ALİ, Şeyh Pîr Ali Efendi

(d. ?/? - ö. 952/1545-46)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Nasûh Efendi’nin oğlu ve Nev’î-zâde Atâyî’nin büyük babası Şeyh Pîr Alî Efendi’dir. Rusçuk’ta doğdu. Anne tarafından dedesi Moğol istilası (Cengiz fetreti) zamanında Acem’den Anadolu’ya gelmiş, Rusçuk civarında İnecek’e bağlı İvaz Fakih köyüne yerleşmiş, bu köyün yakınlarında bir mağara kazarak kendini zühd ü salaha vermiştir. Bu dönemde Malkara’da kadılık yapan Karpuz Yahyâ Efendi adında bir kimse Pîr Alî Efendi’nin dedesinin bazı kerâmetlerini farkederek ona mürit olmuş ve kızını vermiştir. Bu evlilikten üç kızı dünyaya gelir. Bu kızlar evlenme çağına geldiğinde her biri için kendi el yazısıyla birer Kur’an-ı Kerim istinsah eder. Bu kızlardan biri de Ankara’dan göçerek Malkara’ya yerleşen Hâce Kemâl adında birisiyle evlenmiştir. Hâce Kemâl, Pîr Alî Efendi’nin dedesidir.

Pîr Alî Efendi, eğitimini tamamladıkta sonra Halvetî şeyhlerinden Şeyh Bâyezîd-i Rûmî’ye intisap ederek bir müddet onun hizmetinde bulundu. Şeyh Bâyezîd’in ölümünden sonra memleketi Malkara’ya döndü. Burada Turhân Câmii’nde imam ve hatiplik yaptı. Aynı zamanda Turhân Mektebi’nde ilkokul seviyesinde dersler verdi. 952/1545-46 yılında ölen şairin mezarı Malkara’da Turhan Mektebi’ndedir.

Kaynakça

Cunbur, M. (2002). "Ali". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C.1. Ankara: AKM Yay.  

Kılıç, Filiz ve Tuncay Bülbül (2007). "Bulgaristan Doğumlu Divan Şairleri". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. (43): 49-66.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). İMehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şakâyık-ı Nu’mâniyye ve Zeylleri, Nev’î-zâde Atâyî, Hadâ’iku’l-Hakâyık fî Tekmileti’ş-Şakâyık. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. TUNCAY BÜLBÜL
Yayın Tarihi: 10.03.2014
Güncelleme Tarihi: 22.08.2021

Eserlerinden Örnekler

Gerek sen zühde meşgûl ol gerekse elde tut bâde

Virür bu dehr-i dûn elbette ömrün hırmenin bâda

(Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şakâyık-ı Nu’mâniyye ve Zeylleri, Nev’î-zâde Atâyî, Hadâ’iku’l-Hakâyık fî Tekmileti’ş-Şakâyık. İstanbul: Çağrı Yay. 69).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909Doğum YeriGörüntüle
2FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857Doğum YeriGörüntüle
3ZARÎFÎ, Şeyh Ömer Efendid. ? - ö. 1795Doğum YeriGörüntüle
4FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
5FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857Doğum YılıGörüntüle
6ZARÎFÎ, Şeyh Ömer Efendid. ? - ö. 1795Doğum YılıGörüntüle
7FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909Ölüm YılıGörüntüle
8FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857Ölüm YılıGörüntüle
9ZARÎFÎ, Şeyh Ömer Efendid. ? - ö. 1795Ölüm YılıGörüntüle
10FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909MeslekGörüntüle
11FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857MeslekGörüntüle
12ZARÎFÎ, Şeyh Ömer Efendid. ? - ö. 1795MeslekGörüntüle
13FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZARÎFÎ, Şeyh Ömer Efendid. ? - ö. 1795Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909Madde AdıGörüntüle
17FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857Madde AdıGörüntüle
18ZARÎFÎ, Şeyh Ömer Efendid. ? - ö. 1795Madde AdıGörüntüle