HAZÂNÎ, Mustafa Hazânî Efendi

(d. ?/? - ö. 979/1571)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sofya’da doğdu. Asıl adı Mustafa’dır. Öğrenimini tamamladıktan sonra Kara Çelebi-zâde’ye İstanbul kadılığı esnasında kâtiplik yaptı. 959/1551-52 yılında İmam-zâde Efendi’den mülazım oldu. Önce 20 akçe ile İpek Medresesi’ne, ardından 25 akçe ile Gelibolu’da Balaban Paşa Medresesi’ne, 30 akçe ile Razgrad’da Maktul İbrahim Paşa Medresesi’ne ve en son 50 akçe ile Vardar Yenicesi’nde Evranos Gazi Medresesi’ne müderris oldu. 979/1571 yılında genç bir yaşta Vardar Yenicesi’nde vefat etti. Ölüm tarihini Kaf-zâde Fâizî 969/1561 olarak gösterir (Kaf-zâde Fâizî vr. 57b).

Hazânî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Ancak tezkirelerde ve çeşitli mecmualarda şaire ait şiirlere rastlanmaktadır.

Mehmed Süreyya, Hazânî’nin âlim bir kişi ve usta bir şair olduğunu belirtir (Akbayar 1998: 1169).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 4. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye 11. vr. 57b.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mecmû’a-i Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Muallim Cevdet Koleksiyonu 479. vr. 29a.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Nev’i-zâde Atâî, Hadâ’iku’l-Hakâ’ik Fî Tekmîleti’ş-Şakâ’ik. Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri. C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 3. İstanbul: Mihran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 14.04.2014
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Bakılmaz yüzine gözler kamaşur od düşer câna

Giyüp nârenciler germ olsa cânân âftâb-âsâ

Reg-i cism-i nizârum târ idüp kaddüm kemânına

Belâ bezminde nâle oldı kânûnum rebâb-âsa

Diner yaşum geh olur gâhî akar seyl-i âb-âsâ

Sebîl-i mâda dâ’ir iki gözlü âsyâb-âsâ

‘Akîke döndi çeşmüm aglamakdan yaş yirine kan

Bi-‘aynih seyl-i hûn üstinde şol rengîn habâb-âsâ

Hazânî dinmese bârân-ı eşküm tan mı nîsân-veş

Kesilmez dûd-ı âhum başum üstinden sehâb-âsâ

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay. 1525-26.)

Gazel

Gitdüm diyâr-ı ‘aşka nüh-çarh otagum oldı

Derbend-i deşt-i mihnet evvel konagum oldı

Cân u dili bişürdüm mihnet ocagı içre

Dîk-i mahabbet anda göynüklü dâgum oldı

Bin gelse düşmen-i gam birine yüz çevirmem

Çün tîg-ı âhum elde yalın yaragum oldı

Yakup vücûdı yap yap oda yakam gibi hep

Yine bu hânumândan muhkem ferâgum oldı

Bir âh idüp uyardum bu nüh-felek ocagını

Mihr ile meh Hazânî iki çerâgum oldı

(Mecmû’a-i Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Muallim Cevdet Koleksiyonu 479. vr. 29a.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CENÂNÎ, Cenânî Çelebid. ? - ö. 16. Yüzyıl şaDoğum YeriGörüntüle
2VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Doğum YeriGörüntüle
3FEYZÎd. ? - ö. 1688-9Doğum YeriGörüntüle
4CENÂNÎ, Cenânî Çelebid. ? - ö. 16. Yüzyıl şaDoğum YılıGörüntüle
5VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Doğum YılıGörüntüle
6FEYZÎd. ? - ö. 1688-9Doğum YılıGörüntüle
7CENÂNÎ, Cenânî Çelebid. ? - ö. 16. Yüzyıl şaÖlüm YılıGörüntüle
8VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Ölüm YılıGörüntüle
9FEYZÎd. ? - ö. 1688-9Ölüm YılıGörüntüle
10CENÂNÎ, Cenânî Çelebid. ? - ö. 16. Yüzyıl şaMeslekGörüntüle
11VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677MeslekGörüntüle
12FEYZÎd. ? - ö. 1688-9MeslekGörüntüle
13CENÂNÎ, Cenânî Çelebid. ? - ö. 16. Yüzyıl şaAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FEYZÎd. ? - ö. 1688-9Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CENÂNÎ, Cenânî Çelebid. ? - ö. 16. Yüzyıl şaMadde AdıGörüntüle
17VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Madde AdıGörüntüle
18FEYZÎd. ? - ö. 1688-9Madde AdıGörüntüle