ES'AD, Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi

(d. ?/? - ö. 1178-1180/1764-1766)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed Es'ad’dır. Dimetoka ve Edirne gibi şehirlerde Koruağalığı yapan Seyyid Mus­tafa Ağa'nın oğlu olduğundan Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi olarak tanındı. Babasının yerine koruağası oldu. Hattat Fındık-zâde İbrahim Efendi’den talik hattını meşk etti. Sultan III. Mustafa devri (1757-1774) şairlerindendi. Ergun (1936-1945: 1322)’a göre 1178/1764-1180/1766 yılları arasında vefat etti.

Esad'ın bilinen tek eseri Dîvânçe’sidir. Eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 125’tedir. Bu nüshada bir münacat, 3 na't, 1 çâryâr methiyesi, 4 hadisin manzum tercümesi, 2 Mevlana methiyesi, 2 kaside, 51 tarih, 1 terci-i bend, 1 müseddes, 1tahmis, Hikâye-i Seyyid Cevrî başlıklı 1 mesnevi, manzum 1 mektup, 36 gazel, 1 kıt‘a, 6 nazım, 9 rübai, 28 beyit, sonunda mensur 1 hikâye, 5 mektup sureti yazılıdır (İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu 1968: 892). Ergun (1936-1945: 1323-1324), Es‘ad’ın Nedîm ve Avnî’nin şiirlerine nazireler yazdığını, âşıkâne gazeller vücuda getirdiğini belirtikten sonra sekiz manzumesi ile Seyyid Cevrî hikâyesinden bir bölüm yayımlamıştır.

Kaynakça

Beydilli, Kemal (2006). “Mustafa III”. İslam Ansiklopedisi. C. 31. İstanbul: TDV Yay. 280-283.

Cunbur, Müjgan (2003). “Es‘ad”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 423. 

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1322-1325.

İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu (1968). “Es‘ad”. C. III. İstanbul: MEB Yay. 892.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 158.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 40.

Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 720.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). C. 3. “Esad Mehmed Efendi (Koruağasızâde)”. İstanbul: Dergâh Yay. 87. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.05.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hikâye-i Seyyid Cevrî'den

Mora'dan avdeti esnâsında

Tıfl idi vâlidesi yanında

 

Gül-i nev-hîz iken ol şûh-i cihân

Verdi etmekçiliğe şöhret ü şân


Öyle bir şûh-i cihânın el'ân

Görmedi mislini çeşm-i devrân


Okıyub yazmada mâhir oldu

Sa'y idüb hâsılı şâir oldu


Lem'a bahşâ-yi kemâl olmuş idi

Meclis ârâ-yi hayâl olmuş idi


Şâir-i tâze edâ Cevrî'dir

Âb-ı rûy-i şuarâ Cevrî'dir


Bikr-i mazmûnu dür-i nâ-süfte

Nazmı da kendi gibi âşüfte


Nazm-ı bî-kâfiyesinin el'ân

Uğramaz yanına kat'â evzân

(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1324.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KERÎMÎ, İstanbullu Âsımd. 1851 - ö. 1920Doğum YeriGörüntüle
2ÂLÎ, Âlî Efendid. 1784-85 - ö. 1833Doğum YeriGörüntüle
3NEVÂLÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KERÎMÎ, İstanbullu Âsımd. 1851 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
5ÂLÎ, Âlî Efendid. 1784-85 - ö. 1833Doğum YılıGörüntüle
6NEVÂLÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KERÎMÎ, İstanbullu Âsımd. 1851 - ö. 1920Ölüm YılıGörüntüle
8ÂLÎ, Âlî Efendid. 1784-85 - ö. 1833Ölüm YılıGörüntüle
9NEVÂLÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10KERÎMÎ, İstanbullu Âsımd. 1851 - ö. 1920MeslekGörüntüle
11ÂLÎ, Âlî Efendid. 1784-85 - ö. 1833MeslekGörüntüle
12NEVÂLÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13KERÎMÎ, İstanbullu Âsımd. 1851 - ö. 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÂLÎ, Âlî Efendid. 1784-85 - ö. 1833Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NEVÂLÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KERÎMÎ, İstanbullu Âsımd. 1851 - ö. 1920Madde AdıGörüntüle
17ÂLÎ, Âlî Efendid. 1784-85 - ö. 1833Madde AdıGörüntüle
18NEVÂLÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle