KUL YAKUP

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Doğum tarihi bilinmeyen Kul Yakup, 19. yüzyılın son yarısıyla 20. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamıştır. Sivas’ın Yıldızeli ilçesinde bulunan Sarıkaya köyündendir. Tüm yakınlarını bir bir kaybetmiş ve sefalet içinde bir yaşam sürmeye mahkûm olmuştur. Yiyecek, yakacak bulmak konusunda sıkıntı yaşadığı ve çok fakir olduğu söylenmektedir. Sert geçen bir kış günü köye dönüşünde kendisine ne olduğunu soranlara bir mağaraya sığındığını, Hacı Bektaş evlatlarından Ahmet Cemalettin Efendi’yi rüyasında gördüğünü anlatır. Seferberlik yıllarında yokluk ve sefalet içinde öldüğü belirtilmektedir. (Özmen 1998: 661; Avcı 1988: 162-167). Cahit Öztelli’nin “Sivaslı Ozanlar Cöngü” adlı yazısındaki Pir Yakup ile karıştırılmıştır (Öztelli 1975: 3). Öztelli’nin “Saz Şairleri: Cönklerden Derlemeler” adlı makalesinde bahsi geçen Yakupoğlu veya Yakupzade adlı ozanla da bir ilgisi bulunmamaktadır (Öztelli 1965: 3649).

Alevi-Bektaşi inancına mensup bir şair olup şiirlerinde İslamî unsurlara çokça yer vermiştir. Şiir söylemeye, sert geçen bir kış günü kaldığı bir mağarada, Hacı Bektaş’ın torunlarından Ahmet Cemalettin Efendi’yi rüyasında gördükten sonra başlamıştır. Herhangi bir eğitim almamış olup irticalen şiir söylemede oldukça başarılıdır. Şiirleri yayımlanmamış olup şiir diline yerel söyleyiş hâkimdir. Bazı Arapça ve Farsça kelimeleri, halk ağzındaki fonetik söyleyişleriyle dile getirmiştir (Özmen 1998: 661).

Kaynakça

Avcı, Ali Haydar (1988). “İki Alevi Şairi: Teslim Abdal ve Kul Yakup”. Alevilik Araştırmaları Dergisi.  1: 158-167.

Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şairleri Antolojisi. C. V. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 661.

Öztelli, Cahit (1965). “Saz Şairleri: Cönklerden Derlemeler”. Türk Folklor Araştırmaları Dergisi. 187: 3649.

Öztelli, Cahit (1975). “Sivaslı Ozanlar Cöngü”. Sivas Folkloru. C. 3. 32: 3-4.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 16.11.2018
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?Doğum YeriGörüntüle
2LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?Doğum YeriGörüntüle
3ŞAH BANU, Banu Çakmakd. 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?Doğum YılıGörüntüle
5LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?Doğum YılıGörüntüle
6ŞAH BANU, Banu Çakmakd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?Ölüm YılıGörüntüle
8LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?Ölüm YılıGörüntüle
9ŞAH BANU, Banu Çakmakd. 1952 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?MeslekGörüntüle
11LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?MeslekGörüntüle
12ŞAH BANU, Banu Çakmakd. 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞAH BANU, Banu Çakmakd. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÜSEYİN AĞAd. 1864? - ö. 1884?Madde AdıGörüntüle
17LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?Madde AdıGörüntüle
18ŞAH BANU, Banu Çakmakd. 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle