GERÇEK/LÜTFİ/SEFİL GERÇEK, Lütfi Gerçek

(d. 1924 / ö. 1997)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Lütfi Gerçek olan âşık, 1924 yılında Tokat Zile’nin Maşat, bugünkü adıyla Yalınyazı köyünde dünyaya gelmiştir. Deliyusufoğulları denilen aileden olup babası Hacı Hasan, dedesi de Zileli Halil Çavuş’tur. Lütfi’nin babası Kurtuluş Savaşında subay olarak görev yapmış, savaş sonrası da İstanbul’a yerleşmiş ve uzun bir süre de devlet memuru olarak çalışmıştır. İstanbul Kanlıca ilkokulunda okula başlayan Lütfi, babasının Doğu Anadolu’ya tayini nedeniyle aralıksız, devamlı ve düzenli bir eğitim görememiştir. Babasının memuriyeti gereği Anadolu’nun pek çok yerini yakından tanımış, askerlikten sonra babasının vefatı üzerine Ankara’ya yerleşip evlenmiş ve kamyon şöförlüğü yaparak geçimini sağlamıştır. 1997’de Ankara’da vefat etmiştir.

Küçük yaşta saz çalmayı öğrenen Lütfi, Türkmen bir kabileden olup Alevi bir aileden gelmesi nedeniyle kimi şiirlerinde: "Seherin vaktinde kalktım uyandım/ Kuşlar samahından cümbüşe geldim/ Dağlarla konuştum ikrarım verdim/ Dağlar Hak Muhammet Ali çağırır" örneğinde olduğu gibi içinde yetiştiği Bektaşi kültürünün önemli ritüellerinden samah ve ikrar verme gibi kavramları dizelerine yansıtmıştır. Şiirlerinde Gerçek, Lütfi, ve Sefil Gerçek mahlaslarını kullanan Lütfi Gerçek’in: "Sefil gerçek ver elini,/ Tuta gör mürşit elini./ Tanrı istekli kulunu/ Ara yere verir mola?" gibi Bektaşi inancı ve heyecanı ile söylediği bir çok şiirinde mürşit, ehl-i dil, miskin gibi sözcüklere sıkça yer vermiş ve birçok deyişini de duvaz biçiminde söylemiştir.

Kaynakça

Sevengil, Refik Ahmet (1967). Çağımız Halk Şairleri. İstanbul: Atlas Kitabevi.

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 06.06.2018
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÜPÜR HAYDAR, Haydar Güpürd. 25.04.1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MUSTAFA KOÇAK/MUSTAFA, Mustafa Sancard. 1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3AYDIN ALİ, Ali Söyleyend. 1928 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Şentürkd. 1924 - ö. 19 Mart 2009Doğum YılıGörüntüle
5MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001Doğum YılıGörüntüle
6HALİL, Halil İbrahim Bacakd. 1924 - ö. 20.08.2008Doğum YılıGörüntüle
7İBAD ZAVALId. 1917 - ö. 1997Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSEYİN/PÜRYANÎ, Hüseyin Kumcud. 1914 - ö. 16.09.1997Ölüm YılıGörüntüle
9MAHRUMÎ, Mazlum Çiftçid. 1922 - ö. 1997Ölüm YılıGörüntüle
10KUL MUHİBBİ/GÜL MUHİBBİ, Hasan Güld. 1940 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ÇELİK OZAN, Murat Çelikd. 25.04.1952 - ö. 2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KANBAYOĞLU, Cemal Kanbayd. 1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KARKAMER, Mustafa Durmuşd. 1948 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14AYŞE ÖKSÜZd. 1908 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Madde AdıGörüntüle