ES'AD, Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi

(d. ?/? - ö. 1178-1180/1764-1766)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed Es'ad’dır. Dimetoka ve Edirne gibi şehirlerde Koruağalığı yapan Seyyid Mus­tafa Ağa'nın oğlu olduğundan Koruağası-zâde Mehmed Es'ad Efendi olarak tanındı. Babasının yerine koruağası oldu. Hattat Fındık-zâde İbrahim Efendi’den talik hattını meşk etti. Sultan III. Mustafa devri (1757-1774) şairlerindendi. Ergun (1936-1945: 1322)’a göre 1178/1764-1180/1766 yılları arasında vefat etti.

Esad'ın bilinen tek eseri Dîvânçe’sidir. Eser, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi TY 125’tedir. Bu nüshada bir münacat, 3 na't, 1 çâryâr methiyesi, 4 hadisin manzum tercümesi, 2 Mevlana methiyesi, 2 kaside, 51 tarih, 1 terci-i bend, 1 müseddes, 1tahmis, Hikâye-i Seyyid Cevrî başlıklı 1 mesnevi, manzum 1 mektup, 36 gazel, 1 kıt‘a, 6 nazım, 9 rübai, 28 beyit, sonunda mensur 1 hikâye, 5 mektup sureti yazılıdır (İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu 1968: 892). Ergun (1936-1945: 1323-1324), Es‘ad’ın Nedîm ve Avnî’nin şiirlerine nazireler yazdığını, âşıkâne gazeller vücuda getirdiğini belirtikten sonra sekiz manzumesi ile Seyyid Cevrî hikâyesinden bir bölüm yayımlamıştır.

Kaynakça

Beydilli, Kemal (2006). “Mustafa III”. İslam Ansiklopedisi. C. 31. İstanbul: TDV Yay. 280-283.

Cunbur, Müjgan (2003). “Es‘ad”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 423. 

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1322-1325.

İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu (1968). “Es‘ad”. C. III. İstanbul: MEB Yay. 892.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 158.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 40.

Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 720.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). C. 3. “Esad Mehmed Efendi (Koruağasızâde)”. İstanbul: Dergâh Yay. 87. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.05.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Hikâye-i Seyyid Cevrî'den

Mora'dan avdeti esnâsında

Tıfl idi vâlidesi yanında

 

Gül-i nev-hîz iken ol şûh-i cihân

Verdi etmekçiliğe şöhret ü şân


Öyle bir şûh-i cihânın el'ân

Görmedi mislini çeşm-i devrân


Okıyub yazmada mâhir oldu

Sa'y idüb hâsılı şâir oldu


Lem'a bahşâ-yi kemâl olmuş idi

Meclis ârâ-yi hayâl olmuş idi


Şâir-i tâze edâ Cevrî'dir

Âb-ı rûy-i şuarâ Cevrî'dir


Bikr-i mazmûnu dür-i nâ-süfte

Nazmı da kendi gibi âşüfte


Nazm-ı bî-kâfiyesinin el'ân

Uğramaz yanına kat'â evzân

(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Esad (Koruağasızâde)”. Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1324.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936Doğum YeriGörüntüle
2RESMÎ, Seyyid Mustafa Resmî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3İRFÂN, Mehmed Hayreddîn İrfân Paşad. 1815 - ö. 1888Doğum YeriGörüntüle
4Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936Doğum YılıGörüntüle
5RESMÎ, Seyyid Mustafa Resmî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İRFÂN, Mehmed Hayreddîn İrfân Paşad. 1815 - ö. 1888Doğum YılıGörüntüle
7Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936Ölüm YılıGörüntüle
8RESMÎ, Seyyid Mustafa Resmî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9İRFÂN, Mehmed Hayreddîn İrfân Paşad. 1815 - ö. 1888Ölüm YılıGörüntüle
10Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936MeslekGörüntüle
11RESMÎ, Seyyid Mustafa Resmî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12İRFÂN, Mehmed Hayreddîn İrfân Paşad. 1815 - ö. 1888MeslekGörüntüle
13Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RESMÎ, Seyyid Mustafa Resmî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İRFÂN, Mehmed Hayreddîn İrfân Paşad. 1815 - ö. 1888Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936Madde AdıGörüntüle
17RESMÎ, Seyyid Mustafa Resmî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18İRFÂN, Mehmed Hayreddîn İrfân Paşad. 1815 - ö. 1888Madde AdıGörüntüle