HÂŞİMÎ, Kudsî-zâde Emir, Seyyid Mehmed Hâşim Efendi

(d. ?/? - ö. 27 Ramazan 1088/23 Kasım 1677)
Divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kudsî-zâde Emir, Seyyid Mehmed Hâşim Efendi olarak tanındı. Es-Seyyid Yusuf Efendi adlı birinin oğludur. Bursalıdır. Asıl adı Mehmed'dir. Genç yaşta eğitimini tamamladı. O zamanda nakibüleşraf olan Kudsî-zâde Şey Mehmed Efendi'den mülazım olduktan sonra Kudsî-zâde Emirî diye meşhur oldu. Bursa'da kadılık yaptı. Kırk akça medreseden mazul oldu. Muharrem 1067/ Ekim-Kasım 1656'da İvaz Paşa Medresesi'ne, Muharrem 1075/Temmuz-Ağustos 1664'te dahil rütbesini elde etti. Cemaziyelahir 1076/Aralık-Ocak 1665-66'da Ahmet Paşa Medresesi'ne, Rebiülevvel 1079/Ağustos-Eylül 1668'de Hayreddin Paşa Medresesi'ne, Rebiülahir 1080/Ağustos-Eylül 1669'da Sahn-ı Semân'dan birine, Muharrem 1081/Mayıs-Haziran 1670'de Muit Ahmed Efendi Medresesi'ne gelip Ramazan 1083/Aralık-Ocak 1672-73'te İsmihan Sultan Medresesi'nde müderrislik görevinde bulundu. 27 Ramazan 1088/23 Kasım 1677'de Kadir Gecesi'nde vefat etti. Edirne Kapısı haricinde Emir Buhari Tekkesi karşısında ve Kemal Paşa-zâde mukabilinde medfundur. Miratü'ş-Şuârâ adlı eksik bir eseri vardır. Hattatlığı da vardır.

Şeyh Feyzî Hasan Efendi vefatına şu tarihi dedi:

Târîh-i Vefât-ı Hâşim Mehmed Efendi

Seyyid-i âlî-neseb Hâşim Muhammed Efendi / Kadre irüp azm-i Firdevs oldı lâyiha

Rûh-ı kudsiyle o şeb pervâz-ı ılliyyîn dip / Hâtıruma iki târîh oldı feyz-i sâniha

"Göçdi çün Hâşim Efendi anı Rabbü’l-âlemînm / Hem-civâr ide Habîb-i Ekreme el-fâtiha" (Çapan 2001: 720)

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmâil Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eş'âr. Ankara: AKM Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  Ankara: Bizim Büro Yay. 1191.

Mehmed Süreyyâ (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire. 623.

Müstakîm-zâde Süleymân Sa'de'd-dîn (1928) Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: İstanbul Devlet Matbaası. 721.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri.  5 C. İstanbul: Çağrı Yay. 437.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 22.07.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Kanlar dökikilür hançer-i ser-tîzün ucından

Âşıklar ölür gamze-i hûn-rîzün ucından

Ragbet mi olur gevher ile kand-ı nebâta

Cânâ ol leb-i lal-i şeker-rîzün ucından

Nârı hasede yanmadadır anber-sâza

Zülfündeki ol bûy-ı dil-âvîzün ucından

Kan yutmada gülzâr-ı reh-i aşkda Hâşim

Bülbül sıfat ol gonca-i nev-hîzün ucından

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 721.)

Taravet-bahşî-i gülzâr-ı hüsnün câvidân sanma

Ser-i kûyunda dâim cûyveş diller revân sanma

Ayag ile basarsan zûr-ı bâzû ser-nigûn eyler

Dilâ pîr-i mugânı cünbişinden nâ-tüvân sanma

Safâ vü zevk-i derd-i ışkdan dâim sürûd eyler

Çemende bülbülün âvâzesin zâr u figân sanma

O fettânun hemân tahrîk-i çeşm-i mestidür Hâşim

Gam u âşûba bâis gamze-i nâ-mihribân sanma

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.)(1999). İsmâil Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eş'âr. Ankara: AKM Yay. 531.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂKIM, İbrahim Râkım Efendid. 1680-81 - ö. 1749-50Doğum YeriGörüntüle
2HAYRETÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1614Doğum YeriGörüntüle
3Çiğdem Gündeşd. 05 Nisan 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4RÂKIM, İbrahim Râkım Efendid. 1680-81 - ö. 1749-50Doğum YılıGörüntüle
5HAYRETÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1614Doğum YılıGörüntüle
6Çiğdem Gündeşd. 05 Nisan 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7RÂKIM, İbrahim Râkım Efendid. 1680-81 - ö. 1749-50Ölüm YılıGörüntüle
8HAYRETÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1614Ölüm YılıGörüntüle
9Çiğdem Gündeşd. 05 Nisan 1965 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10RÂKIM, İbrahim Râkım Efendid. 1680-81 - ö. 1749-50MeslekGörüntüle
11HAYRETÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1614MeslekGörüntüle
12Çiğdem Gündeşd. 05 Nisan 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
13RÂKIM, İbrahim Râkım Efendid. 1680-81 - ö. 1749-50Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAYRETÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1614Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Çiğdem Gündeşd. 05 Nisan 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂKIM, İbrahim Râkım Efendid. 1680-81 - ö. 1749-50Madde AdıGörüntüle
17HAYRETÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1614Madde AdıGörüntüle
18Çiğdem Gündeşd. 05 Nisan 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle