Madde Detay
HUDAVENDÂ
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Yüzyılı Beli Değil / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kaynaklarda hayatı ve şairliği hakkında
herhangi bir bilgi bulunmayan şairlerden biri de Hudavendâ’dır. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum Eserler Bölümü 543
Numarada Kayıtlı Şiir Mecmuası’nda (Kufacı,
2016) bir şiirine tesadüf edilmektedir. Bu şiir divan şiiri
geleneğine uygun olarak yazılmıştır. Bundan dolayı Hudavendâ’yı divan şairleri
arasında kabul etmek gerekir. Hudavendâ, aşağıya alıntılanan şiirinde dünya ile
ilgili çeşitli kanaatlerini ifade etmiştir. Şiirin beşinci beytinde bu dünyanın
geçici olduğu ancak Hakk’ın yüzünün ebedî olduğu, yeryüzünde her canlının yok
olacağı (Rahman 55/26’da buyrulduğu üzere) belirtilir. Bu beyit dolayısıyla
Hudavendâ’yı Hurufîlik inancını benimsemiş bir şair olarak yorumlamak
mümkündür. Nitekim altıncı beyitteki “fazl” lafzını, Hurufîliği benimsemiş
şairlerin şiirlerinde sıkça yer verdiği Fazlullah-ı Hurufî olarak
değerlendirilebilir (Kufacı 2018: 571).
Kaynakça
Kufacı,
Osman (2016). Millet Kütüphanesi Ali Emiri
Manzum Eserler Bölümü 543 Numarada Kayıtlı Şiir Mecmuası (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. İstanbul:
İstanbul Üniversitesi.
Kufacı,
Osman (2018). “Millet Kütüphanesi Ali
Emiri Manzum 543 Numaralı Şiir Mecmuasındaki Kaynaklarda Adı Geçmeyen Şairler
Ve Şiirleri”. Bir Devr-i Kadîm Efendisi Prof. Dr. Tahir Üzgör’e
Armağan. Ankara: YayınEvi. 557-578.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN KUFACIYayın Tarihi: 02.08.2021Güncelleme Tarihi: 02.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bin
yıl olsa ´ömrün ey dil gûyiyâ bir ân-ımış
Bu cihândan ben murâd aldum
diyen yalan-ımış
Sanma
bu köhne ribâtı bâkî ey abdâl-ı Hak
İki
gün bu tekye içre her kişi mihmân-ımış
Bu
fenâ dünyâyı sanman zevk ü şevkün ma´deni
Menba´-ı
derd ü belâ cevr ü cefâya kân-ımış
El
çeken dehr-i denî-i dûn-perverden bugün
´Âkil
ü kâmil müdebbir zübde-i merdân-ımış
Bî-bekâdur
bu cihân aldanma fânî sûrete
Vech-i
Hak Bâkîdür ancak küllü şey’in fân-ımış
Bu
harâb-âbâdda ma´mûr olanlar fazl-ıla
Gözleri
giryân dili pür-gam ciger biryân-ımış
´İlm
ü ´irfân-ıla dil âyînesin pür-nûr iden
Mihr
ü meh gibi felekde[n] zâr u ser-gerdân-ımış
Künc-i
´uzletde olanlar fârig ü âsûde-hâl
Sümme
vallâh ol iki ´âlemlere sultân-ımış
Cübbe
vü destâr-ıla sahn-ı fenâda ders idüp
Ben
fülânam diyenün fikri kurı gavgâ-y-ımış
İ´timâd
idüp diyenler şark u garbun şâhıyam
Rây u tedbîri Hudâvendâ anun
noksân-ımış
(Kufacı, Osman (2016). Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum Eserler Bölümü 543 Numarada Kayıtlı Şiir Mecmuası (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 655-656, Kufacı, Osman (2018). “Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 543 Numaralı Şiir Mecmuasındaki Kaynaklarda Adı Geçmeyen Şairler Ve Şiirleri”. Bir Devr-i Kadîm Efendisi Prof. Dr. Tahir Üzgör’e Armağan. Ankara: YayınEvi. 571-572).
