Madde Detay
Özcan Karabulut
(d. 01 Ocak 1958 / ö. -)
Öykücü, Roman Yazarı, Editör, Yayın Yönetmeni, Uzman
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Adana’da Fikriye ve Salih Karabulut çiftinin erkek çocuğu olarak dünyaya geldi. İlk ve ortaöğrenimini Adana’da tamamladı. 1978’de Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde başladığı yükseköğrenimini aynı yıl geçiş yaptığı Orta Doğu Teknik Üniversitesi İstatistik Bölümü’nde 1982’de bitirdi. 1979-82 yılları arasında ODTÜ Edebiyat Kulübü’nün başkanlığını yaptı. 1988’de Türk-İş’te ‘Araştırma Uzmanı’ olarak çalışmaya başladı. 1993’ten itibaren aynı konfederasyonda Çalışan Çocuklar Bürosu Müdürü oldu. 1992’de arkadaşlarıyla birlikte kurduğu ‘Edebiyatçılar Derneği’nin 2001-2003 yılları arasında başkanlığını yaptı (Işık 2007: 1971-1972; TBEA 2010: 578).
Türkiye Yazarlar Sendikası, Türkiye PEN Merkezi ve Edebiyatçılar Derneği üyesi olan Karabulut, 2009-2011 yılları arasında Türkiye PEN Merkezi 2. Başkanlığı görevinde bulundu. “Ankara Öykü Günleri” ile “14 Şubat Dünya Öykü Günü”nün fikir babası ve başlatıcısı oldu.
Türk öykücülüğüne hizmetlerinden dolayı Bursa Yazın ve Sanat Derneği (BUYAZ) tarafından 2009 yılında Onur Ödülü verildi. Adnan Özer’le birlikte 1996’da Düşler Öyküler dergisini çıkardı. 2005’te yayın hayatına başlayan İmge Öyküler dergisinin kurucuları arasında yer aldı ve editörlüğünü üstlendi. Şubat 2012’de çıkmaya başlayan Dünyanın Öyküsü dergisinin genel yayın yönetmenliğini yaptı.
2013-2016 yıllarında faaliyet gösteren Uluslararası Ankara Öykü Günleri Derneği’nin başkanlığını yaptı. 2014-2017 yılları arasında 14 Şubat Dünyanın Öyküsü dergisini çıkarttı. Şimdilerde Ankara’da öykü çalışmalarına devam eden Karabulut, evli ve bir çocuk babasıdır.
Özcan Karabulut, üniversite yıllarında edebiyata ve yazmaya ilgi duydu ve tür olarak öyküye ayrı bir ilgi gösterdi. İyi bir okur olan yazarın gençlik yılları, yaşadığı mekânlar ve arkadaş çevresi sanatçı kişiliğini biçimlendirdi. İlk öyküsü “Gecedeki Sevgili” 1981’de Sesimiz dergisinde çıktı. Daha sonra öykü ve yazıları Yazıt, Milliyet Sanat, Varlık, Adam Öykü, Düşler Öyküler, İmge Öyküler, Dünyanın Öyküsü gibi dergilerde yayımlandı. Karabulut, özellikle öykü dergiciliği fikriyle Türk öykücülüğüne büyük bir alan açtı ve 1990’ların ikinci yarısında başlayan ve zamanla yerleşen öykü dergilerinin yayımlanma sürecinin önemli mimarlarından oldu (Işık 2007: 1972; TBEA 2010: 578).
Karabulut’un ilk öykü kitabı Karşı Öyküler 1984’te yayımlandı ve bu kitabıyla 1984 Akademi Kitabevi mansiyon ödülünü aldı. Karabulut, ilk kitabındaki öykülerinde kendi kuşağından, insanların yaşantısından izler sürerek dünyayı değiştiremeyen ama kendileri değişen, her biri bir yerlere savrulan insanların yaşamlarını anlattı. İkinci öykü kitabı Hüzünle Bazı Günler 1990’da yayımlandı. Bu kitabında yazar, yeni öykülerle birlikte ilk kitabında yer alan ve dil kusurlarından arındırdığı çoğu öyküsünün yeninden düzenlenmiş hâline yer verdi (TBEA 2010: 578; Aral 2005: 63). Üçüncü öykü kitabı Baştan Sona Yalnızlık ise 1997’de okurlarıyla buluştu. Yazar bu öykü kitabıyla 1998 Orhan Kemal Öykü Yarışması’nda ikincilik ve 1998 Sabahattin Ali Öykü Ödülü’nde başarı ödülünü kazandı. Yalnızlık temasıyla örülen ve şiirselliğin öne çıktığı öykülerde Karabulut’un öykücülüğündeki genişlemenin, dil ustalığının izleri görüldü (Işık 2007: 1972; Aral 2005: 64-65). Bu kitabı anı ve günceyle iç içe geçen ve şiir tadındaki öykülerden oluşan 1998 tarihli Belki de Kaybeden Zaman takip etti. Yazar, bu kitabıyla 1998 Kültür Bakanlığı Cumhuriyet Ödülleri’nde başarı ödülünü aldı. Beşinci öykü kitabı Aşkın Halleri 2000’de basıldı. Kitaptaki öykülerde yönünü daha çok aşka çeviren yazar, bilgece bir edayla insanlık hâllerini öyküleştirdi (Aral 2005: 66). Yazarın yayımlanmış son öykü kitabı olan Muhteşem Tutkularımızın Bir Sonraki Saati ise 2016’da okurlarıyla buluştu. Son kitabında yazar aşk ile hayatı, bireysellikle toplumsallığı bir yerde kesiştirerek kentli insanın çıkmazda oluşunu anlattı.
