HALİLÎ, Mustafa

(d. ?/? - ö. ?/1597/1598)
tekke şairi
(Tekke / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4


Konyalı olan şairin asıl adı Mustafa, mahlası ise Halilî’dir. Babasının adı Yusuf, büyük babasınınki Hayreddin’dir. En büyük babası İbn-i El Mar’aşî’dir. Kuran-ı Kerim yazan meşhur bir hattat olan şair, güzel sanatların yazı kısmındaki yeteneği ile adını hattatlar tezkiresine yazdırmıştır. Halveti tarikatına mensuptur. Rum Kaleli Ahmed Efendi’den yararlanmıştır. Bir çok yerleri gezmiş ve seyahatine ait hatıralarını Ravzatü’l-İmân adlı eserinde manzum olarak anlatılmıştır. Bu zatın mezarı, Mevlânâ’ya dil uzattığı için Konya’lıların gözünden düşen Selçuk Kadılkuzat’ı Serâceddin Urmevi’nin kabri sanılarak, halk tarafından yıllardan beri taşlanmıştır. Halbuki türbe kapısındaki şu kitâbe, kabrin Şeyh Mustafa Halilî’ye ait olduğunu ispat etmektedir: "Şeyh Halilî ân rûh-ı kudsî /Mâh-ı Muharrem çün nühde öldi/Hak kıldı işâret buyurdı târîh/Kubbenün oldı târihi ravza / Eflâk ü insün ol âfitâbı /‘Azm itdi zât-ı ‘âlî-cenâbı /Vey evliyâ’î tahte kıbâbî/Pencini tarh it eyle hisâbı" Bu kitabeden anlaşılıyor ki vefâtı: H. 1006/M. 1597/8' dedir. Yetiştiği zaman göz önünde bulundurulursa Halilî'yi Konya’nın en iyi şairlerinden biri saymak gerekir. İfadeleri kuvvetlidir (Ergun ve Uğur 2002: 67).

Kaynakça

Ergun, S. N., M. F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı - Ofset Matbaa.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞAN
Yayın Tarihi: 02.12.2014
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler


 

Gazel

 

Ey celâl-i izzetin bahrında Âdem çün habâb

Vey kemâl-i kudretin sahnında âlem ke’s-serâb

 

Zâtının derkinde kudret bulmadı ehl-i usûl

Künhünün ilminde âciz âlim-i lübb-i lübâb

 

Fikr-i vasfında tahayyür içredür cümle fuhûl

Zikr-i vasfında tasavvur içre kaldı şeyh u şâb

 

Şeş cihetten zât-ı bîçûnun münezzeh nûrdur

Bu zehî kudret ki nûrı nûra gösterdi hicâb

 

Eyledün zâhir nihânı “Hâzihî şey’ün ‘Acîb”

Gizledün gâyet ayânı “İnnehû sırrun ‘ucâb”

 

‘Âlimi bilmez kılursun bilmezi gâyet ‘alîm

Hikmet ü esrâr-ı ilmün bî-hisâb u bî-kitâb

 

Hâzır-ı ilmün durur hep nokta nokta mümkinât

Yok durur tahsîle sende ihtiyâc u irtikâb

 

“Kün” dedün oldı imâret bu sarây-ı kâ’inât

Kâf, nûna degmedin istersen olur hep harâb

 

Her ne itsen mâni’ün yok, fâil-i muhtârsun

İstersen ir, istersen giç çekmedin hiç ıztırâb

 

Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa. 67-68.

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Osman Özbahçed. 01 Ocak 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918Doğum YeriGörüntüle
3MÜMİNEd. ? - ö. 1947/1952?Doğum YeriGörüntüle
4Osman Özbahçed. 01 Ocak 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918Doğum YılıGörüntüle
6MÜMİNEd. ? - ö. 1947/1952?Doğum YılıGörüntüle
7Osman Özbahçed. 01 Ocak 1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918Ölüm YılıGörüntüle
9MÜMİNEd. ? - ö. 1947/1952?Ölüm YılıGörüntüle
10Osman Özbahçed. 01 Ocak 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918MeslekGörüntüle
12MÜMİNEd. ? - ö. 1947/1952?MeslekGörüntüle
13Osman Özbahçed. 01 Ocak 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MÜMİNEd. ? - ö. 1947/1952?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Osman Özbahçed. 01 Ocak 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MAHMÛD ES'AD, Konya Seydişehirlid. 1855 - ö. 1918Madde AdıGörüntüle
18MÜMİNEd. ? - ö. 1947/1952?Madde AdıGörüntüle