Yayın Tarihi: 02.08.2021Güncelleme Tarihi: 02.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bin
yıl olsa ´ömrün ey dil gûyiyâ bir ân-ımış
Bu cihândan ben murâd aldum
diyen yalan-ımış
Sanma
bu köhne ribâtı bâkî ey abdâl-ı Hak
İki
gün bu tekye içre her kişi mihmân-ımış
Bu
fenâ dünyâyı sanman zevk ü şevkün ma´deni
Menba´-ı
derd ü belâ cevr ü cefâya kân-ımış
El
çeken dehr-i denî-i dûn-perverden bugün
´Âkil
ü kâmil müdebbir zübde-i merdân-ımış
Bî-bekâdur
bu cihân aldanma fânî sûrete
Vech-i
Hak Bâkîdür ancak küllü şey’in fân-ımış
Bu
harâb-âbâdda ma´mûr olanlar fazl-ıla
Gözleri
giryân dili pür-gam ciger biryân-ımış
´İlm
ü ´irfân-ıla dil âyînesin pür-nûr iden
Mihr
ü meh gibi felekde[n] zâr u ser-gerdân-ımış
Künc-i
´uzletde olanlar fârig ü âsûde-hâl
Sümme
vallâh ol iki ´âlemlere sultân-ımış
Cübbe
vü destâr-ıla sahn-ı fenâda ders idüp
Ben
fülânam diyenün fikri kurı gavgâ-y-ımış
İ´timâd
idüp diyenler şark u garbun şâhıyam
Rây u tedbîri Hudâvendâ anun
noksân-ımış
(Kufacı, Osman (2016). Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum Eserler Bölümü 543 Numarada Kayıtlı Şiir Mecmuası (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 655-656, Kufacı, Osman (2018). “Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 543 Numaralı Şiir Mecmuasındaki Kaynaklarda Adı Geçmeyen Şairler Ve Şiirleri”. Bir Devr-i Kadîm Efendisi Prof. Dr. Tahir Üzgör’e Armağan. Ankara: YayınEvi. 571-572).
Güncelleme Tarihi: 02.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bin
yıl olsa ´ömrün ey dil gûyiyâ bir ân-ımış
Bu cihândan ben murâd aldum
diyen yalan-ımış
Sanma
bu köhne ribâtı bâkî ey abdâl-ı Hak
İki
gün bu tekye içre her kişi mihmân-ımış
Bu
fenâ dünyâyı sanman zevk ü şevkün ma´deni
Menba´-ı
derd ü belâ cevr ü cefâya kân-ımış
El
çeken dehr-i denî-i dûn-perverden bugün
´Âkil
ü kâmil müdebbir zübde-i merdân-ımış
Bî-bekâdur
bu cihân aldanma fânî sûrete
Vech-i
Hak Bâkîdür ancak küllü şey’in fân-ımış
Bu
harâb-âbâdda ma´mûr olanlar fazl-ıla
Gözleri
giryân dili pür-gam ciger biryân-ımış
´İlm
ü ´irfân-ıla dil âyînesin pür-nûr iden
Mihr
ü meh gibi felekde[n] zâr u ser-gerdân-ımış
Künc-i
´uzletde olanlar fârig ü âsûde-hâl
Sümme
vallâh ol iki ´âlemlere sultân-ımış
Cübbe
vü destâr-ıla sahn-ı fenâda ders idüp
Ben
fülânam diyenün fikri kurı gavgâ-y-ımış
İ´timâd
idüp diyenler şark u garbun şâhıyam
Rây u tedbîri Hudâvendâ anun
noksân-ımış
(Kufacı, Osman (2016). Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum Eserler Bölümü 543 Numarada Kayıtlı Şiir Mecmuası (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 655-656, Kufacı, Osman (2018). “Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 543 Numaralı Şiir Mecmuasındaki Kaynaklarda Adı Geçmeyen Şairler Ve Şiirleri”. Bir Devr-i Kadîm Efendisi Prof. Dr. Tahir Üzgör’e Armağan. Ankara: YayınEvi. 571-572).
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bin
yıl olsa ´ömrün ey dil gûyiyâ bir ân-ımış
Bu cihândan ben murâd aldum
diyen yalan-ımış
Sanma
bu köhne ribâtı bâkî ey abdâl-ı Hak
İki
gün bu tekye içre her kişi mihmân-ımış
Bu
fenâ dünyâyı sanman zevk ü şevkün ma´deni
Menba´-ı
derd ü belâ cevr ü cefâya kân-ımış
El
çeken dehr-i denî-i dûn-perverden bugün
´Âkil
ü kâmil müdebbir zübde-i merdân-ımış
Bî-bekâdur
bu cihân aldanma fânî sûrete
Vech-i
Hak Bâkîdür ancak küllü şey’in fân-ımış
Bu
harâb-âbâdda ma´mûr olanlar fazl-ıla
Gözleri
giryân dili pür-gam ciger biryân-ımış
´İlm
ü ´irfân-ıla dil âyînesin pür-nûr iden
Mihr
ü meh gibi felekde[n] zâr u ser-gerdân-ımış
Künc-i
´uzletde olanlar fârig ü âsûde-hâl
Sümme
vallâh ol iki ´âlemlere sultân-ımış
Cübbe
vü destâr-ıla sahn-ı fenâda ders idüp
Ben
fülânam diyenün fikri kurı gavgâ-y-ımış
İ´timâd
idüp diyenler şark u garbun şâhıyam
Rây u tedbîri Hudâvendâ anun noksân-ımış