Öykü kitaplarıyla birçok başarıya imza atan Karabulut, kitap haline getirilmemiş öyküleriyle de ödüller aldı. “Karşılaşma” öyküsüyle 1992 Abdi İpekçi Hikâye Yarışması’nda mansiyon, “Yalnızlıktan Yalnızlığa Fısıldanan Sözcükler”le 1994 Ömer Seyfettin Hikâye Yarışması’nda özel ödül ve “Yüzünde Hep O İnce Gülüşünle” 1996 Orhan Murat Arıburnu Film Öyküsü Ödülü’nde birincilik ödülünü kazandı (Işık 2007: 1972). Diğer taraftan Karabulut’un bazı öyküleri Arapça, İspanyolca ve Bulgarca gibi dillere çevrildi ve Aşkın Halleri kitabı da Makedoncaya tercüme edildi.
Karabulut’un roman türündeki tek eseri Amida, Eğer Sana Gelemezsem ise 2008’de yayımlandı. Bu romanıyla 2009 Yunus Nadi Roman Ödülü’nü kazandı. Öykülerinde olduğu gibi romanında da aşk sınırda, uçurumun kıyısında bir yerlerde yaşanmakta olup yazar, aşkla birlikte yalnızlık, ölüm, şiddet ve çocuk işçilerin hayatlarını içine alan bir tema örgüsü içinde romanını kurguladı (Yılmaz 2018). Yazarın öykü ve roman dışında edebiyat sahasında yayına hazırladığı söyleşi türündeki Her Pazartesi/Edebiyat Konuşmaları 1996’da, farklı yazarlara ait öykü derlemelerini içeren Öykünün Penceresinden/Ankara Öykü Günleri de 1998’de neşredildi. Yazarın bu eserler dışında mesleği gereği çalışma hayatının ve çocuk işçilerin şartlarını konu edinen üç tane araştırma/inceleme kitabı çıktı.
Yazma edimini ‘var olmak’la özdeşleştiren ve ‘iç gerekliliğe cevap verme adına öyküler yazdığını belirten Karabulut, yazarak kendini, insanı, dünyayı ve hayatı anlamaya çalıştı. Öykü yazarken diğer yazınsal türler arasında da dolaştı. Günce, anı, deneme, deneme, oyun ve en çok da şiirin izleri görüldü öykülerinde. Yazar, öykü yazmayı, kendi sesini bulma yönünde bir arayış olarak gördü. Ona göre öykü yazmak, hayatın akışına rağmen imkânsızı isteyebilmek gibi bir şeydi. Edebiyatın sessizlik ve yavaşlık içinde üretilebileceğine inandı (Yılmaz 2018). Karabulut ağırlıklı olarak siyasal/toplumsal olayların bireydeki duygusal yansımalarını öyküleştirdi. Devrimci gençlerden cumartesi annelerine, eski tüfeklerden dünyadaki devrimci sosyalist mücadelelere uzanan meseleleri ele aldı. Eserlerinde âdeta yaşadığı çağın tanıklığını yapan yazar aşk, dostluk, dayanışma, cinsellik, yalnızlık, içe dönüş, yüzleşme, sevgi, değişim, tutkulu ilişkiler, kent yaşamı, geçmişe özlem, devrimci mücadele, siyaset, ideoloji, çocuk işçilerin durumu, toplumsal olaylar, hayal kırıklıkları, yitir(il)mişlik, iletişimsizlik, kadın, hüzün, ayrılık, sosyal aksaklıklar gibi çerçevesi oldukça geniş konu ve temaları işledi (Tosun 2005: 67-68).
