Madde Detay

Hakkında sadece Sehî Tezkiresi’nde (Sehî 1325: 59) bilgi verilen Hassân, Sultân II. Murâd devri (1421-1451) şairlerindendir ve aynı dönemde vefat etmiştir. Şiirlerinin çoğunda “Şâh Murâd”ı övmesine bakılarak onun bu padişaha yakın olduğu tahmin edilmektedir. Hassân, Ömer bin Mezîd’in Mecmû’atü’n-Nezâ’ir’indeki bir kaside ve on beş gazeliyle bu mecmuada çok sayıda şiiri bulunan şairler arasındadır. Ayrıca onun, Eğridirli Hâcı Kemâl’in Câmi’u’n-Nezâ’ir’inde dokuz, Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde bir ve Pervâne Bey Mecmû’ası’nda iki şiiri mevcuttur. Sehî’nin bildirdiğine göre Hassân, kaside ve gazelin yanı sıra nesirle de ilgilenmiş, mektûb ve münşe’ât tarzında çalışmalar yapmıştır. Fakat kaynaklarda ona ait bir eser ismi zikredilmemiştir. Ömer b. Mezîd’in nazire mecmuasında çok sayıda şiirinin bulunması ve bunların devrin önemli şairlerince tanzir edilmesi Hassân’ın yazdıklarının beğenildiğini işaret etmektedir. Gerçekten de şiirleri, hem söyleyiş hem de buluş itibariyle padişah meclisine girecek kudrette ve orijinal denebilecek niteliktedir. Sehî Tezkiresi’nde gazel ve nazmdaki ustalığı ile şiir kuralları konusundaki maharetinin bilindiği, fasih ve beliğ bir şair olduğu da vurgulanmaktadır. Dolayısıyla Sehî’nin, onun şiirlerini daha derinlemesine ve diğer şairlerin manzumelerinin çoğu için kullandığı kalıplaşmış ibarelerin dışına çıkarak değerlendirmesi, Hassân’ın sanatındaki seviyesini ve gücünü belirten bir veri olarak kabul edilmelidir. Adının başka tezkirelerde yer almaması ise ya yeterince tanınamadığını ya da şöhretinin sonraki asırlara ulaşamadığını göstermektedir. 

Canpolat, Mustafa (hzl.) (1982). Ömer b. Mezîd, Mecmû’atü’n-Nezâ’ir. Ankara: TDK Yay.

Eğridirli Hâcı Kemâl. Câmi’u’n-Nezâ’ir. Bayezıd Kütüphanesi. No. 5782. vr. 62a, 176a, 183a…

Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 15.09.2013]. 

Köksal, M. Fatih (2004). “Hassân”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 411.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi. Bağdat. No. 406. vr. 338b, 541b.

Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). C. 4. “Hassân”. İstanbul: Dergâh Yay. 138.

Gazel

Gönül kim cân-ı şîrîn[in] vire yolına cânânun

Gözine zerrece gelmez revân-ı kalb-i cânânun

Kaçan sen cân-ı şîrînle dirîg idesin âb-ı çeşm

Hayâli hâbveş bir dem çün ola dûst mihmânun

Kemân kaşunla kirpüklerün okların gören dir kim

Gümânsuz cân u gönüller olısar kîş [ü] kurbanun

Ana kim cüst [u] cûy-ı cennet itdi râst-ı Tûbâ’nun

Misâlin arz eyledi senün serv-i hırâmânun

Göreli zülfüni çevgân gibi galtân hevâdârun

Gönüller tûbını buldı içinde_âşüfte meydânun

Halâvet âb tamdugı budur sadruna lutf ile

Başın aşaga kılmışsın bugün çâhın zenahdânun

Cihân-bahş u melek-çâker melik-dil şeh Murâd ol kim

Başına sâye mülk içre salar hurşîd-i tâbânun

Anunçün ol hasen-hulkun kemâli Mustafâ’dur kim

Sözine hüsn virmişdür şehün tahsîn[i] Hassân’un

İlâhî ömrin arturup vücûdın müstedâm itsün

Ki tâ ikbâl-i devletle süre kâmını devrânun

(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 15.09.2013]. 1497.)