Madde Detay

Şiirlerini Arif mahlası ile yazan Mustafa Ağa 1774'te Kazah manalının Şıhh köyünde doğmuştur. Şair Kazım Ağa Salik'in büyük kardeşi idi. Devrine göre mükemmel tahsil almış, Arap, Fars, hatta Rus dilini öğrenmişti. Hem de Mustafa Ağa Arif ziyade dindar, gayretkeş ve hakikatte arif ve dânâ bir şahıs idi. Veli bu biçare dahi öz gayret ve milletperverliği yüzünden çox belalar ve musibetlere duçar olmuştur (Köçerli 1978: 263). Ölüm yeri ve tarihi belli değildir. Kardeşi Kazım Ağa Salik , ölümü münasebeti ile şiirlerinin birinde şöyle yazmıştır: "Bir Arif ki, ona cövr etdi dövran/Ki, qurbetde şehid ü mübteladır." Şiirlerinin esas konusunu vatan hasreti, sevdiği evlatlarından, dostlarından ayrılık, bir zamanlar at oynatdığı, av avladığı yerleri, dağları, ormanları, pınarları bir daha görmek isteği oluşturmaktadır. Şairin şiirlerinde ifade etdiği en büyük korku ise vatanın kutsal topraklarından uzaklarda, kâfirler arasında hayatla vedalaşmaktır. Ne yazık ki, Rus mezaliminin ilk kurbanlarından olan millî şair Mustafa Ağa Arif'in hayatı böyle tamamlanmıştır.

http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10906,mustafaagaarifpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 17.02.15].

Köçerli, Firudinbey (1978). Azerbaycan Edebiyyatı. C. I. Bakü: yyy.