Madde Detay

Habibe, 16 Recep 1262/10 Temmuz 1846 tarihinde Hersek’te doğmuştur (Mehmed Zihnî 1873: 159). Meşhur şiir sevdalısı Hersekli Ali Paşa’nın kızı, şair Hersekli Arif Hikmet Bey’in halasıdır (Ceyhan 2000: 314). Genç bir kızken ailesi ile birlikte İstanbul’a gelmiş, tahsilini burada tamamlamıştır. İlk evliliğini Dersaadet küttabından Mehmed Mehdi Efendi ile ikinci evliliğini ise Konya Defterdarı Numan Fikri Bey’le yapmıştır (Hadzi 2007: 32). Numan Fikri Bey’le gerçekleşen ikinci evliliği dolayısıyla Konya’da bulunduğu süreç içinde Mevleviliğe intisap ettiği bilinmektedir (Mermer 2008: 118). İkinci eşiyle de mutluluğu yakalayamayan Habîbe Hanım, nikâhının feshinden sonra İstanbul’a dönmüştür. Bursalı Mehmed Tahir’e göre Şaban 1308/Mart-Nisan 1891 tarihinde henüz kırk beş yaşında iken ahrete irtihal etmiştir (Tâhir II 2009: 149). Kaynaklarda mezar taşı bulunmadığı veya yapılmadığı iddia edilen Habîbe Hanım’ın Topkapı civarında medfun olduğu söylenmektedir (Tuman 2001: 188). 

Arif Hikmet Bey’in lisanıyla “sikke-i pûş-i melâmet” olan Habîbe Hanım’ın, mürettep bir divanı olduğu ifade edilse de bu esere ulaşılamamıştır (Mermer 2008: 118). Habîbe Hanım’a ait olduğu bilinen, beşerî aşkın ve bu aşkın sebep olduğu ayrılık acısının ümitsizlik duygusu etrafında işlendiği mevcut gazelinde rindane bir söyleyiş ve akıcılık hâkimdir. Habîbe Hanım’ın mahlas olarak ismini kullandığı yine bu gazelden yola çıkılarak söylenebilir. Kaynaklarda mürettep bir divanı bulunduğu söylenmektedir (Uraz 1941: 60). Hakkında fazla malumat bulunmamaktadır. 

Bursalı Mehmed Tâhir(2009). Osmanlı Müellifleri I-II-III. Ankara: Bizim Büro Yay.

Ceyhan, Âdem (2000). “Ahmed Muhtar Bey’in Şair Hanımlarımız İsimli Eseri”. Konya Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 8 : 299-350.

Hadzi, Husen (2007). 19. yy.da Osmanlı Devletinin Bosna Eyaletindeki Bilim Adamları ve Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

İnal, İbnülemin Mahmud Kemal (1930). Son Asır Türk Şairleri. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.

Mermer, Ayşe Nur (2008). On Dokuzuncu Yüzyıl Mevlevî Şâirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.

Muhtar, Hacıbeyzade Ahmet (1311/1892-1893). Şair Hanımlarımız. İstanbul: Matbaa-i Safâ ve Enver.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî (Divân Şairlerinin Muhtasar Biyografileri I). hzl.Cemal Kurnaz-Mustafa Tatcı. Ankara: Bizim Büro Yay.

Uraz, Murat (1941). Resimli Kadın Şair ve Muharrirlerimiz. İstanbul: Tefeyyüz Kitapevi Numune Matbaası.

Zihni, Mehmed (1873). Meşâhîrü’n-nisâ I. Dersaâdet: Sahafiyye-i Osmaniyye. 

Gazel

(Mefâîlün Mefâîlün Mefâîlün Mefâîlün)

Ciğerde tîg-i gamzen zahmı varken atma peykânın

Yeter ey kaşı yay artık yeter debretme müjgânın

Nigâh-ı mestine cânâ ki şayan gördün ağyarı

Yine nev-yâreler açdı derûne tîg-i hicrânın

O gâfil bî-haber nâ-dân adûya hem-dem olmuşsun

Visâlinden bizi dûr eyledin var olsun ihsânın

Ümîd-i merhamet kılmak abesdir senden ey kâfir

Seni bî-dîn demişlerdi ezelden yokdur imânın

Habîbe bî-devâ derdden halâs olmak da müşküldür

Ümîd itmez esîr-i derd olanlar gayri dermânın

İnal, İbnülemin Mahmud Kemal (1930). Son Asır Türk Şairleri. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi. 475.