KEBÎRÎ

(d. ?/? - ö. Rebiülâhir 915/Temmuz-Ağustos 1509)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Rumelilidir, ancak hangi memleketten olduğu bilinmemektedir. İlim ve marifet sahibi bir cami görevlisi idi. II. Bâyezîd devrindeki büyük depremde (Rebiülâhir 915/Temmuz-Ağustos 1509) ölmüştür. Mütekebbir kişiliğinden ötürü şairler tarafından sevilmediğini söyleyen Latîfî (1314: 280-281), Kâtip Şevkî’nin şairi zemmettiği bir kıt’asına da yer vermiştir. Hayatı hakkında kaynaklarda bunların dışında bir bilgi yoktur. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde 3 ve Pervâne Bey Mecmû’a’sında 1 şiiri tespit edilmiştir. Sehî (1325: 89), Kebîrî’nin kuvvetli şiir bilgisi bulunduğuna, güzel şiirleri olduğuna, ancak buna rağmen çok az yazdığına, bu yüzden de pek tanınmadığına değinmiştir. Latîfî’ye (1314: 280) göre de o, marifet sahibi ve şiir üslubu konusunu iyi bilen biridir. Fakat yaradılışındaki şairlik yeteneği eksikliğinden bilgilerini kullanarak iyi şiir yazmayı başaramamıştır.

Kaynakça

Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20.07.2013].

Köksal, M. Fatih (2004). “Kebîrî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 431.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Latîfî (1314). Tezkire-i Latîfî. İstanbul.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi. Bağdat. No. 406. vr. 635a.

Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). C. 5. “Kebîrî”. İstanbul: Dergâh Yay. 259. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 03.10.2013
Güncelleme Tarihi: 05.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Ey güneş-tal’at gamun odına yanaldan çerâg

Yüreginde eriyüp bir zerrece kalmadı bâg

 

Zülfin alurdı bu dil murgın elinden çeşmünün

Kâdir olsa çeşm-i şâhînden şikâr almaga zâg

 

Serverâ sen servün ayagına yüz sürmek içün

Su gibi her sû akar bu eşk-i çeşmüm çag çag

 

Zâhidâ câm-ı meyi terk it diyü pend itme kim

Baş eger elden giderse gitmeye elden ayag

 

Dest-res olmaz ise yâr ile sahrâ seyrine

Sabr idüp taşlar basam bagruma her dem hem-çü tag

 

Bâg u râgı n’eylerem ey gülsitân-ı cân u dil

Gülşen-i hüsnün yiter âlemde bana bâg u râg

 

Ruhlarun vasfın Kebîrî ideliden bâgda

Güllere açıl diyü ol dem kenâra sürdi bâg

(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20.07.2013]. 1279.)