Madde Detay
KÂTİBÎ, Osman
(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hayatı hakkında ayrıntılı bilgilere sahip olmadığımız Kâtibî'nin ismi Evliya Çelebi'nin Seyahatname adlı eserinde geçmektedir bu nedenle de 17. yüzyılda yaşadığı tahmin edilmektedir. Bir şiirinde geçen "Halin nedir desen Kâtip Osmana" dizesinden şairin asıl adının Osman olduğu anlaşılmaktadır (Arısoy 1995:167). Bir ara koyun tüccarlığı da yapan Kâtibî'nin paşa ve beylerin yanında kâtiplik yaptığı da Evliya Çelebi tarafından aktarılmıştır (Kutsi 1978: 127). Dördüncü Murad'ın Bağdat seferine (1638) katıldığı söylenen şairin aynı zamanda bir asker olma ihtimali de göz önünde tutulurken Bağdat seferine yazdığı övgü dolu bir şiiri de bulunmaktadır (Arısoy 1995:167). Şairin Kayıkçı, Kuloğlu gibi ozanların çağdaşı olduğu da şiirlerinden anlaşılmaktadır. Zayıf aruz şiirleri dilce biraz karışık olmakla birlikte özgün hece manzumeleri ile kendinden sonra gelen Gevherî gibi kimi şairleri de etkilemiştir (Mutluay 1972: 135). Aruz ölçüsünde yazdığı şiirlerinden daha çok şairin hece ölçüsü ile yazdığı manzumeleri ön plana çıkmaktadır. Hece ölçüsü ile yazdığı şiirlerde Osmanlıca kelimelerin fazla olması ve divan şiirine yakınlık, süslü bazı tamlamalar dikkat çekerken, aşk duygusunu özgünlükle dile getirmesi bakımından önemlidir (Arısoy 1995:167; Mutluay 1972: 135). Fuad Köprülü Saz Şairleri ve Sadettin Nüzhet Ergun Kâtibî isimli eserlerinde şaire ait birçok şiire yer vermişlerdir.
Kaynakça
Arısoy, M. Sunullah (1995). Türk Halk Şiiri Antolojisi. Ankara: Bilgi Yay.
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay.
Makal, Tahir Kutsi (1978). Türk Halk Şiiri. İstanbul: Toker Yay.
Mutluay, Rauf (1972). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Milliyet Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: TUNA YILDIZYayın Tarihi: 03.03.2015Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Gönül aşk atına binelden beri
Muhabbet menzilin alagelmiştir
Pervene-veş şem’a yanaldanberi
Benzimiz sararıp solagelmiştir
Rûz-u şeb fikrimiz sevgili yârda
Ciğer kebap oldu hasret-i nârda
Bu garip bülbülün evvelbaharda
Muradın almağa güle gelmiştir
Dertli bülbül bahçelerde, bağlarda
Figan eder yaz geldiği çağlarda
Mor sümbüllü, gonçe güllü dağlarda
Ferhad şîrînini bula gelmiştir
Bu gurbette ayrılığın elinden
Deryalar dolmuştur çeşmim selinden
Sözün bilmez adûlann elinden
Bağrımız kan ile dola gelmiştir
Kâtibi der hayâlini gördüğüm
Gece gündüz hayâline yeldüğüm
Severler güzeli elbet sevdiğim
Yalancı dünyada olagelmiştir
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 129.
Semai
Îşte gider olduk senden
Kal indi Bağdad Çölleri
Melâmet nâmesin benden
Al indi Bağdad Çölleri
Sultan Murad Hanı gördün
Pâyine yüzünü sürdün
Henüz maksûduna erdin
Bil indi Bağdad Çölleri
Adûdan aldık başını
Hudâ onardı işini
Gözünden kaplı yaşını
Sil indi Bağdad Çölleri
Nice erenler şehbazm
Kışa tebdil etti yazın
Sende ölenin namazın
Kıl indi Bağdad Çölleri
Yatırsın edüp ah-ü vah
Donunu giyersin siyah
Kâtibi gibi bir meddah
Bul indi Bağdad Çölleri
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 141.
Yayın Tarihi: 03.03.2015Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Gönül aşk atına binelden beri
Muhabbet menzilin alagelmiştir
Pervene-veş şem’a yanaldanberi
Benzimiz sararıp solagelmiştir
Rûz-u şeb fikrimiz sevgili yârda
Ciğer kebap oldu hasret-i nârda
Bu garip bülbülün evvelbaharda
Muradın almağa güle gelmiştir
Dertli bülbül bahçelerde, bağlarda
Figan eder yaz geldiği çağlarda
Mor sümbüllü, gonçe güllü dağlarda
Ferhad şîrînini bula gelmiştir
Bu gurbette ayrılığın elinden
Deryalar dolmuştur çeşmim selinden
Sözün bilmez adûlann elinden
Bağrımız kan ile dola gelmiştir
Kâtibi der hayâlini gördüğüm
Gece gündüz hayâline yeldüğüm
Severler güzeli elbet sevdiğim
Yalancı dünyada olagelmiştir
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 129.
