HARİKA, Harika Ufuk

(d. 23.07.1956 / ö. -)
öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Harika Ufuk, 23 Temmuz 1956 tarihinde Adana'da dünyaya gelmiştir. Memur bir baba ve eğitimli bir annenin dört çocuğundan ikincisidir (Çolak 2013: 257). Öğrenim hayatına İstanbul'da Çengelköy İlkokulunda başlar. Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Bölümü'nden mezun olur. Aynı yıl Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesini kazanır ancak devam zorunluluğu nedeniyle fakülteyi 3. sınıfta bırakır (www.plus.google.com). 25 Ağustos 2004 tarihinde Adana Kız Lisesinden Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olarak emekli olan Ufuk, evli ve iki kız çocuğu annesidir (Çolak 2013: 257; Turan vd. 2014: 265).

Adana Kültür Sanat Derneğinin Denetim Kurulu asil üyesi olarak bir dönem görev alan âşık, Çukurova Halk Ozanları Kültür ve Araştırma Derneği yönetiminde de dört dönem görev almıştır. Dernek başkanlığında ve başkan yardımcılıklarında bulunan Harika Ufuk, Türkiye'deki halk ozanları dernekleri arasında ilk ve tek kadın başkan olmuştur (www.plus.google.com).

Harika Ufuk'un anne ve babası da şiir yazmaktadır. Ufuk, saz çalmayı kursa giderek öğrenmiştir. Seyrani, Karacaoğlan, Dadaloğlu, Murat Çobanoğlu, Şeref Taşlıova'nın şiirlerini beğenmekte ve bu ustaları örnek almaktadır. İrticalen şiir söyleyebilen âşık, Harika mahlasını kendisi seçmiştir. Âşık rüya görmemiş ve bâde içmemiştir. Yetiştirdiği çıraklar Sena Morkal, Seda Kara ve Esin Kılıçkaya'dır (Çolak 2013: 258).

Hemen her konuda şiir yazmış olan Ufuk, şiirlerinde daha ziyade aşk, ayrılık, Atatürk ve vatan sevgisini işlemiştir. "Eşin benzerin yok aziz vatanım / Benim için Cennet sensin Türkiye’m / Hayatıma bin bir anlam katanım / Tükenmeyen servet sensin Türkiye’m" dizelerinin yer aldığı "Türkiye'm" şiiri vatan sevgisi ile yazılmış şiirlerine verilebilecek en güzel örneklerden birini teşkil etmektedir (www.edebiyatevi.com). Şiirlerini genellikle koşma şeklinde yazmıştır. Kafiye olarak tam, tunç ve zengin kafiyeyi; hece ölçüsü olarak ise 8, 11 ve 14'lü hece ölçüsünü tercih etmiştir (Çolak 2013: 258). Şiirleri ile pek çok yarışmada başarı gösteren âşık, 5 Mayıs 2006’da Karslı Murat Çobanoğlu adına ikincisi düzenlenen yarışmada "Türkiye'm" adlı şiiriyle Âşık Kahraman ödülünü alarak Türkiye ikincisi olmuştur. 6 Mayıs 2008’de ise Karslı Murat Çobanoğlu adına dördüncüsü düzenlenen uluslararası yarışmaya "Kars'tan Anadolu'ya Selam" başlıklı şiiriyle katılmış ve Âşık Şenlik ödülünü almıştır. Aynı yarışmada ‘Muamma’ dalında da Türkiye birincisi olmuştur (www.plus.google.com).

2005 yılının Ocak ayında Ufuk'un Çiçek Açtı Yalnızlığım adlı ilk şiir kitabı çıkmıştır. Bu kitap Gürcistan'da çevirisi yapılarak yayımlanmıştır. Kasım 2008’de Canım Türkiye’m adlı ikinci şiir kitabı çıkmıştır. 2011'de Güz İkindisi adlı serbest şiirlerinin yer aldığı şiir kitabı yayımlanmıştır. 2012'de Çocukluğum Sende Kaldı İstanbul adlı hece şiirlerinin yer aldığı ve ön sözünü Âşık Şeref Taşlıova’nın yazdığı şiir kitabı çıkmıştır. 2015 yılında Pembe Düşler Sandalı ve 2017'de Aşkı Heceledim adlı son şiir kitabını çıkarmıştır. Âşık Harika Ufuk sadece şiir yazmamış, hikâye türünde eserler de kaleme almıştır. Bunlardan ilki Yağmurdaki Düş İzleri (2014) adlı eser iken diğeri Yaşanmayan Hayatlar (2018) adlı hikâye kitabıdır. Şiirleri Rusça, Almanca ve Azerbaycan Türkçesine çevrilmiştir. Azerbaycan ve Gürcistan'da da basılan şiir kitapları bulunmaktadır. Kendisi hâlen âşık meclislerine katılmakta ve şiirlerini bu meclislerde icra etmektedir (Çolak 2013: 258; Turan vd. 2014: 265).

Kaynakça

Çolak, Muhammed İkbal (2013). "Harika Ufuk (Âşık Harika)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri. C. 9. Ed. Fatma Ahsen Turan, Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi. 257-275.

http://www.edebiyatevi.com/yazi/199707_edebiyatimizin-guclu-kalemi-harika-ufuk.html [Erişim tarihi: 01.03.2019].

https://plus.google.com/106382951373784031705?partnerid=gplp0 [Erişim tarihi: 01.03.2019].

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. PAMUK NURDAN GÜMÜŞTEPE
Yayın Tarihi: 18.04.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Çiçek Açtı YalnızlığımÖzgün Yayıncılık / Adana2005Şiir
Canım Türkiye'mMalcan Ajans FG Yayınevi / Bursa2008Şiir
Güz İkindisiEkin Sanat / Ankara2011Şiir
Çocukluğum Sende Kaldı İstanbulEkin Sanat / -2012Şiir
Yağmurdaki Düş İzleriÜrün Yayınları / Ankara2014Hikâye
Pembe Düşler SandalıEkin Sanat / Ankara2015Şiir
Aşkı HeceledimÜrün Yayınları / -2017Şiir
Yaşanmayan HayatlarÜrün Yayınları / -2018Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1LİMONİ/LİMONCU BABA, Ali Limoncud. 1929 - ö. 2017Doğum YeriGörüntüle
2FEDAÎ, Durmuş Ali Özkaled. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HATÎBd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4LİMONİ/LİMONCU BABA, Ali Limoncud. 1929 - ö. 2017Doğum YılıGörüntüle
5FEDAÎ, Durmuş Ali Özkaled. 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HATÎBd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7LİMONİ/LİMONCU BABA, Ali Limoncud. 1929 - ö. 2017MeslekGörüntüle
8FEDAÎ, Durmuş Ali Özkaled. 1944 - ö. ?MeslekGörüntüle
9HATÎBd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
10LİMONİ/LİMONCU BABA, Ali Limoncud. 1929 - ö. 2017Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FEDAÎ, Durmuş Ali Özkaled. 1944 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HATÎBd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13LİMONİ/LİMONCU BABA, Ali Limoncud. 1929 - ö. 2017Madde AdıGörüntüle
14FEDAÎ, Durmuş Ali Özkaled. 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HATÎBd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle