FUZÛLÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Fuzûlî mahlaslı bir şairden “Tekke Şairi Fuzûlî” başlıklı makalesinde söz eden Cahit Öztelli, 19. yüzyılda Rumeli’de yaşadığı sanılan Alevi-Bektaşi bir şairden söz eder. Bahsi geçen Fuzûlî mahlaslı şair hakkında, kaynaklarda çok fazla bilgi yer almamaktadır. Şiirlerin bulunduğu cönklerin hepsinin 19. yüzyılda yazılmış olması, ayrıca yine şiirlerin dil ve ifade özellikleri bakımından bu yüzyılın özelliğini taşıması, şairin bu yüzyılda yaşadığı sonucuna varılabilir. Yine 19. yüzyıl tekke şairlerinden Bosnavî’nin “Âşıklar Destanı” nda pek çok tekke ve saz şairleri, özel durumlarına göre alfabe sırasıyla anlatılırken Fuzûlî için “Fuzûlî başına bir kuru belâ” demektedir. Bosnavî’nin destanı da şairin 19. yüzyılın birinci yarısında yaşadığını gösteren bir belgedir. Öztelli, cönklerde rastladığı Fuzûlî mahlaslı bu şairin şiirlerini 16. yüzyılda yaşamış olan Fuzûlî’nin Türkçe Divanı ile karşılatırmış ancak hiçbir şiiri eserde bulamamıştır. Buradan hareketle ve üslup farklılığından ötürü cönklerde yer alan şairin başka bir Fuzûlî olabileceğini iddia etmiştir.

Öztelli, Bektaşî-Alevî Şiirleri Antolojisi Bektaşî Gülleri adlı eserinde şairin kültürlü bir ozan olduğunu hem aruzla hem de hece vezniyle yazdığı şiirlerden anlaşıldığını belirtmektedir (Öztelli 1985: 358). Aşağıdaki şiirinden hareketle şairin sade ve akıcı bir dil kullandığı görülmektedir. Öztelli, bahsi geçen Fuzûlî’ye ait birkaç şiiri örnek olarak vermiştir (Öztelli 1964: 3319-3320).

Kaynakça

Öztelli, Cahit (1964). “Tekke Şairi Fuzûlî”. Türk Folklor Araştırmaları. 175: 3319-3320.

Öztelli, Cahit (1985). Bektaşî-Alevî Şiirleri Antolojisi Bektaşî Gülleri. İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.

Öztelli, Cahit (1964). “Fuzûlî (Tekke Şâiri)”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: Dergâh Yay. 3319-3320.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞÇE ERDAL
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Muhabbet açıldı, minnet Hüdâ’ya

Sâkî kerem eyle, devrân bizimdir

Feryâdımız çıksın arş-ı ‘alâya

Bülbüller ötmesin, feryat bizimdir

 

Hep güzeller bir araya derildi

Pir önünde ulu dîvân kuruldu

Rakîpler dergâhtan sürüldü

Şimden gerü huri, cânân bizimdir

 

Gel, gam-ı feryadı bırak, geçelim

Aşk ile muhabbet bâbın açalım,

Sâkî doldur peymâneyi içelim

Devlet-i hünkârın nûru bizimdir

 

Çok şükür murâdım aldım Hüdâ’dan

Hâcetim kalmadı bây-ü gedâdan

Fariğ ol Fuzûlî, kuru kavgadan

Âlem-ü cihanda seyrân bizimdir

Öztelli, Cahit (1964). “Tekke Şairi Fuzûlî”. Türk Folklor Araştırmaları. 175: 3319-3320.

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEYDÂd. ? - ö. 1580Doğum YeriGörüntüle
2TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Doğum YeriGörüntüle
3RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Doğum YeriGörüntüle
4ŞEYDÂd. ? - ö. 1580Doğum YılıGörüntüle
5TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Doğum YılıGörüntüle
6RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Doğum YılıGörüntüle
7ŞEYDÂd. ? - ö. 1580Ölüm YılıGörüntüle
8TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Ölüm YılıGörüntüle
9RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Ölüm YılıGörüntüle
10ŞEYDÂd. ? - ö. 1580MeslekGörüntüle
11TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65MeslekGörüntüle
12RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679MeslekGörüntüle
13ŞEYDÂd. ? - ö. 1580Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞEYDÂd. ? - ö. 1580Madde AdıGörüntüle
17TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Madde AdıGörüntüle
18RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Madde AdıGörüntüle