CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂTEMÎ, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Çelebid. 1455-56 - ö. 1516-17Doğum YeriGörüntüle
2IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713Doğum YeriGörüntüle
3İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HÂTEMÎ, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Çelebid. 1455-56 - ö. 1516-17Doğum YılıGörüntüle
5IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713Doğum YılıGörüntüle
6İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HÂTEMÎ, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Çelebid. 1455-56 - ö. 1516-17Ölüm YılıGörüntüle
8IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713Ölüm YılıGörüntüle
9İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HÂTEMÎ, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Çelebid. 1455-56 - ö. 1516-17MeslekGörüntüle
11IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713MeslekGörüntüle
12İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HÂTEMÎ, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Çelebid. 1455-56 - ö. 1516-17Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂTEMÎ, Müeyyed-zâde Abdurrahmân Çelebid. 1455-56 - ö. 1516-17Madde AdıGörüntüle
17IYDÎ-ZÂDE, ÂTIF, Ahmed Âtıf Efendid. ? - ö. 1713Madde AdıGörüntüle
18İlhan Tarhand. 28 Şubat 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle