Madde Detay

Adı İbrâhîm’dir. Yalvaç’ın Hisarardı köyünde doğdu. İbrâhîm Yalvacî sanıyla tanındı. Babasının adı Muhammed’dir. Karaağaçlı Rüşdî Ahmed Efendi ile zamanın birçok değerli bilginlerinden öğrenim gördü. Harem-i Şerîf’te bazı yapıların onarımına memur edildi. 1293/1876 yılında vefat etti. Köyünde yaptırmış olduğu medrese ve caminin bahçesine defnedildi.

Eserleri şunlardır:

1. Risâle-i Ahbârû Billezî.

2. Usûlü’l-Müşâvere fî Emvâci’l-Muhâvere.

3. Garâ’ib-i İ’lâl ve’l-İştikâk maa Şerh-i Emsile: İstanbul’da 1262/1846 yılında basılmış Arapça gramer kitabıdır.

4. Hâşiye-i Dîbâce-i Dürrü’n-Nâcî: Esîrüddin Mufaddal b. Ömer Ebherî’nin Dürrü’n-Nâcî isimli eserine yazılmış hâşiyedir. 1283/1866 yılında İstanbul’da basılmıştır. Eserin 1 ve 7. sayfaları arasında İbrâhîm Yalvacî’nin hâşiyesi bulunmaktadır.

5. Mecmû’atü’l-Kübrâ mine’l-Kasâ’idi’l-Fuhrâ: Eserde, Busîrî’nin meşhur Kasîde-i Bürde’sinin metni ve tercümesi bulunduğu gibi, yine İbrâhîm Yalvacî’ye ait olduğu anlaşılan Arapça kasideler de yer almaktadır. Arapça kasidelerin arasında şaire ait Türkçe beyitlere de rastlanmaktadır. Osmanlı Müellifleri’nde İbrâhîm Yalvacî’nin eserleri arasında sayılan Hâşiye-i Kasîde-i Bürde, bu eserin mündericatındadır. Eser, farklı tarihlerde birkaç defa İstanbul’da basılmıştır.

Kaynaklarda üstün hatiplik yeteneğinden ve şiir kabiliyetinden övgüyle bahsedilmektedir (Tatcı vd. 2000: 244; Kıyıcı yty: 48).

İbrâhîm b. Muhammed el-Yalvacî (1315). Mecmû’atü’l-Kübrâ mine’l-Kasâ’idi’l-Fuhrâ. İstanbul: Şirket-i Sahafiyye-i Osmâniyye Matbaası.

Kıyıcı, Mahmut (yty.). Ispartalı ve Ispartaya Hizmet Etmiş Büyük Adamlar. Isparta : GÖLTAŞ Kültür Yay.

Tatcı, Mustafa, C. Kurnaz (hzl.) (2000). Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri. C. II. Ankara: Bizim Büro Basımevi.

“Kasîde-i Bürde” Tercümesinden

Zikr ettiginden midir yârân-ı zî-Selem’i

Mezc eyledin dîdeden ceri eden âba demi

Yâ yel mi esdi sana cânib-i Kâzıme’den

Yâ gecede berk urup nûrlandırır İdam’ı

Gözlerine n’oldı ki vazgeç desen yaş döker

Ayıl desen gönülde artar gamı elemi

Âşık sanır mı bunu kim aşkı nihân ola

Şâhid iken çeşm-i ter hem kalb-i muztarımı

Aşk olmasa göz yaşın atlâla dökmez idin

Bî-h’âb olup anmaz idin Bân ile Alem’i

(İbrâhîm b. Muhammed el-Yalvacî (1315). Mecmû’atü’l-Kübrâ mine’l-Kasâ’idi’l-Fuhrâ. İstanbul: Şirket-i Sahafiyye-i Osmâniyye Matbaası. 18.)