Madde Detay
HALİLÎ, Mustafa
(d. ?/? - ö. ?/1597/1598)
tekke şairi
(Tekke / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Konyalı olan şairin asıl adı Mustafa, mahlası ise Halilî’dir. Babasının adı Yusuf, büyük babasınınki Hayreddin’dir. En büyük babası İbn-i El Mar’aşî’dir. Kuran-ı Kerim yazan meşhur bir hattat olan şair, güzel sanatların yazı kısmındaki yeteneği ile adını hattatlar tezkiresine yazdırmıştır. Halveti tarikatına mensuptur. Rum Kaleli Ahmed Efendi’den yararlanmıştır. Bir çok yerleri gezmiş ve seyahatine ait hatıralarını Ravzatü’l-İmân adlı eserinde manzum olarak anlatılmıştır. Bu zatın mezarı, Mevlânâ’ya dil uzattığı için Konya’lıların gözünden düşen Selçuk Kadılkuzat’ı Serâceddin Urmevi’nin kabri sanılarak, halk tarafından yıllardan beri taşlanmıştır. Halbuki türbe kapısındaki şu kitâbe, kabrin Şeyh Mustafa Halilî’ye ait olduğunu ispat etmektedir: "Şeyh Halilî ân rûh-ı kudsî /Mâh-ı Muharrem çün nühde öldi/Hak kıldı işâret buyurdı târîh/Kubbenün oldı târihi ravza / Eflâk ü insün ol âfitâbı /‘Azm itdi zât-ı ‘âlî-cenâbı /Vey evliyâ’î tahte kıbâbî/Pencini tarh it eyle hisâbı" Bu kitabeden anlaşılıyor ki vefâtı: H. 1006/M. 1597/8' dedir. Yetiştiği zaman göz önünde bulundurulursa Halilî'yi Konya’nın en iyi şairlerinden biri saymak gerekir. İfadeleri kuvvetlidir (Ergun ve Uğur 2002: 67).
Kaynakça
Ergun, S. N., M. F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı - Ofset Matbaa.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞANYayın Tarihi: 02.12.2014Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ey celâl-i izzetin bahrında Âdem çün habâb
Vey kemâl-i kudretin sahnında âlem ke’s-serâb
Zâtının derkinde kudret bulmadı ehl-i usûl
Künhünün ilminde âciz âlim-i lübb-i lübâb
Fikr-i vasfında tahayyür içredür cümle fuhûl
Zikr-i vasfında tasavvur içre kaldı şeyh u şâb
Şeş cihetten zât-ı bîçûnun münezzeh nûrdur
Bu zehî kudret ki nûrı nûra gösterdi hicâb
Eyledün zâhir nihânı “Hâzihî şey’ün ‘Acîb”
Gizledün gâyet ayânı “İnnehû sırrun ‘ucâb”
‘Âlimi bilmez kılursun bilmezi gâyet ‘alîm
Hikmet ü esrâr-ı ilmün bî-hisâb u bî-kitâb
Hâzır-ı ilmün durur hep nokta nokta mümkinât
Yok durur tahsîle sende ihtiyâc u irtikâb
“Kün” dedün oldı imâret bu sarây-ı kâ’inât
Kâf, nûna degmedin istersen olur hep harâb
Her ne itsen mâni’ün yok, fâil-i muhtârsun
İstersen ir, istersen giç çekmedin hiç ıztırâb
Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa. 67-68.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 02.12.2014Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ey celâl-i izzetin bahrında Âdem çün habâb
Vey kemâl-i kudretin sahnında âlem ke’s-serâb
Zâtının derkinde kudret bulmadı ehl-i usûl
Künhünün ilminde âciz âlim-i lübb-i lübâb
Fikr-i vasfında tahayyür içredür cümle fuhûl
Zikr-i vasfında tasavvur içre kaldı şeyh u şâb
Şeş cihetten zât-ı bîçûnun münezzeh nûrdur
Bu zehî kudret ki nûrı nûra gösterdi hicâb
Eyledün zâhir nihânı “Hâzihî şey’ün ‘Acîb”
Gizledün gâyet ayânı “İnnehû sırrun ‘ucâb”
‘Âlimi bilmez kılursun bilmezi gâyet ‘alîm
Hikmet ü esrâr-ı ilmün bî-hisâb u bî-kitâb
Hâzır-ı ilmün durur hep nokta nokta mümkinât
Yok durur tahsîle sende ihtiyâc u irtikâb
“Kün” dedün oldı imâret bu sarây-ı kâ’inât
Kâf, nûna degmedin istersen olur hep harâb
