Madde Detay

Nevâyî; Mecâlisü’n-Nefâyis’in ikinci meclisini “küçüklüğünde bazılarının mülâzemetine (hizmetine) eriştiğini, yiğitliğinde bazılarının sohbetiyle müşerref olduğunu” belirttiği şairlere ayırmış, bunlardan bir kısmının da 896/1491 yılında vefat ettiğini belirtmiştir. Garîbî mahlasını kullanan Muhammed Alî de bu şairlerdendir. Adı geçen tezkirede yer alan bilgilere göre Garîbî, Nevâyî’nin dayısıdır. Halk arasında Kābilî lakabı ile tanınan Sa’îd-i Kābilî (Mîr Sa’îd)’nin küçük kardeşidir. Baykara’nın hizmetinde gurbeti seçmiş, Semerkand’da kaldığında ağabeyinin katili Sultân Ebû Sa’îd Mîrzâ (öl. 22 Receb 873/5 Şubat 1469) tarafından şehit edilmiştir. Dolayısıyla o, 5 Şubat 1469’ten önceki, Nevâyî’nin Herat’a gelerek Sultân Ebû Sa’îd Mîrzâ’nın hizmetine girdiği 868-9/1464’ten (Kut 1989: 449) sonraki bir tarihte ölmüştür. Kabri belli değildir. Hoşsohbet, güzel tabiatlı ve dertli bir gençti. Pek çok sazı ustaca çalardı. Sesi ve usulü güzeldi. Musiki ilmini bilirdi. İyi hat yazardı. Anılan maharetleri sebebiyle Hüsyn-i Baykara’nın ona iltifatı ve inayeti diğerlerinden fazla idi. Şairin sadece Türkçe ve Farsça birer matlaı tezkireye alınmışsa da edebî kişiliğine ve eserleri olup olmadığına dair herhangi bir bilgi verilmemiştir (Eraslan 2001: 31, 73; 345, 387-388).

Eraslan, Kemal (hzl.) (2001). Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis, I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay.

Kut, Günay (1989). “Ali Şîr Nevâî”. İslâm Ansiklopedisi. C.2. İstanbul: TDV Yay. 449-453. http://www.islamansiklopedisi.info/ [erişim tarihi: 01.10.2016].

Matla’

Derd-i hâlımdın eger gâfil ü ger âgâh iseŋ

Hîç gam yok ger maŋa sin dil-ber ü dil-hâh iseŋ

(Eraslan, Kemal (hzl.) (2001). Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis, I (Giriş ve Metin); II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 73; 388.)