Madde Detay

Asıl adı İbrahim Hakkı olup şiirlerinde İbrahim mahlasını kullanmıştır. Fahri Bilge derlemeleri sayesinde haberdar olunan âşık, Kayseri’nin Konukboğan Mahallesi’ndendir. Kayseri’nin Miraboğulları ailesine mensuptur (Çapraz 2008: 315). Hayatı hakkında daha fazla bilgi bulunmamaktadır. Ermeni bir komşusu için söylemiş olduğu koşmadan hareketle kendisinin henüz Ermeniler ile birlikte bulunulan 19. yüzyılda yaşadığı söylenebilir. İbrahim, Kırşehir’de vergi memurluğunda bulunmuştur (Çapraz 2008: 294). Kayseri’de vefat etmiştir (Çapraz 2008: 315). Ölüm tarihi bilinmemektedir.

Fahri Bilge’ye ait defterde İbrahim’e ait on koşma ve dört destan bulunmaktadır (Çapraz 2008: 315-323). Şiirlerinde kullandığı dil ve üsluba bakıldığında az çok medrese tahsili gördüğü anlaşılan İbrahim’in âşıklık geleneğinin icaplarından hangilerine sahip olduğu bilinmemektedir. Fakat kendisinin bu tarza bağlı olarak sanatını icra ettiği düşünülebilir. Şiirlerinde Arapça ve Farsça kelimeleri sık ve yerinde kullanan âşıkta yöresel söyleyişlerle de karşılaşılır. Olaylara hakikat perdesi ardından bakan İbrahim’in şiirlerinde oldukça gerçekçi bir ifade şekli vardır. Koşmalarında genellikle günlük yaşamına bağlı gerçekleri dile getiren âşığın şiirlerinde hiciv ön plandadır. Bu anlayışla Fahri Bilge defterinde kendisiyle aynı mahallede oturan Ermeni komşusu, oğlunun kayınpederi ve kız kardeşi için muhtelif vesilelerle söylenmiş koşmaları bulunmaktadır (Çapraz 2008: 318-319, 321-322). Dinî içeriğe sahip olan diğer koşmalarındaysa, insanlara birtakım öğütler verilmektedir. Ona ait olan destanlardan ikisinde Allah’ın varlığı, birliği, yüceliği ve kudreti konu edilmiştir. "Kayseri Destanı" başlığı taşıyan destanında Kayseri’nin övgüsü ele alınırken; diğer destanında Erciyes’in eteğinde bulunan Karacaviran/Karacaören adı verilen bağlık, bahçelik bir mevkiin tasviri yapılmıştır. Destanlarında anlatım tutumu bakımından bilgilendirmeye yönelik işleyiş tarzının ön planda olduğu görülmektedir.

Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay.

Kayseri Destanı 

Âb u havâsını hûb kıldı Hudâ

Söylenir şöhret ü şânı Kayseri

Kırklar nazargâhı gâzî şühedâ

Menbâ’-ı evliyâ kânı Kayseri

Feyz-i enbiyâdan olurlar fahhâl

Pençe-i Hayder’dir a’dâya kattâl

Sülâle-i resûl Şehîd-i Battâl

Gâzîlerin pehlivânı Kayseri

İmâmı emîri sultânı mevcûd

Silsile-i şehîd bürhânı mevcûd

Çok pîrler erenler her yanı mevcûd

Gizli gizli var sultânı Kayseri

Her seher açılır hâcet kapısı

Hikmet-i Hudâ’nın kudret yapısı

Bâb-ı rızâ için bekler hepisi

Asiyâ’nın âbidânı Kayseri

Burc-ı evliyâdır derûn-ı hisâr

Hesâbı bilinmez gâzî şehîd var

Din bâbında zâhir olur Zülfekâr

Hak yolunda döken kanı Kayseri

Zükûr ü inâsı tanır harâmı

Ehl-i Kur’ân olur cümle imâmı

Ulemâsı misl-i kudret hümâmı

Fenn ü ilmin kahramanı Kayseri

Çok nimetin yedim helâl et vatan

Yevmü’l-kıyâm çeşmin görmesin giryân

Cümlemiz belâdan saklamış Sübhân

Gönüllerin şem’a-dânı Kayseri

İbrahim eyliyor dîdâr davasın

Hidâyet bâbının tuttu halkasın

Boyun büker bekler Hakk’ın rızasın

Hamd Yezdân’a eyler fânî Kayseri

Çapraz, Erhan (2008). Fahri Bilge Defterleri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Laçin Yay. 317.