ÂRİF (ÂRİF DEDE), Şeyh Ârif Efendi

(d. ?/? - ö. 1138/1725-26)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Lefkoşa Mevlevihanesi Şeyhi Mustafa Siyâhî Dede’nin oğludur. Doğum tarihi ve yeri bilinmemektedir. Ârif Dede ve Şeyh Ârif Efendi olarak bilinmektedir. Önce Mısır (Kahire) Mevlevihanesi şeyhi olan şair, babasının ölümünden sonra Lefkoşa Mevlevihanesi şeyhliğine getirildi. 1138/1725-1726’da öldü. Mezarı Kıbrıs’tadır. 

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Esrâr Dede'ye göre kudretli bir şairdir (Genç 2000: 354).

Kaynakça

Çifçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Davud Hâtimetü’l- Eş‘âr (Fatîn Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 29.01.2014]. 277-278.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Hafızoğlu, Tahir (hzl.) (2010). Ali Enver Bey Mevlevî Şâirler , Sema’hâne-i Edeb. İstanbul: İnsan Yay.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). “Ârif Dede”. C. 1. İstanbul: Dergâh Yay. 156.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 23.02.2014
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Tahmîs

 Bu cilvegâhda ol yekke-tâz-ı ma‘nâyam

 Reh-i talebde şitâbende-i temennâyam

 Fezâ-yı ‘aşk u mahabbetde bâd-peymâyam

 Ben ol sebük-rev-i deşt-i fenâya hem-pâyam

 Nişîn-i kûh-ı kanâ‘at nedîm-i ‘Ankâyam

 Olunca tab‘ıma feyz-i İlâhî cilve-nümâ

 Cevâhir-i suhanım buldu kıymet-i vâlâ

 Cihân n’ola dür-i ma‘nâm ile bulursa gınâ

 Kilîd-i genc-i ma‘ârif müsellem oldu bana

 Serîr-i memleket-i ma‘niye çü Dârâyam

 Gehî hücûm-ı gam u hayretile hâmûşam

 Misâl-i mevc-i yem-i ‘aşk gâhi pür-cûşam

 Şarâb-ı zâhir ile sanma mest ü medhûşam

 Sebû-be-dest-i elestem mey-i belî nûşam

 Şikeste-şîşe-i hûşam ki mest-i esmâyam

 Ümîd-i şöhret-i âlemle hây u hûy itmem

 Husûl-ı devlet-i dünyâya ârzû itmem

 Tarîk-i vâdi-i ikbâle cüst-cû itmem

 Sikender olsa da nâ-dâna ser-fürû itmem

 Cenâb-ı dergeh-i Monlaâya çün cebîn-sâyam

 Bu tekyegâh-ı mahabbetde ‘Ârifâ nâ-gâh

 Olunca himmet-i feyz-i pederle dil âgâh

 Küşâde eyledi çeşm-i derûnı ‘avn-ı İlâh

 Siyâhî gibi olunca garîk-i nûr-ı siyâh

 Fünûn-ı sihr ü beyânda dem-i Mesîhâyam

( Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 354-355.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MUSÎB MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1754Doğum YeriGörüntüle
3Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988Doğum YeriGörüntüle
4Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MUSÎB MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1754Doğum YılıGörüntüle
6Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988Doğum YılıGörüntüle
7Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8MUSÎB MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1754Ölüm YılıGörüntüle
9Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988Ölüm YılıGörüntüle
10Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MUSÎB MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1754MeslekGörüntüle
12Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988MeslekGörüntüle
13Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MUSÎB MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1754Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MUSÎB MEHMED EFENDİd. ? - ö. 1754Madde AdıGörüntüle
18Niyazi Berkesd. 21 Ekim 1908 - ö. 18 Aralık 1988Madde AdıGörüntüle