Madde Detay

Fuat Özdemir, 7 Şubat 1950 tarihinde Erzurum'a bağlı Narman'ın Toygarlı (Koşa) köyünde doğmuştur. Babası Kafkas muhaciri Abdülaziz Bey, annesi Narin Hanım’dır. Dokuz kardeşli ailenin tek âşığı olan Özdemir ortaokul mezunudur. 1969'da Mahigül Hanım’la evlenir; bu evlilikten Vildan, Nihal, Erhan ve Duygu adlarında üç kız bir erkek dört çocuğu olur. Âşığın oğlu Erhan Çerkezoğlu da geleneği sürdürür. Saz çalmayı kendi kendine öğrenen Özdemir, âşıklığa köyündeki düğünlerde türkü söyleyerek başlar. 1966'da Erzurum’a yerleşen âşığa mahlasını Yetik Ozan müstearıyla modern, Firkatî mahlasıyla da âşık tarzı şiirler söyleyen merhum Dr. Turgut Günay verir. Askerliğini 1972'de Diyarbakır’da yapar. Doğu Halk Ozanları Derneğinin kurucu üyesidir. Âşıklığın yanı sıra çiftçilik ve ticaretle uğraşır. Konya Âşıklar Bayramı başta olmak üzere çeşitli şölen ve festivallerde ödüller alır, beş kaseti yayımlanır. Şiirleri Atatürk Üniversitesinde yapılan bir mezuniyet tezine konu edilmişse de bu çalışmaya ulaşılamamıştır (Özdemir 1988; Halıcı 1992: 19; Özarslan 2011: 401; Özhan vd. 1992: 253). Belli bir ustası olmayan Fuat Özdemir, gelenekteki tecrübeli temsilcileri kendisine usta olarak kabul eder. Kendi deyişlerinin yanı sıra Âşık Seyranî, Âşık Ruhsatî ve Âşık Veysel’in deyişlerini de okumakta olan âşık, hikâye anlatıcılığında da mahir bir gelenek temsilcisidir. Dağarında yörede anlatılan altı halk hikâyesi vardır. Gelenek içinde çıraklığını üstlendiği Âşık Ertuğrul Ataç’ı yetiştirir. Âşıklığı yurt içi ve yurt dışı şölen festival ve benzeri etkinliklerde icra eden Çerkezoğlu, ulusal ve mahallî radyo televizyon programlarında da sanat icra eder. Yurt dışında Almanya, Azerbaycan Belçika, Fransa, Hollanda, İsveç, İtalya, Kazakistan, Lüksemburg ve Norveç gibi ülkelerde yapılan âşıklık geleneği odaklı faaliyetlere katılır. Çerkezoğlu’nun şiirlerine ve icralarına ait kayıtlar sosyal medyada ve internet ortamında mevcuttur.

Çerkezoğlu gelenek şuuru bakımından oldukça önemli bir güce sahip âşıklardandır. Geleneğe yıllarını veren âşık, köyünde çocukluk hatıralarını, ilk aşkını çilelerin, sevdayla tutuşan ilk gençlik yıllarını, çilelerin şiirlerinde sonu gelmez bir enerjiyle anlatır. Çerkezoğlu, âşıklık geleneğinin sembollerini, temalarını, söz sanatlarını başarıyla kullanır. Özellikle koşmaları bu bakımdan çok başarılıdır. Çerkezoğlu’nun şiirinde eksen temayı “ceylan” imajı oluşturur. Âşık, uğrunda göz kırpmadan canını vermeye hazır bir sevdanın peşinde, ürkek bir ceylanın peşindeki avcı gibi her an şiirin izini süren bir ruh hâli içindedir. Âşıklık geleneğindeki tüm biçimler konusunda başarılı olan Çerkezoğlu’nun kendi tasnifi olan iki türkülü hikâyesi vardır. Özellikle divan, koşma semai, destan, müstezat şekilleriyle söylediği güzelleme, öğütleme, koçaklama ve taşlama türlerinde vatan, bayrak, millet, konularının yanında aşk, sevgi ve tabiat temalarını işlemiştir. Geleneğin icap ve gereklerini sözlü kayakların yanında yazılı kaynaklardan da takip edip, özellikle yazılı kaynaklardan beslendiğinin söylediği şiirlerde kullandığı tür ve şekillerden anlaşılır. Geçmişte gelenek temsilcilerine ilgili olan Çerkezoğlu’nun Erzurumlu Emrah üzerine yoğunlaştığı ve bu anlamda geniş bir arşiv oluşturduğu bilinir. Yaklaşık binin üzerinde şiiri bulunan âşığın yirmi civarında şiiri, çeşitli yarışlaradan ödül almıştır. Âşık fasıllarında söze hâkimiyeti, söyleyiş kıvraklığı ve keskinliği ile kendine has bir tavır sergileyen Âşık, özellikle atışma dalında başarılı ve zor olanı kolayca söyleyebilen güçlü bir gelenek temsilcisidir. Şiirleri yayına hazırlanmaktadır.