Madde Detay
KAPTANÎ, Mehmet Köse
(d. 1952 / ö. -)
şoför
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmet Köse olan âşık, şiirlerinde Kaptanî mahlasını kullanır. 1952'de Sivas'ın Çayboyu (Pirkinik) mahallesinde dünyaya gelmiştir. Babası İsmet Bey, annesi Zülbiye Hanım'dır. Bağlı bulunduğu sülale Gülşeoğulları olarak da bilinir. Dedesi Dursun Köse zamanında Sivas'ın Doğanşar ilçesinden Çayboyu'na göçmüşlerdir. Dört kardeşin en büyüğü olan âşık, İlkokulu Çayboyu İlkokulu'nda, Ortaokulu Sivas Atatürk Ortaokulu'nda, liseyi ise Sivas Endüstri Meslek Lisesi Metal İşleri Bölümü'nde tamamlar. Bir süre Sivas-Erzurum arasında gazete dağıtıcılığı yapar. On sekiz yaşındayken beşik kertmesi amcasının kızı Emine Hanım ile dünya evine girer. Bu evlilikten üç kız iki erkek olmak üzere beş çocuğu dünyaya gelir. 1995'te SSK'dan emekli olan Mehmet Köse, hâlen Sivas'ta otobüs şoförlüğü yaparak geçimini sürdürmektedir (Kaya 2009: 413; Yıldız 2003: 574).
Mehmet Köse, halk şiirine ve saza küçük yaşlardan itibaren ilgi duyar, ancak ailesinin saza ve türkülere karşı olduğu için gençlik yıllarına kadar içindeki istek biraz körelir. Ne var ki delikanlılık çağlarında içindeki sanatçı ruh, tekrar canlanır. Bunda iki hususun önemli olduğu söylenebilir. Birincisi, Sivas-Erzurum arası gazete dağıtıcılığı yaptığı yıllarda Erzurum âşık kahvehanelerinde gördüğü âşıklardan etkilenmesidir. İkincisi ise Sivas'ın önemli şairlerinden Erdem Can ile tanışmasıdır. Ondan şiir söylemenin inceliklerini öğrenir. Bu bağlamda Erdem Can, âşığın ustasıdır. Kaptanî mahlasını da Erdem Can ona vermiştir. Sazı ustalık mesabesinde çalan Kaptanî'nin irticali de vardır. Geleneğin bilhassa atışma ve deyişme dallarında oldukça mahirdir. Bu bağlamda pek çok âşıklık geleneği unsurunu haizdir. Sivas'ın bir diğer âşığı Eserî ile çok yakın arkadaştır. Bugüne kadar çok sayıda etkinlik, organizasyon ve konsere katılmıştır. Üç yüze yakın şiiri olan Kaptanî ile ilgili Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nde Nuray Bütün tarafından bir lisans tezi (Bütün 1997) hazırlanmıştır (Kaya 2009: 413; Yıldız 2003: 574).
Kaynakça
Bütün, Nuray (1997). Ȃşık Kaptanî. Bitirme Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri. C. IV. Sivas: Önder Matbaacılık.
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şâirler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Vakfı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARANYayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ABDULGAFUR, Abdulgafur Kılıç | d. 1926 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KADİR BABA, Kadir Kartal | d. 1932 - ö. 25.05.2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ELİF EDNA/ELİF ANA, Elif Türkyılmaz | d. ? - ö. 1940? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Yavuz Bildik | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | FATMA HASGÜL | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Selma Ağabeyoğlu | d. 1952 - ö. 18 Aralık 2009 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HASAN, Hasan Karabaş | d. 1958 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | ADİL, Adil Özsoy | d. 1938 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | OSMAN AKTAŞ | d. 1942 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocak | d. 1847 - ö. 1942 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ZAMANOĞLU, Alaettin Zaman | d. 1950 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | HIDIR BEKTAŞ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ALİ KERİMÎ, Ali Garaağaçlı | d. 1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | BEHÇET MAHİR | d. 1919 - ö. 22.06.1988 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ŞEKİP, Şekip Şahadoğru | d. 1932 - ö. 01.12.1995 | Madde Adı | Görüntüle |