ALİOĞLU, Ali İhsan Erdoğan

(d. 09.08.1951 / ö. -)
Esnaf
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali İhsan Erdoğan 9 Ağustos 1951 tarihinde Çorum'un Alaca ilçesine bağlı Haydar köyünde ailenin dokuzuncu çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Eşref Erdoğan’ın kardeşi olan âşık, ilkokulu köyde bitirdikten sonra bir süre köyde ailesine yardımcı olmak için çobanlık ve çiftçilik yapar. Büyük kardeşlerinin Ankara’ya çalışmaya gitmesiyle âşık da abilerinin yanına giderek, bir süre onlarla inşaatlarda işçilik yapar. 1967 yılında seramik döşeme işleri yapan Mehmet Ali Kaplan’ın yanına çırak olarak giren âşık, bir süre sonra bu işte aranan bir usta konumuna gelir ve ardından bu alanda çıraklar yetiştirir. 1970 yılında Kıymet hanımla evlenen âşığın bu evlilikten iki kızı ve bir oğlu dünyaya gelir. Âşık, askerliğini evlendikten sonra Afyon’da yapar. 1976 yılında TRT’nin açtığı sınavı kazanır. 1984 yılında ise Suudi Arabistan’a seramik döşeme ustası olarak gider ve üç yıl orada kalarak hem çalışır hem de müzik işini devam ettirir. Bu yıllar içerisinde bir kaset çıkarır. Şartların zorlaşmasıyla beraber 1987 yılında Türkiye’ye dönen âşık 1994 yılında Ankara Keçiören’de market açar ve hâlen burada esnaflıkla uğraşır (Çelik 2007: 256; Sinemi 2007: 376).

Ali İhsan Erdoğan ilk olarak amcası Âşık Halil Erdugan’dan saz dersleri alır, daha sonra ise abisi Eşref Erdoğan’ın bilgisinden ve tecrübesinden faydalanarak âşıklığa başlar. Ardından köy odasına gelen âşıkları, cem törenlerindeki deyişleri dinleyerek kendini yetiştirir. Köy odasını ziyaret eden birçok ünlü âşıkla da tanışma fırsatı bulan âşık, köylerine gelen Çorumlu âşık Hüseyin Çırakman’ın teşviki ile Halk Ozanları Derneğine kayıt olur ve konserlere ve radyo programlarına katılır. Tevfik Yılmaz ve Ahmet Mortaş’ın daveti ile Ankara Radyosunda iki yıl boyunca türküler söyler. Daha sonra Nida Tüfekçi’nin isteği üzerine Ankara Radyosunun açmış olduğu bir yarışmaya katılarak bu yarışmayı kazanır. Ali İhsan Erdoğan’a Alioğlu mahlası Nida Tüfekçi tarafından verilir (Çelik 2007: 256).

Ali İhsan Erdoğan, şiirlerini genelde 8’li ve 11’li hece vezni ile meydana getirir. Nazım birimi olarak dörtlükle yazar. 11'li heceyle yazdığı şiirlerinde 6+5, 8'li heceyle yazdığı şiirlerin de ise 4+4 duraklanış biçimini kullanır. Âşığımız uyak olarak genellikle zengin uyak kullanır.

Erdoğan, şiirlerinde sömürü sistemi, idari kademelerdeki hantallık, adam kayırma, rüşvet, karaborsa, Atatürk ilke ve inkılâplarının uğradığı tahribat, kıyafete yönelik çağdaşlık anlayışı, bilim ve teknolojiden uzaklaşılması, trafik kazlarındaki can kaybının savaşlardan fazla olması, kısacası toplumu ilgilendiren pek çok konuyu işler. İşlerinin yoğunluğu nedeniyle şiirlerini yazdıktan sonra inceleyip tasnif edemediği için henüz bir şiir kitabı yoktur. Kendisini örnek alan birçok gence saz çalmayı öğreten Alioğlu, ustası Halil Erdugan’dan öğrendiklerini kendi çıraklarına öğretir. Çıraklarının çoğu üniversite mezunu olan âşığın çıraklarından Ankara Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi mezunu Zeki Erdoğan, İngiltere’de hâlen kendi çıraklarını yetiştirir ve o da ustasının öğrettiklerini kendi öğrencilerine öğretir. ODTÜ mezunu olan diğer çırağı Erdal Erdugan'ın ise çırağı yoktur ancak iyi derecede saz çalar ve türkü söyler. Alioğlu'nun oğlu ve büyük kızı da saz çalar. Hâlen cem törenlerine katılıp cem birleyen âşık, bağlamanın dışında keman da çalar. Son dönemde çeşitli televizyon programlarına katılan âşık, şiir yazmaya ve çırak yetiştirmeye devam eder (Çelik 2007: 257).

Alioğlu, TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı'na “Halimi Arz Ettim Dağlara Taşa”, “Bir Taş Attım Alıca”, “Gayrı Dayanamam Ben Bu Hasrete” adlı Çorum türkülerinin kazandırılmasını sağlayan kişilerdendir (Duman 2016: 84-92-145).

Kaynakça

Çelik, Cafiye (2007). Çorumlu Âşık Halil Erdugan ve Çırakları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Duman, Oğuz (2016). Çorum Türküleri Üzerine Bir İnceleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi.

Sinemi, Ozan (2007). An-Der 2007 Şiir Antolojisi. Ankara: Anadolu Halk Ozanları Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OĞUZ DUMAN
Yayın Tarihi: 02.01.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BİLGİÇ DEDE, Ali Gökalpd. 1913 - ö. 07.10.1981Doğum YeriGörüntüle
2ADİL FİGANİ, Adil Çiçekd. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MUSTAFA ALAGÖZYAYLASId. 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4BİLGİÇ DEDE, Ali Gökalpd. 1913 - ö. 07.10.1981Doğum YılıGörüntüle
5ADİL FİGANİ, Adil Çiçekd. 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MUSTAFA ALAGÖZYAYLASId. 1969 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7BİLGİÇ DEDE, Ali Gökalpd. 1913 - ö. 07.10.1981MeslekGörüntüle
8ADİL FİGANİ, Adil Çiçekd. 1944 - ö. ?MeslekGörüntüle
9MUSTAFA ALAGÖZYAYLASId. 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
10BİLGİÇ DEDE, Ali Gökalpd. 1913 - ö. 07.10.1981Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ADİL FİGANİ, Adil Çiçekd. 1944 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MUSTAFA ALAGÖZYAYLASId. 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13BİLGİÇ DEDE, Ali Gökalpd. 1913 - ö. 07.10.1981Madde AdıGörüntüle
14ADİL FİGANİ, Adil Çiçekd. 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MUSTAFA ALAGÖZYAYLASId. 1969 - ö. ?Madde AdıGörüntüle