Her ne itsen mâni’ün yok, fâil-i muhtârsun
İstersen ir, istersen giç çekmedin hiç ıztırâb
Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa. 67-68.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ey celâl-i izzetin bahrında Âdem çün habâb
Vey kemâl-i kudretin sahnında âlem ke’s-serâb
Zâtının derkinde kudret bulmadı ehl-i usûl
Künhünün ilminde âciz âlim-i lübb-i lübâb
Fikr-i vasfında tahayyür içredür cümle fuhûl
Zikr-i vasfında tasavvur içre kaldı şeyh u şâb
Şeş cihetten zât-ı bîçûnun münezzeh nûrdur
Bu zehî kudret ki nûrı nûra gösterdi hicâb
Eyledün zâhir nihânı “Hâzihî şey’ün ‘Acîb”
Gizledün gâyet ayânı “İnnehû sırrun ‘ucâb”
‘Âlimi bilmez kılursun bilmezi gâyet ‘alîm
Hikmet ü esrâr-ı ilmün bî-hisâb u bî-kitâb
Hâzır-ı ilmün durur hep nokta nokta mümkinât
Yok durur tahsîle sende ihtiyâc u irtikâb
“Kün” dedün oldı imâret bu sarây-ı kâ’inât
Kâf, nûna degmedin istersen olur hep harâb
Her ne itsen mâni’ün yok, fâil-i muhtârsun
İstersen ir, istersen giç çekmedin hiç ıztırâb
Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa. 67-68.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ey celâl-i izzetin bahrında Âdem çün habâb
Vey kemâl-i kudretin sahnında âlem ke’s-serâb
Zâtının derkinde kudret bulmadı ehl-i usûl
Künhünün ilminde âciz âlim-i lübb-i lübâb
Fikr-i vasfında tahayyür içredür cümle fuhûl
Zikr-i vasfında tasavvur içre kaldı şeyh u şâb
Şeş cihetten zât-ı bîçûnun münezzeh nûrdur
Bu zehî kudret ki nûrı nûra gösterdi hicâb
Eyledün zâhir nihânı “Hâzihî şey’ün ‘Acîb”
Gizledün gâyet ayânı “İnnehû sırrun ‘ucâb”
‘Âlimi bilmez kılursun bilmezi gâyet ‘alîm
Hikmet ü esrâr-ı ilmün bî-hisâb u bî-kitâb
Hâzır-ı ilmün durur hep nokta nokta mümkinât
Yok durur tahsîle sende ihtiyâc u irtikâb
“Kün” dedün oldı imâret bu sarây-ı kâ’inât
Kâf, nûna degmedin istersen olur hep harâb
Her ne itsen mâni’ün yok, fâil-i muhtârsun
İstersen ir, istersen giç çekmedin hiç ıztırâb
Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa. 67-68.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | (ÇAYHANLI) CUMALİ EFE, Cumali Efe | d. 1950 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | OZAN VELİ, Veli Kırboğa | d. 1962 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | (ÇAYHANLI) CUMALİ EFE, Cumali Efe | d. 1950 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | OZAN VELİ, Veli Kırboğa | d. 1962 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | (ÇAYHANLI) CUMALİ EFE, Cumali Efe | d. 1950 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | OZAN VELİ, Veli Kırboğa | d. 1962 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | (ÇAYHANLI) CUMALİ EFE, Cumali Efe | d. 1950 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | OZAN VELİ, Veli Kırboğa | d. 1962 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Meslek | Görüntüle |
13 | (ÇAYHANLI) CUMALİ EFE, Cumali Efe | d. 1950 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | OZAN VELİ, Veli Kırboğa | d. 1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | (ÇAYHANLI) CUMALİ EFE, Cumali Efe | d. 1950 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | OZAN VELİ, Veli Kırboğa | d. 1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MATLÛBÎ, Ömer | d. ? - ö. 1888 | Madde Adı | Görüntüle |