Karabulut’un edebî ürünlerine dil ve anlatım açısından bakıldığında ise duru, sakin bir dil; lirik, içten, şiirsel ve imgesel bir anlatım göze çarpar. Deneme tadında naif denebilecek öyküler kaleme alan yazar, metinlerinde biçimi ön plana çıkardı ve özellikle dil konusunda hassasiyet gösterdi. Son kitabındaki öyküleriyle kusursuz ve daha derinlikli bir anlatıma yöneldi. Bunun yanında çağrışımlı anlatımın yanında zaman zaman görüntüye yakın, hareketli ve sinematografik bir anlatıma başvurdu. Karabulut, öykü dergiciliğinin Türkiye’ye tanıtan ve bu hususta kendisine yol gösteren Salim Şengil’den etkilendi. Öykü anlayışı bakımından ise Vüsat O. Bener ve daha çok kendi kuşağının devrimci yazarların üzerinde tesiri görüldü (Karabulut 2005: 4-5).
Kaynakça
Aral, İnci (2005). “Zamanın Çekim Alanında”. İmge Öyküler. 5: 62-66
Işık, İhsan (2007). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Cilt V, Ankara: Elvan Yay. 1971-1972.
Karabulut, Özcan (2005). “Yeni”ler, “Genç”ler ve Yitirdiğimiz Ustalar”. İmge Öyküler. 4: 4- 5
Komisyon (2010). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). Cilt II. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 578.
Lekesiz, Ömer (2006). Kuramdan Yoruma Öykü Yazıları. İstanbul: Selis Kitaplar.
Tosun, Necip (2005). “Seksen Sonrası Türk Öyküsünde Yüzleşme, Yalnızlık, İçe Dönüş...”. Hece Öykü. 9: 59-68.,
Yılmaz, Derya D. (2018). “Özcan Karabulut’la Öyküde Akan Zaman Kalan Zaman”. Edebiyat Nöbeti. 16.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. YAŞAR ŞİMŞEKYayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 11.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Karşı Öyküler | Pür Yayınları / Ankara | 1984 | Hikâye |
Hüzünle Bazı Günler | Yazıt Yayınları / Ankara | 1990 | Hikâye |
Türkiye’de ve Dünya’da Çalışan Çocuklar Sorununa Genel Bakış | Türk-İş Yayınları / Ankara | 1994 | Araştırma |
Her Pazartesi Edebiyat Konuşmaları | Ekin Yayınları / Ankara | 1996 | Derleme |
Türkiye’de Çalışan Çocuklar | Friedrich Ebert Vakfı Yayınları / İstanbul | 1996 | Araştırma |
Baştan Sona Yalnızlık | Telos Yayınları / İstanbul | 1997 | Hikâye |
Belki de Kaybeden Zaman | Can Yayınları / İstanbul | 1998 | Hikâye |
Çocuk İşçiliğine Karşı Sendikal Mücadele | Türk-İş Yayınları / Ankara | 1998 | İnceleme |
Öykünün Penceresinden -Ankara Öykü Günleri- | Era Yayınları / İstanbul | 1998 | Derleme |
Aşkın Halleri | Can Yayınları / İstanbul | 2000 | Hikâye |
Amida, Eğer Sana Gelemezsem | Can Yayınları / İstanbul | 2008 | Roman |
Muhteşem Tutkularımızın Bir Sonraki Saati | Can Yayınları / İstanbul | 2016 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | CEYHANÎ, Durmuş Ali Sayıcı | d. 13.01.1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Yılmaz Güney | d. 01 Nisan 1937 - ö. 09 Eylül 1984 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÖZCANDAN, Adnan Özcandan | d. 1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Serpil Gülgûn | d. 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Hatice Dökmen | d. 27 Ağustos 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Aytekin Karaçoban | d. 23 Ağustos 1958 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Gül Abus Semerci | d. 01 Aralık 1968 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Orhan Kâmil Kahyaoğlu | d. 11 Ocak 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | MAZHAR, Ahmed | d. ? - ö. 19. yy. | Meslek | Görüntüle |
10 | Cenk Çalışır | d. 1967 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | İsmet Bozdağ | d. 13 Mart 1916 - ö. 8 Mart 2013 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | İdris Köylü | d. 01 Ocak 1958 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | İRFAN KARABULUT | d. ? - ö. 1997 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | YUSUF ÖZCAN | d. 1911 - ö. 1984 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | GULAMÎ, Nuri Özcan | d. 1925 - ö. 1983 | Madde Adı | Görüntüle |