KAPTANÎ, Mehmet Köse

(d. 1952 / ö. -)
şoför
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmet Köse olan âşık, şiirlerinde Kaptanî mahlasını kullanır. 1952'de Sivas'ın Çayboyu (Pirkinik) mahallesinde dünyaya gelmiştir. Babası İsmet Bey, annesi Zülbiye Hanım'dır. Bağlı bulunduğu sülale Gülşeoğulları olarak da bilinir. Dedesi Dursun Köse zamanında Sivas'ın Doğanşar ilçesinden Çayboyu'na göçmüşlerdir. Dört kardeşin en büyüğü olan âşık, İlkokulu Çayboyu İlkokulu'nda, Ortaokulu Sivas Atatürk Ortaokulu'nda, liseyi ise Sivas Endüstri Meslek Lisesi Metal İşleri Bölümü'nde tamamlar. Bir süre Sivas-Erzurum arasında gazete dağıtıcılığı yapar. On sekiz yaşındayken beşik kertmesi amcasının kızı Emine Hanım ile dünya evine girer. Bu evlilikten üç kız iki erkek olmak üzere beş çocuğu dünyaya gelir. 1995'te SSK'dan emekli olan Mehmet Köse, hâlen Sivas'ta otobüs şoförlüğü yaparak geçimini sürdürmektedir (Kaya 2009: 413; Yıldız 2003: 574).

Mehmet Köse, halk şiirine ve saza küçük yaşlardan itibaren ilgi duyar, ancak ailesinin saza ve türkülere karşı olduğu için gençlik yıllarına kadar içindeki istek biraz körelir. Ne var ki delikanlılık çağlarında içindeki sanatçı ruh, tekrar canlanır. Bunda iki hususun önemli olduğu söylenebilir. Birincisi, Sivas-Erzurum arası gazete dağıtıcılığı yaptığı yıllarda Erzurum âşık kahvehanelerinde gördüğü âşıklardan etkilenmesidir. İkincisi ise Sivas'ın önemli şairlerinden Erdem Can ile tanışmasıdır. Ondan şiir söylemenin inceliklerini öğrenir. Bu bağlamda Erdem Can, âşığın ustasıdır. Kaptanî mahlasını da Erdem Can ona vermiştir. Sazı ustalık mesabesinde çalan Kaptanî'nin irticali de vardır. Geleneğin bilhassa atışma ve deyişme dallarında oldukça mahirdir. Bu bağlamda pek çok âşıklık geleneği unsurunu haizdir. Sivas'ın bir diğer âşığı Eserî ile çok yakın arkadaştır. Bugüne kadar çok sayıda etkinlik, organizasyon ve konsere katılmıştır. Üç yüze yakın şiiri olan Kaptanî ile ilgili Gaziosmanpaşa Üniversitesi'nde Nuray Bütün tarafından bir lisans tezi (Bütün 1997) hazırlanmıştır (Kaya 2009: 413; Yıldız 2003: 574).

Kaynakça

Bütün, Nuray (1997). Ȃşık Kaptanî. Bitirme Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri. C. IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şâirler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Vakfı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARAN
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İSMAİL, İsmail Yılmazd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DERDİMEND, Fatma Oflazd. 1895 - ö. 09.11.1980Doğum YeriGörüntüle
3MİM ALİ, Mehmet Ali Taştand. 1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEVKİ DİNÇALd. 03.05.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Ali Erkan Kavaklıd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Küçükd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NİZAM, Nizam Utlud. 1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
8MEHMET İLBARSd. 1926 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ŞAŞKIN VELİ, Veli Namlıd. 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
10İBRAHİM DURUd. 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11CAN ALİ, Ali Narind. 01.02.1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MAKBERÎ, Ahmet Akkoyund. 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KUL MURTAZA/KUL ŞİRİNİ, Murtaza Şirind. 10.10.1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ALİ RIZA/KOCA KARTAL, Ali Rıza Ezgid. 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Madde AdıGörüntüle