Semai
Îşte gider olduk senden
Kal indi Bağdad Çölleri
Melâmet nâmesin benden
Al indi Bağdad Çölleri
Sultan Murad Hanı gördün
Pâyine yüzünü sürdün
Henüz maksûduna erdin
Bil indi Bağdad Çölleri
Adûdan aldık başını
Hudâ onardı işini
Gözünden kaplı yaşını
Sil indi Bağdad Çölleri
Nice erenler şehbazm
Kışa tebdil etti yazın
Sende ölenin namazın
Kıl indi Bağdad Çölleri
Yatırsın edüp ah-ü vah
Donunu giyersin siyah
Kâtibi gibi bir meddah
Bul indi Bağdad Çölleri
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 141.
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Gönül aşk atına binelden beri
Muhabbet menzilin alagelmiştir
Pervene-veş şem’a yanaldanberi
Benzimiz sararıp solagelmiştir
Rûz-u şeb fikrimiz sevgili yârda
Ciğer kebap oldu hasret-i nârda
Bu garip bülbülün evvelbaharda
Muradın almağa güle gelmiştir
Dertli bülbül bahçelerde, bağlarda
Figan eder yaz geldiği çağlarda
Mor sümbüllü, gonçe güllü dağlarda
Ferhad şîrînini bula gelmiştir
Bu gurbette ayrılığın elinden
Deryalar dolmuştur çeşmim selinden
Sözün bilmez adûlann elinden
Bağrımız kan ile dola gelmiştir
Kâtibi der hayâlini gördüğüm
Gece gündüz hayâline yeldüğüm
Severler güzeli elbet sevdiğim
Yalancı dünyada olagelmiştir
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 129.
Semai
Îşte gider olduk senden
Kal indi Bağdad Çölleri
Melâmet nâmesin benden
Al indi Bağdad Çölleri
Sultan Murad Hanı gördün
Pâyine yüzünü sürdün
Henüz maksûduna erdin
Bil indi Bağdad Çölleri
Adûdan aldık başını
Hudâ onardı işini
Gözünden kaplı yaşını
Sil indi Bağdad Çölleri
Nice erenler şehbazm
Kışa tebdil etti yazın
Sende ölenin namazın
Kıl indi Bağdad Çölleri
Yatırsın edüp ah-ü vah
Donunu giyersin siyah
Kâtibi gibi bir meddah
Bul indi Bağdad Çölleri
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 141.
Eserlerinden Örnekler
Koşma
Gönül aşk atına binelden beri
Muhabbet menzilin alagelmiştir
Pervene-veş şem’a yanaldanberi
Benzimiz sararıp solagelmiştir
Rûz-u şeb fikrimiz sevgili yârda
Ciğer kebap oldu hasret-i nârda
Bu garip bülbülün evvelbaharda
Muradın almağa güle gelmiştir
Dertli bülbül bahçelerde, bağlarda
Figan eder yaz geldiği çağlarda
Mor sümbüllü, gonçe güllü dağlarda
Ferhad şîrînini bula gelmiştir
Bu gurbette ayrılığın elinden
Deryalar dolmuştur çeşmim selinden
Sözün bilmez adûlann elinden
Bağrımız kan ile dola gelmiştir
Kâtibi der hayâlini gördüğüm
Gece gündüz hayâline yeldüğüm
Severler güzeli elbet sevdiğim
Yalancı dünyada olagelmiştir
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 129.
Semai
Îşte gider olduk senden
Kal indi Bağdad Çölleri
Melâmet nâmesin benden
Al indi Bağdad Çölleri
Sultan Murad Hanı gördün
Pâyine yüzünü sürdün
Henüz maksûduna erdin
Bil indi Bağdad Çölleri
Adûdan aldık başını
Hudâ onardı işini
Gözünden kaplı yaşını
Sil indi Bağdad Çölleri
Nice erenler şehbazm
Kışa tebdil etti yazın
Sende ölenin namazın
Kıl indi Bağdad Çölleri
Yatırsın edüp ah-ü vah
Donunu giyersin siyah
Kâtibi gibi bir meddah
Bul indi Bağdad Çölleri
Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 141.