlarının birbirine karıştığı, şiirle deneme, hatıra ile hikâye arasında dolaşan serazat bir yazım tekniğini uygulamaktadır. Hiç Ferahlığı (2011) ve Ehlidildeniz (2015) gibi kitaplarda bir araya gelen metinler yazarın bu serbest edebî anlayışının yansımalarını taşımaktadır.
Kaynakça
Akay, Hasan (2006). Şiir Alâmetleri. İstanbul: 3F Yayınevi: 2006
Akay, Hasan (2015). Ehlidildeniz. İstanbul: Şule Yayınları, 2015.
Şimşek, Rafet (2015). “Hasan Akay’ın Âh Vakfı Şiirini Metinlerarasılık Bağlamında Okumak”. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. 6: 223-232.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. YILMAZ DAŞCIOĞLUYayın Tarihi: 20.11.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 20.11.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Fatih'ten Günümüze Şairlerin Gözüyle İstanbul | İşaret Yay / İstanbul | 1997 | İnceleme |
Tanzimat Sonrası Türk Edebiyatında Yeni Fikirler | Kitabevi Yayınları / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Cenab Şahabeddin | Timaş Yayınevi / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Tevfik Fikret | Timaş Yayınevi / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Servet-i Fünûn'un Şiir Estetiği | Kitabevi Yayınları / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Evrâk-ı Eyyâm (Cenab Şahabeddin) | Timaş Yayınevi / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Cenab Şahabeddin'in Şiirleri Üzerinde Stilistik Bir Araştırma | Kitabevi Yayınları / İstanbul | 1998 | İnceleme |
Şiiri Yeniden Okumak/Bir Yapıçözümleme Girişimi | Kitabevi Yayınları / İstanbul | 2003 | İnceleme |
Rübâb-ı Şikeste/Tevfik Fikret | Çağrı / İstanbul | 2005 | Şiir |
Cumhuriyet Dönemi Şiirimizin Altın Sayfaları | 3F / İstanbul | 2006 | Antoloji |
Kare-Deniz/Behçet Necatigil’in Şiiri Üzerine | 3F / İstanbul | 2006 | İnceleme |
Şiir Alâmetleri | 3F / İstanbul | 2006 | İnceleme |
Mevlânâ’nın Dayanılmaz Davetine Katılmak/Hammer, Rückert, Schimmel Alımlamasıyla Mevlânâ | 3F / İstanbul | 2007 | İnceleme |
Doğrandıkça Artan Ekmek/Şiir İncelemeleri | Akademik Kitaplar / İstanbul | 2009 | İnceleme |
Şiire Yeniden Bakmak/Bir Yapıçözümleme Girişimi | Akademik Kitaplar / İstanbul | 2009 | İnceleme |
İstiklâl Marşı İstikbâl Marşı-41 Dize 41 Yorum | Hat / İstanbul | 2010 | Diğer |
Hiç Ferahlığı | Hat / istanbul | 2011 | Deneme |
Ehlidildeniz | Şule / İstanbul | 2015 | Deneme |
Anlamın Çağrısı | Şule / İstanbul | 2017 | İnceleme |
Yeni Türk Edebiyatında Amentüler | Şule / İstanbul | 2018 | İnceleme |
Kırıldıkça Büyüyen Taşlar | Şule / İstanbul | 2019 | İnceleme |
Gökkuşağı Alnım | Özge Yayınları / İstanbul | 1983 | Şiir |
Ay Dervişleri | İz Yayıncılık / İstanbul | 1992 | Şiir |
Savaş Görmüş Çocukların Şiiri | Yesevi Yayıncılık / İstanbul | 1993 | Şiir |
Ebrû Şiirleri | İyiadam Yayınları / İstanbul | 2001 | Şiir |
Mavi Kuşlu Tükenmez Kalem | M.E.B.Yayınları / Ankara | 2013 | Şiir |
Kahire Şiirleri | Şule / İstanbul | 2018 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÂRİF, Ârif Mehmed Efendi, Tüfenkçibaşı | d. 1757 - ö. 1829 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | N. Taner Büyükarman | d. 12 Nisan 1967 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Altan Çimen | d. 1966 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÇARESİZ, Mehmet Pektaş | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ayşe Sarısayın | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Yücelay Sal | d. 06 Şubat 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Cevdet Perin | d. 1914 - ö. 10 Kasım 1994 | Meslek | Görüntüle |
8 | Şahin Çandır | d. 14 Aralık 1931 - ö. 17 Mayıs 2019 | Meslek | Görüntüle |
9 | Fahri Ersavaş | d. 1 Mart 1920 - ö. 1 Ekim 2010 | Meslek | Görüntüle |
10 | Ömer Osman Erendoruk | d. 12 Şubat 1934 - ö. 19 Ekim 2006 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Attilâ Şenkon | d. 21 Ağustos 1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Jaklin Çelik | d. 10 Kasım 1968 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Hasan Ali Kasır | d. 1953 - ö. 2000 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | RİF’AT, Hasan Rif’at Efendi | d. 1847 - ö. 1917 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | HASAN HÜSEYİN ÇİRKİN | d. 1914 - ö. 1978 | Madde Adı | Görüntüle |